Bộ Công Thương đã có văn bản gửi các Sở Công Thương yêu cầu báocáo về tình trạng thương lái Trung Quốc thu mua một số loại nông sản tại các vùngnguyên liệu của Việt Nam.
Xe chở vải thiều chờ xuất sang Trung Quốc. Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)
Bộ Công Thương đã có văn bản gửi các Sở Công Thương yêu cầu báocáo về tình trạng thương lái Trung Quốc thu mua một số loại nông sản tại các vùngnguyên liệu của Việt Nam, xuất khẩu khỏi thị trường Việt Nam qua con đường tiểungạch không phải chịu thuế khiến doanh nghiệp Việt Nam lại gặp khó khăn do phảitranh mua.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa đã cho biết như trên trong cuộc trao đổi vớiphóng viên về vấn đề này.
Bà Thoa nhấn mạnh cần làm rõ khái niệm "thương lái nước ngoàisang tranh mua nông sản" bởi lẽ việc xuất hiện thương nhân nước ngoài tại thịtrường Việt Nam có thể theo nhiều hình thức rất khác nhau.
Việc thương lái tranh mua nông sản sẽ xảy ra 4 trường hợp: Thứ nhất, nhữngthương nhân nước ngoài không có hiện diện thương mại tại Việt Nam thực hiệnquyền xuất khẩu theo quy định của Nghị định 90/2007/NĐ-CP.
Trong trường hợp này,các thương nhân nước ngoài phải được cấp giấy chứng nhận đăng ký quyền xuấtkhẩu, quyền nhập khẩu và thực hiện mua hàng hóa để xuất khẩu với thương nhânViệt Nam có đăng ký kinh doanh các loại hàng hóa đó theo qui định hiện hành củapháp luật Việt Nam.
Thứ hai, những thương nhân nước ngoài có hiện diện thương mại tại Việt Nam,thực hiện quyền xuất khẩu theo Nghị định số 23/2007/NĐ-CP. Trong trường hợp này,các thương nhân nước ngoài đó có quyền mua hàng hóa tại Việt Nam để xuất khẩu,bao gồm quyền đứng tên trên tờ khai hàng hóa xuất khẩu để thực hiện và chịutrách nhiệm về các thủ tục liên quan đến xuất khẩu.
Tuy nhiên, quyền xuất khẩu không bao gồm quyền tổ chức mạng lưới mua gom hànghóa tại Việt Nam để xuất khẩu, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có quy định khác.
Thứ ba, hoạt động của các văn phòng đại diện của thương nhân nước ngoài tạiViệt Nam để theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các hợp đồng đã ký kết với các đốitác Việt Nam thương nhân nước ngoài theo qui định tại Nghị định số72/2006/NĐ-CP.
Các văn phòng đại diện đó có thể được ủy quyền ký kết hợp đồng nhưng trongtrường hợp thương nhân nước ngoài ủy quyền cho người đứng đầu văn phòng đại diệngiao kết hợp đồng, sửa đổi, bổ sung hợp đồng đã giao kết thì phải thực hiện việcủy quyền bằng văn bản cho từng lần giao kết hợp đồng, bổ sung hợp đồng đã giaokết.
Thứ tư, hoạt động khảo sát thị trường thông thường. Theo đó, sau khi khảo sátthương nhân nước ngoài ký kết hợp đồng với các thương nhân Việt Nam thực hiệnmua bán hàng hóa và xuất khẩu cho thương nhân nước ngoài. Đây là một hoạt độngngoại thương bình thường.
Đối với hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép,thương nhân chỉ được ký hợp đồng đại lý sau khi được Bộ Công Thương cấp phép. Vìvậy, nếu các thương nhân vi phạm pháp luật Việt Nam trong từng trường hợp cụ thểthì phải xử lý.
Bộ Công Thương đã giao cho Cục Quản lý thị trường chỉ đạo các Chi cụcQuản lý thị trường địa phương điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các trường hợp tráipháp luật nếu có.
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa cũng cho biết việc xuất khẩu khỏi thị trường Việt Namqua con đường tiểu ngạch không phải chịu thuế theo quy định của pháp luật ViệtNam thì không có khái niệm "tiểu ngạch" mà theo quy định tại Quyết định254/2006/QĐ-TTg và Quyết định 139/2009/QĐ-TTg, đó là hoạt động thương mại biêngiới với các nước có chung biên giới (gọi tắt là thương mại biên giới).
Hoạt động này gồm mua bán trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới, chợ cửa khẩu, chợtrong Khu kinh tế cửa khẩu; hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới theocác phương thức thỏa thuận trong Hiệp định thương mại song phương giữa Việt Nam và các nước có chung biên giới.
Cũng theo quy định của Quyết định 254/2006/QĐ-TTg, hàng hóa thương mại biên giớiphải nộp thuế và các lệ phí khác theo quy định của pháp luật Việt Nam và đượchưởng các ưu đãi về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu hàng hóa qua biên giới theocác thỏa thuận song phương giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa ViệtNam và chính phủ có chung biên giới. Như vậy, hàng hóa xuất khẩu dù bằng conđường nào cũng đều phải thực hiện theo qui định của pháp luật Việt Nam về việcnộp thuế và các lệ phí.
Để tránh, phòng ngừa tình trạng nguồn cung một số mặt hàng nông sản, thực phẩmthiết yếu từ nay đến cuối năm có khả năng thiếu hụt nhất là mặt hàng thực phẩmnhư thịt lợn tăng mạnh trong thời gian này, Bộ Công Thương đã chủ động yêu cầucác Sở Công Thương rà soát, đánh giá cung cầu, thực hiện chế độ báo cáo giá cảhàng ngày về Bộ để theo dõi và xử lý kịp thời nếu thiếu nguồn cung cục bộ.
Bên cạnh đó, Bộ cũng yêu cầu Chi Cục Quản lý thị trường các địa phương cóđường biên giới phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra về tìnhhình xuất khẩu thịt lợn trên địa bàn.
Đồng thời, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nôngthôn đánh giá thực trạng cung-cầu, giá cả và diễn biến thị trường sáu tháng, từđó xác định cung cầu các nhóm, các mặt hàng thịt lợn nhằm đảm bảo nguồn cungtrong nước cũng như tạo tâm lý yên tâm cho người tiêu dùng.
Uyên Hương (TTXVN/Vietnam+)
