Quản lý bệnh không lây nhiễm theo hộ gia đình

Hằng tháng, ông Nguyễn Ngọc Khắc (55 tuổi, ở xã Hưng Đạo) đều đến Trạm Y tế xã đo huyết áp và lĩnh thuốc điều trị

Xã có 2.807 hộ với gần 12.000 dân ở 3 thôn. Điều tra sơ bộ toàn xã có khoảng 2.559 người trưởng thành mắc bệnh tăng huyết áp (THA) và 259 người mắc đái tháo đường (ĐTĐ). Sau khi triển khai hoạt động quản lý bệnh không lây nhiễm theo nguyên lý y học gia đình, Trung tâm Y tế huyện Tứ Kỳ đã phối hợp với Trường Đại học Y dược Hải Phòng tổ chức tập huấn về hướng dẫn chẩn đoán bệnh THA và ĐTĐ cho 50 y, bác sĩ khám chữa bệnh tại 27 trạm y tế xã, thị trấn. Tổ chức khám sàng lọc cho gần 3.000 người ở xã Hưng Đạo, phát hiện 710 người bị THA, 44 người bị tiểu đường; truyền thông trực tiếp, phát tờ rơi về giảm muối và nguy cơ của bệnh THA cho khoảng 100 người tại 3 thôn trong xã.

Ông Nguyễn Ngọc Khắc (55 tuổi, ở xã Hưng Đạo) bị mắc THA. Được tư vấn và tìm hiểu kỹ mối nguy của bệnh THA là nguyên nhân gây bệnh đột quỵ não, nguy cơ tử vong cao, giờ đây ông đã trở thành tuyên truyền viên tích cực tại cộng đồng. Ông đã chia sẻ với nhiều người khác về thói quen không tốt cho sức khỏe như ăn quá mặn, uống rượu bia, hút thuốc lá nhiều…

Ông Nguyễn Xuân Liễu (55 tuổi, ở xã Hưng Đạo) bị THA và ĐTĐ nặng. Sau khi uống thuốc đều đặn hằng ngày, thay đổi thói quen sinh hoạt và ăn nghỉ, hiện bệnh THA và ĐTĐ của ông đã ổn định.

Nhiều người dân xã Hưng Đạo khi được trao đổi đều đánh giá cao chương trình quản lý bệnh không lây nhiễm tại hộ gia đình. Đã có nhiều người tự bỏ tiền mua máy đo huyết áp thường xuyên; người dân được lĩnh thuốc tại trạm y tế, không phải lên tuyến huyện.

Cùng với triển khai mô hình điểm tại xã Hưng Đạo, nhiều trạm y tế trong huyện Tứ Kỳ đã học tập và áp dụng tại địa phương mình. Trạm Y tế thị trấn Tứ Kỳ những năm trước đã triển khai khám sàng lọc bệnh THA cho 2.300 người trên 40 tuổi và phát hiện 325 người mắc THA được lập hồ sơ quản lý. Có trên 100 người có bảo hiểm được quản lý cấp phát thuốc tại trạm y tế. Ngoài việc tầm soát bệnh THA, ĐTĐ, trạm y tế đã phối hợp với trung tâm y tế, bệnh viện tuyến trên triển khai xét nghiệm tầm soát ung thư. Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Trạm trưởng Trạm Y tế thị trấn Tứ Kỳ, việc quản lý một số bệnh không lây như THA, ĐTĐ là giải pháp đúng. Bệnh không lây nhiễm hầu hết là các bệnh mạn tính, người bệnh phải sống chung với bệnh cả đời, việc khám và phát hiện THA cũng không đòi hỏi phải có máy móc hiện đại, trạm y tế có các trang thiết bị như ống nghe và bộ máy đo huyết áp đã chẩn đoán được bệnh. Việc cấp phát thuốc cho người bệnh THA tại trạm y tế sẽ thuận lợi hơn cho người dân. Mặt khác, trạm y tế gần dân hơn nên cán bộ trạm dễ nắm bắt được các tiền sử sức khỏe của người bệnh cũng như gia đình họ, diễn biến bệnh, trên cơ sở đó sẽ tư vấn sát hơn…

Bác sĩ Phạm Văn Điển, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Tứ Kỳ đánh giá cao mô hình quản lý bệnh không lây tại hộ gia đình. Sau khi triển khai tại xã Hưng Đạo, trung tâm đã tiến hành lập hồ sơ quản lý những người dân mắc THA, ĐTĐ và tư vấn sức khỏe tại cộng đồng. Đến năm 2020, phấn đấu 90% số người trong huyện sẽ được khám và quản lý sức khỏe; tới năm 2025, tất cả người dân trên địa bàn sẽ được quản lý bệnh tật theo mô hình y học hộ gia đình.

Rút kinh nghiệm từ mô hình điểm tại xã Hưng Đạo, không chỉ huyện Tứ Kỳ mà Sở Y tế cần đánh giá và tiến hành nhân rộng tại các trạm y tế cơ sở trong tỉnh.

ĐỨC THÀNH