Sự trỗi dậy của khối C

Hầu hết các trường đại học trong cả nước đã công bố điểm sàn xét tuyển đại học năm nay sau khi có điểm thi tốt nghiệp. Mức điểm sàn của các trường dao động từ 14-24 theo từng trường, từng ngành và tổ hợp xét tuyển. Nhìn chung mức điểm sàn này tương tự với năm 2023.

Tuy nhiên, trong kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua, chúng ta đã chứng kiến sự vươn lên khá ngoạn mục của các môn ngữ văn, lịch sử, địa lí với phổ điểm đều tăng khá nhiều (lần lượt là 0,37; 0,54 và 1,04 điểm) nên điểm trung bình của tổ hợp này đang nằm ở mức 20,95, tăng gần 2 điểm so với năm 2023. Vì thế, điểm sàn và dự báo là cả điểm chuẩn của khối C sẽ tăng cao so với những năm trước đây. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho các ngành xét tuyển khối này, thường là các ngành xã hội sau nhiều năm bị xem nhẹ và có điểm xét tuyển thường thấp hơn các khối ngành khác.

10 năm trước đây, khi kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức với 4 môn thi, trong đó có 2 môn bắt buộc (toán, ngữ văn) và 2 môn tự chọn, tại rất nhiều trường, không có học sinh lựa chọn môn lịch sử để thi. Tỷ lệ thí sinh lựa chọn môn lịch sử rất thấp (11% năm 2014, 15% năm 2015) phản ánh sự thờ ơ của học sinh đối với môn học này. Nhưng từ năm 2017, số lượng thí sinh lựa chọn thi lịch sử bắt đầu tăng lên, điểm thi môn này cũng cao dần. Hiện tượng này không hẳn do có sự đột phá trong cách dạy học môn lịch sử trong trường phổ thông khiến học sinh yêu thích môn học này hơn mà phần lớn do các em muốn đăng ký vào các ngành học có xét tuyển khối C.

Việc thí sinh hằng năm đăng ký thi đại học những ngành nghề nào phản ánh khá sát và nhanh sự phát triển của những ngành nghề đó trong xã hội. Sự trỗi dậy của khối C xuất phát từ thực tế đất nước ta đang ngày càng phát triển, các ngành nghề mảng xã hội đang nở rộ với nhiều vị trí nghề nghiệp mới, thời thượng và cho thu nhập cao như các ngành quan hệ công chúng, quảng cáo, phát triển nội dung trên mạng xã hội… Bên cạnh đó, trong các ngành nghề truyền thống của khối xã hội cũng có thêm nhiều cơ hội việc làm như ngành luật, tâm lý, xã hội học... Nhiều trường cho đăng ký xét tuyển khối C, điều mà trước đây chưa từng có như 15 trường nhóm ngành y dược xét tuyển tổ hợp C08 (ngữ văn - hóa học - sinh học). Việc đa dạng hóa các tổ hợp xét tuyển khối C với 21 tổ hợp, thay vì chỉ một tổ hợp truyền thống cũng giúp nhiều thí sinh đăng ký xét tuyển theo khối này hơn. Sự kết hợp giữa các môn văn, sử, địa với các môn toán, lý, hóa, sinh trong các tổ hợp khối C giúp cải thiện tình trạng học sinh học lệch, chỉ thiên về các môn xã hội hoặc chỉ thiên về các môn tự nhiên.

Trước hiện tượng điểm thi, điểm xét tuyển các môn khối C tăng cao như vậy, có luồng dư luận lo lắng là thí sinh đổ xô vào các ngành xã hội khiến chất lượng xét tuyển các ngành khác bị giảm sút. Lo lắng này rất không thực tế bởi việc điểm khối ngành này tăng với điểm khối ngành kia giảm không phải quan hệ nhân quả, nhất là khi khối C có nhiều tổ hợp là sự kết hợp giữa cả môn tự nhiên và xã hội.

Đào tạo bậc đại học ở nước ta đang được dịch chuyển theo hướng đáp ứng nhu cầu của xã hội như vậy là một tín hiệu đáng mừng. Điều quan trọng cần thực hiện là phát triển kinh tế đồng đều trong tất cả các lĩnh vực, để các ngành học đều sẽ được các thí sinh quan tâm, chứ không phải điều chỉnh đào tạo một cách cơ học và duy ý chí không dựa trên nhu cầu xã hội.