Mô hình liên kết phát triển chăn nuôi theo chuỗi giá trị đang từng bước hình thành, giúp tái cơ cấu ngành chăn nuôi của tỉnh theo hướng phát triển bền vững.
Các hộ chăn nuôi gà lấy trứng ở xã Cẩm Đông (Cẩm Giàng) đã liên kết tạo thành chuỗi khép kín gồm 20 thành viên
Tối đa lợi nhuận
Quả đồi xanh mướt, rộng 2 ha là nơi chăn thả 2 vạn con gà của anh Phạm Đức Thắng ở thôn Tân Tiến, phường Hoàng Tiến (Chí Linh). Khác với nhiều năm trước, từ năm nay anh Thắng không còn phải thấp thỏm lo lắng đầu ra bởi trang trại nay đã trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi liên kết sản xuất gà đồi của Công ty CP Chế biến thực phẩm Viway. Trái ngược với cảnh thua lỗ, ế ẩm của người nuôi gà hiện nay, trang trại gà của anh vẫn tiêu thụ đều với giá 60.000 đồng/kg. Mỗi đàn gà 1.000 con, anh Thắng lãi từ 20 - 25 triệu đồng. Đầu ra ổn định, lãi lớn nhưng không phải trang trại nào cũng đủ điều kiện để tham gia vào chuỗi liên kết của Viway. Trang trại của anh Thắng phải bảo đảm nhiều yêu cầu quy trình chăn nuôi khắt khe mà công ty đưa ra như diện tích, quy mô nuôi... Con giống sạch bệnh, nguồn thức ăn bảo đảm chất lượng do doanh nghiệp này cung cấp. Nguồn nước uống cho gà phải là nước giếng khoan sâu trong lòng đất. Một tháng trước khi xuất chuồng, người nuôi phải cho gà dừng dùng thuốc kháng sinh để bảo đảm chất lượng thịt.
Đầu năm 2020, Công ty Viway đã xây dựng chuỗi liên kết giá trị gà đồi Chí Linh. Mặc dù có hàng trăm hộ đang chăn nuôi nhưng chỉ có hơn chục hộ đáp ứng được quy trình chăn nuôi khắt khe của doanh nghiệp. Mỗi tháng, công ty thu mua 3 vạn gà đồi của các trang trại chăn nuôi trong chuỗi để sơ chế, chế biến. Ngoài gà sống, sản phẩm chủ lực mà công ty này hướng tới là gà xông muối chum đất bởi hương vị đặc trưng và thời gian bảo quản được lâu. Mỗi ngày, doanh nghiệp này cung cấp 500 con gà sống và 300 con gà xông muối cho hệ thống siêu thị, cửa hàng của Vinmart và Vinmart+.
Hiệp hội Chăn nuôi gà trứng thương phẩm Cẩm Đông (Cẩm Giàng) cũng được hình thành từ các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Thay vì mạnh ai nấy làm như trước, các hộ đã liên kết tạo thành chuỗi khép kín gồm 20 thành viên. Để bảo đảm chăn nuôi an toàn cũng như tiêu thụ hết sản phẩm cho các thành viên, hiệp hội đã xây dựng phương án sản xuất theo nhu cầu thị trường và đơn hàng cố định. Đặc biệt, hiệp hội đã gắn kết với doanh nghiệp để sản phẩm có đầu ra ổn định, chất lượng, xây dựng thương hiệu sản phẩm.
Ông Đào Hữu Thuận, Hội trưởng Hiệp hội Chăn nuôi gà trứng thương phẩm Cẩm Đông cho biết: "Tất cả các trang trại hội viên đều đang áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật phòng dịch theo đúng quy định và được chứng nhận cơ sở an toàn dịch bệnh. Chúng tôi đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận nhãn hiệu trứng gà Cẩm Đông". Nhờ chất lượng trứng tốt, áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học nên sản phẩm trứng gà của Hiệp hội Chăn nuôi gà trứng thương phẩm Cẩm Đông được người tiêu dùng đánh giá tốt. Nguồn hàng ổn định, hợp đồng rõ ràng nên giá bán trứng của các thành viên cao hơn thị trường từ 200 - 300 đồng/quả. Mới đây, huyện Cẩm Giàng đã hoàn thành thủ tục trình UBND tỉnh chứng nhận sản phẩm trứng gà Cẩm Đông đạt OCOP 4 sao.
Khuyến khích phát triển
Chăn nuôi theo chuỗi giá trị khép kín tức là doanh nghiệp hoặc cá nhân bỏ vốn đầu tư cơ sở hạ tầng chăn nuôi, hệ thống giết mổ và các cửa hàng kinh doanh tiêu thụ sản phẩm. Phương thức chăn nuôi theo chuỗi này giúp người nuôi hạn chế được rủi ro dịch bệnh, thị trường tiêu thụ ổn định, sản phẩm bảo đảm an toàn và đạt hiệu quả kinh tế cao. Chăn nuôi theo chuỗi giá trị đang được ngành nông nghiệp và các địa phương khuyến khích phát triển.
Ông Vũ Văn Hoạt, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh khẳng định: "Chăn nuôi theo chuỗi giá trị giúp mang lại tối đa lợi nhuận cho người nuôi và cung cấp cho người tiêu dùng sản phẩm chất lượng, an toàn. Nó phù hợp với xu hướng chăn nuôi hiện đại. Nếu làm tốt, các sản phẩm chăn nuôi này sẽ không chỉ phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng trong nước mà còn có thể vươn ra thế giới và được nhiều người biết đến các sản phẩm chất lượng cao, giàu dinh dưỡng của Việt Nam".
Hiệu quả đã rõ, nhưng để liên kết theo chuỗi giá trị cao, cả người nuôi và doanh nghiệp phải thay đổi tư duy sản xuất, cùng nhau tạo ra sản phẩm chất lượng. Trên địa bàn tỉnh đang dần hình thành một số chuỗi chăn nuôi, nhưng nhiều chuỗi liên kết còn lỏng lẻo, hiệu quả chưa cao.
Để tái cơ cấu ngành nông nghiệp tạo ra các chuỗi liên kết bền vững, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Theo đó, nông dân, doanh nghiệp, HTX tham gia liên kết sẽ được hỗ trợ toàn bộ chi phí xây dựng liên kết; 30% vốn đầu tư máy móc, trang thiết bị xây dựng hạ tầng, tổng mức hỗ trợ không quá 8 tỷ đồng/dự án. Chú trọng nâng cao kiến thức, năng lực cho người chăn nuôi, từ đó nâng cao khả năng tiếp cận khoa học công nghệ mới trong chăn nuôi, chuyển giao nhanh và áp dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi. Với những chính sách này, thời gian tới ngành nông nghiệp sẽ có nhiều thay đổi lớn, hình thành các chuỗi khép kín từ khâu chăn nuôi đến tiêu thụ sản phẩm.
ĐỖ TRẦN