Những trang văn giàu lòng trắc ẩn và thao thiết niềm quê

Nhà văn Huỳnh Thạch Thảo (Phú Yên) khẳng định lối viết riêng của mình với khả năng sáng tạo, tìm tòi, quan sát tinh tế, được bạn đọc trên cả nước biết đến qua nhiều giải thưởng lớn của Trung ương và địa phương. “Soái ca” là cuốn sách thứ 16 của ông, gồm 2 phần với 12 truyện ngắn và 8 tản văn. Sách dày 200 trang do Nhà xuất bản Hội Nhà văn phát hành vừa cho ra mắt bạn đọc vào đầu năm 2024.

Nhà văn Huỳnh Thạch Thảo viết bằng những trải nghiệm, quan sát của bản thân, lăn xả vào đời sống để cất lên tiếng nói từ hiện thực. Từ lênh đênh trên biển cùng những ngư dân đến những vùng xa biên cương của Tổ quốc, ông trăn trở về cuộc sống của những phận người, từ đó có sự thấu cảm và chia sẻ. 12 truyện ngắn với các đề tài về vấn đề nhân sinh, môi trường sinh thái, tình yêu, chiến tranh và những vấn đề hậu chiến mang đến một bức tranh đa sắc cho người đọc. Mỗi truyện đưa người đọc đến những cung bậc cảm xúc khác nhau. Triết lý nhân sinh và góc nhìn cuộc sống chứa đựng bài học ý nghĩa được ông khéo léo cài đặt vào từng câu chuyện. “Soái ca” không chỉ thấm đẫm hương vị mặn mòi của biển cả mà còn chứa đựng hơi thở của núi rừng và của tình người ấm áp đầy lắng sâu.

Vọng, một soái ca giàu lòng trắc ẩn và nhân hậu sẵn sàng giúp đỡ thuyền bạn khi gặp khó khăn, cho thuyền quay về đất liền khi Quang, bạn thuyền lên cơn sốt cao dù biết sẽ phải gánh chịu những tổn thất lớn. Những ngư dân bám biển đánh bắt cá xa bờ phải đối diện với bao hiểm nguy rình rập. Đó là những bất trắc khôn lường với những ngày biển động sóng to gió dữ, cũng có khi gặp phải nạn cướp biển, vòi rồng đe dọa. Thế nhưng họ vẫn tích cực, vượt lên khó khăn khẳng định bản lĩnh của mình, giữ được nét đẹp tâm hồn đáng quý (Soái ca).

Truyện ngắn “Vực con gái” cho bạn đọc biết một truyền thuyết ly kỳ. Thiên nhiên dẫu có dữ dội nhưng con người vẫn chinh phục được. Đó là nơi cô gái đẹp bị nhấn chìm trong vực xoáy. Thuyền qua vực thường bị gặp nạn, chết thảm. Sau có vị tu hành cùng dân làng chôn cất con cá vược lập nên chùa Hang, từ đó Vực con gái mới được bình yên trở lại.

Chiều biên giới phía Tây heo hút buồn. Nơi đây phải băng đèo vượt dốc, qua suối, bươn ngầm, toàn rừng và bụi đỏ, đôi khi còn bị sốt rét rừng hành hạ. “Mùa hoa bằng lăng” ca ngợi nghị lực của những cô giáo bám trụ nơi vùng biên. Họ đã sống lạc quan, vượt qua gian khó. Hình ảnh mùa hoa bằng lăng với sắc tím dịu dàng như sự thuỷ chung của Thạc và Sa cùng hoài niệm đẹp của họ về mối tình xưa.

Đề tài về chiến tranh và vấn đề hậu chiến được thể hiện qua truyện “Dưới chân Thạch Bi Sơn”. Già Năm là người lính trên con tàu không số cùng với kỷ niệm đường Hồ Chí Minh trên biển như một huyền thoại. Ông đã trở về nguồn, sống cùng những người thợ chẻ đá để tìm lại kỷ niệm, nơi nảy nở mối tình đầu với người con gái cực Nam mặn mà muối biển. Truyện gợi cho bạn đọc hình ảnh những người lính kiên cường, dũng cảm, sẵn sàng chiến đấu vì chủ quyền của Tổ quốc.

Không chỉ dồi dào vốn sống, nhà văn Huỳnh Thạch Thảo còn có sự am hiểu tường tận về kiến thức y học, được thể hiện qua truyện ngắn “Nẫu về xứ Nẫu” và “Mùa thu qua phố”. “Nẫu về xứ Nẫu” khắc hoạ tình yêu quê hương của Thạch xứ Nẫu, một sinh viên giỏi ngành y. Anh trở về cống hiến cho quê nhà, nơi sau bão lũ tan hoang phải gây dựng từ đầu dù có cơ hội được ở lại thành phố.

Một số truyện trong “Soái ca” viết về đề tài tình yêu bằng những cảm xúc hiện thực và hoài niệm đan xen tạo sự hấp dẫn cho người đọc. Niềm tin gắn kết hai tâm hồn bền chặt đúng như người ta vẫn từng ví “Tình yêu trong xa cách giống như ngọn lửa trong gió. Gió sẽ thổi bùng những ngọn lửa lớn và dập tắt những ngọn lửa nhỏ”. Một câu chuyện tình yêu lãng mạn, thi vị đẹp tựa nắng thuỷ tinh sưởi ấm trái tim qua những ngày cách xa (Trong một ngày mưa). Bên chân tháp Nhạn, lòng thành được bảo hiểm bằng nụ hôn ngọt ngào. Những kỷ niệm đẹp của Thạch và Ngàn cùng câu chuyện truyền thuyết nơi tháp Nhạn (Bảo hiểm tình yêu).

Phần tản văn gồm 8 bài mang đến cho người đọc vẻ đẹp của làng quê với những giá trị văn hoá truyền thống được thể hiện rõ nét cùng những kỷ niệm về một thời thơ ấu của tác giả. Một “Mai hoa trang” rực sắc mai vàng cùng hương thơm toả lan, một lối ngõ vàng hoa cúc vạn thọ chúm chím nở với cánh cổng tre, ụ rơm, sân vườn thân thương. Cùng trải lòng mình với tác giả trong một hồn quê với dòng sông, luỹ tre, khóm chuối, nơi có những người thân yêu trong gia đình quây quần ấm áp. Ngôi tháp cổ u trầm chiều cuối năm vẳng tiếng chuông chùa, tiếng mõ vọng khoan thai giữa cõi xa tháp mờ hư ảo.

“Soái ca” chứa đựng những nỗi trăn trở về cuộc sống và những vấn đề nhân sinh. Qua bút pháp khắc hoạ tâm lý nhân vật cùng ngôn ngữ giàu tính biểu cảm phản ánh chân thực số phận, tâm tư tình cảm của nhân vật, sách lôi cuốn bạn đọc bởi cách truyền tải nội dung và thông điệp một cách nhẹ nhàng nhưng cũng đầy ý nghĩa, thấm đẫm chất nhân văn.