Tại sao bóng ở World Cup 2010 khó đá?

Nhiều cầu thủ phàn nàn rằng trái bóng Jabulani di chuyển nhanh và có quỹ đạo khó lường. Ảnh: sportpost.com.

Livescience cho biết, độ cao càng tăng thìáp suất không khí càng giảm, mà áp suất không khí càng giảm thì tráibóng di chuyển càng nhanh và thẳng.

“Khi các cầu thủ thi đấu ở Johannesburg, trái bóng sẽdi chuyển theo cách hoàn toàn khác so với khi chúng ở những nơi thấp dosự khác biệt về mật độ không khí. Nếu theo dõi những trận đấu gần đây,bạn thường xuyên chứng kiến cảnh bóng bay quá xa so với vị trí của cầuthủ trong những đường chuyền dài. Tôi nghĩ áp suất không khí thấp gâynên hiện tượng đó”, Rabi Mehta, một kỹ sư hàng không của Cơ quan Hàngkhông vũ trụ Mỹ (NASA), nhận xét.

Khi bóng lăn trên sân hoặc bay trên không trung, lựccản của không khí sẽ khiến tốc độ của nó giảm dần, còn lực nâng củakhông khí khiến nó bay lên theo quỹ đạo cong. Khi độ đậm đặc của khôngkhí giảm, cả lực cản và lực nâng đều yếu hơn. Vì thế, nếu cầu thủ sútbóng lên không trung ở Johannesburg, bóng sẽ di chuyển nhanh và thẳnghơn so cú sút tương tự ở những nơi thấp.

Mehta cho rằng những cầu thủ ý thức được tác động củađộ cao đối với các nguyên lý khí động học sẽ có lợi thế hơn so vớinhững cầu thủ khác.

“Khi một cầu thủ muốn thực hiện cú chuyền dài chođồng đội, anh ta phải đá vào trái bóng với một lực nhẹ hơn so với thóiquen, bởi nếu không trái bóng sẽ bay quá vị trí cần thiết”, Mehta giảithích.

Ngược lại, khi cầu thủ sút bóng về phía cầu môn đốiphương, thủ môn đối phương rất dễ bắt trượt bóng và để nó chui vàolưới. Trong trận đấu giữa đội tuyển Anh và đội tuyển Mỹ vào ngày 12-6,thủ môn Robert Green của đội Anh để bóng vuột khỏi tay rồi chui vàolưới sau một cú sút từ phía cầu thủ Mỹ. Nhiều người cho rằng độ nảy quálớn của trái bóng cùng chuyển động khó đoán của nó khiến thủ môn Greenmắc sai lầm.

Nhiều thủ môn mắc sai lầm oan uổng. Ảnh: sportpost.com.

Mehta cũng nghiên cứu các yếu tố liên quan tới khíđộng lực của Jabulani - trái bóng đang được sử dụng tại World Cup 2010.Nhiều cầu thủ phàn nàn rằng trái bóng này di chuyển nhanh hơn và có độnảy lớn hơn. Vì thế cầu thủ và thủ môn rất dễ mất bóng khi nó được đámạnh. Vấn đề lớn nhất đối với trái bóng này là nó thường xuyên chuyểnhướng rất bất ngờ. Nguyên nhân là bóng Jabulani không xoay khi nó baytrên không trung.

Bóng Jabulani không có độ nhẵn hoàn hảo vì nó cónhiều đường rãnh giữa 8 miếng ghép. Bên cạnh đó nó còn có các gờ nổi.Sự hiện diện của gờ và rãnh tạo nên luồng không khí bất đối xứng xungquanh trái bóng. Những lực tác động không đối xứng của không khí khiếnbóng dễ chuyển hướng.

Ngoài ra, Mehta còn cho rằng cầu thủ có thể gặp nhiềuvấn đề về thể chất khi thi đấu ở nơi quá cao so với mực nước biển.Không khí loãng hơn đồng nghĩa với việc họ lấy vào cơ thể ít khí oxyhơn. Như vậy cầu thủ sẽ phải hít thở mạnh hơn và nhiều hơn để lấy đủoxy vào các cơ. Trên thực tế con người có một cơ chế thích nghi khi độcao thay đổi. Chẳng hạn, khi tới độ cao lớn hơn, cơ thể chúng ta sẽ sảnxuất thêm hồng cầu để tăng lượng oxy trong máu. Nhưng việc sản xuấtthêm hồng cầu cần khá nhiều thời gian. Vì thế những cầu thủ đang sống ởnhững nước có độ cao tương đối so với mực nước biển hoặc tới Nam Phi đủsớm sẽ kịp thích nghi với bầu không khí loãng ở nơi đây.

(Theo Vnexpress)