Những cỗ máy tính thông minh nhất hành tinh

Máy tính từng nhanh hơn con người trong việc giải một bài toán đơn giản, đánh bại một nhà vô địch cờ vua và giờ đây, nó chiến thắng hai người chơi xuất sắc trong cuộc thi truyền hình trực tiếp mang tên Jeopardy.

Lần đầu tiên, máy tính vượt con người trong cuộc thi đố vui.

Điểm khác biệt của Jeopardy so với các trò chơi truyền thống là nó nêu sẵn câu trả lời và người chơi phải đặt ngược lại câu hỏi. Chẳng hạn, nếu chương trình đưa đáp án: "Natalie Portman", thí sinh có thể đoán câu hỏi sẽ là: "Ai vừa giành giải Oscar cho Nữ diễn viên chính xuất sắc?".

Để thử thách người chơi, chương trình thường sử dụng câu đố chứa những từ đa nghĩa, như fabric, vừa có nghĩa là "vải" vừa có nghĩa là "công trình", buộc thí sinh phải phán đoán thật nhanh câu đố đang nhắc đến cái gì.

Khi người dẫn chương trình đọc xong câu đố, thí sinh sẽ nhấn nút và ai nhanh hơn sẽ được quyền trả lời đầu tiên và thường khoảnh khắc này chỉ diễn ra trong 3 giây. Một số người cho rằng đây là chuyện đơn giản với một cỗ máy tính bởi công nghệ tìm kiếm Internet có thể tra cứu thông tin trong nháy mắt. Nhưng khác với Google và các công cụ tìm kiếm trực tuyến là liệt kê các tài liệu chứa đựng câu trả lời (chứ không phải đúng câu trả lời), Watson phải phân tích, làm rõ nghĩa câu đố, tính toán trong vô số lựa chọn tiềm năng để lập tức có câu trả lời cuối cùng, duy nhất mà nó cho là chính xác tuyệt đối.

Các kỹ sư của IBM đã mất tới 4 năm chế tạo hệ thống siêu việt này. Tuy nhiên, nó cũng chưa hẳn là hoàn hảo. Trong phần thi về các thành phố của Mỹ, có một câu là: "Thành phố có sân bay lớn nhất được đặt theo tên một anh hùng trong thế chiến thứ hai". Câu hỏi mà các thí sinh nên đưa ra sẽ là "Chicago là gì?" nhưng Watson lại nói rằng đó là Toronto (Canada).

Dù vậy, kết thúc chương trình kéo dài 3 ngày từ 14 đến 16-2, Watson (được đặt theo tên nhà sáng lập IBM Thomas Watson) vẫn vượt qua Ken Jennings và Brad Rutter để đạt 77.000 USD, gấp 3 so với số tiền đối thủ giành được.

Nhằm đánh dấu sự kiện thú vị này, tạp chí Business Week tổng hợp lại những siêu máy tính thông minh nhất thế giới:

Tianhe-1A (2010) của Trung Quốc gây bất ngờ toàn thế giới khi đạt tốc độ 2,5 petaflop (2,5 triệu tỷ phép tính mỗi giây), trở thành siêu máy tính số một hiện nay.

Niềm tự hào của nước Mỹ Jaguar (2009) là máy tính mạnh thứ hai thế giới với khả năng xử lý 1,75 triệu tỷ phép tính mỗi giây và hiện thuộc dự án INCITE của Bộ Năng lượng Mỹ.

Nebulae (2009) thuộc Trung tâm siêu máy tính quốc gia ở Thâm Quyến (Trung Quốc) có tốc độ 1,27 petaflop.

Tsubame 2.0 (2010) là siêu máy tính nhanh thứ 4 thế giới của Nhật với tốc độ 1,2 petaflop và được đặt tại Viện công nghệ Tokyo (Tokyo Tech).

Hopper (2010), được đặt theo tên Admiral Grace Hopper - người tiên phong trong việc phát triển phần mềm và ngôn ngữ lập trình, là siêu máy tính mạnh thứ năm thế giới với tốc độ 1,05 petaflop, hiện được đặt tại trung tâm điện toán NERSC thuộc Bộ Năng lượng Mỹ.

Blue Gene/Q "Mira" được IBM lên kế hoạch hoạt động từ năm 2012 với tốc độ tới 10 petaflop, gấp 4 lần Tianhe-1A.

Exa-Scale Computer (2018-2020) là tham vọng lớn của Mỹ trong việc xây dựng một siêu máy tính nhanh gấp 1.000 lần máy tính nhanh nhất hiện nay và có thể đếm mọi ngôi sao trong vũ trụ chỉ trong 20 phút.

Deep Rybka 3 (2011) sẽ là máy tính chơi cờ vua giỏi nhất thế giới.

Stratus, có tốc độ 0,07 petaflop thuộc trung tâm dự báo khí tượng Mỹ, được coi là siêu máy tính dự đoán khí hậu và thời tiết chuẩn nhất thế giới.

Watson (2010) là máy tính chơi game Jeopardy giỏi nhất và nó tự đưa ra câu trả lời mà không cần người điều khiển.

Chip CMOS được IBM phát triển suốt 10 năm qua với mục tiêu tạo ra cỗ máy có tốc độ nhanh gấp 1.000 lần máy tính nhanh nhất hiện nay, tức đạt mức Exaflop (tỷ tỷ phép tính mỗi giây).