Nhà máy sản xuất thực phẩm từ không khí

Tại nhà máy mới mở cửa của Công ty Phần Lan Solar Foods ở ngoại ô Helsinki, các nhà khoa học đang phát triển protein nhờ sử dụng không khí và điện. Họ cho vi sinh vật ăn CO2, hydro và một số khoáng chất, đồng thời cung cấp năng lượng cho quá trình này bằng điện từ các nguồn tái tạo. Nhờ đó, họ thành công tạo ra một loại bột protein có thể thay thế sữa và trứng.

"Chúng tôi có thể lấy thức ăn chính cho vi khuẩn từ không khí. Chúng tôi đã bắt đầu sản xuất loại protein bền vững nhất thế giới", Pasi Vainikka, CEO của Solar Foods cho biết. Thành lập từ năm 2017, Solar Foods đã mở cửa nhà máy đầu tiên trên thế giới sản xuất thực phẩm từ không khí vào tháng trước.

"Phần lớn protein giống động vật ngày nay có thể được sản xuất thông qua nông nghiệp tế bào và chúng ta có thể để đất nông nghiệp hoang dã trở lại, từ đó xây dựng kho lưu trữ carbon", Vainikka nói, ám chỉ quá trình rừng và đất giúp hấp thụ và lưu trữ carbon.

Loại protein mới mà Solar Foods sản xuất mang tên solein, trông giống một chất bột màu vàng. Một kg solein thải khí nhà kính ít hơn 130 lần so với protein từ quá trình sản xuất thịt bò ở Liên minh châu Âu (EU), theo một nghiên cứu khoa học năm 2021.

Thay đổi cách sản xuất và tiêu thụ thực phẩm là trọng tâm của cuộc chiến chống khủng hoảng khí hậu và phòng tránh mất đa dạng sinh học, theo Emilia Nordlund, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu thực phẩm và công nghệ sinh học công nghiệp tại Trung tâm Nghiên cứu kỹ thuật VTT. Những dự đoán hiện tại cho thấy mức tiêu thụ thịt sẽ tăng trong những năm tới.

"Sản xuất thực phẩm công nghiệp, nhất là sản xuất thịt gia súc gia cầm, là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính lớn nhất và là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến mất đa dạng sinh học, hiện tượng phú dưỡng và tiêu tốn nước ngọt", Nordlund nói. Bà cho biết, các công nghệ sản xuất thực phẩm mới có thể giúp giảm khí thải, nhưng đồng thời cũng cần cải tiến các phương pháp sẵn có.

Tại nhà máy của Solar Foods, vi sinh vật bên trong thiết bị lên men - một bể thép khổng lồ với thể tích 20.000 lít - sẽ nhân lên khi được cho ăn khí nhà kính. Chất lỏng chứa vi sinh vật được chiết liên tục từ bể để chế biến thành bột protein màu vàng nhạt với hương vị ngậy và giống các loại hạt.

"Máy lên men tạo ra lượng protein tương đương với 300 con bò sữa hoặc 50.000 con gà đẻ trứng mỗi ngày", Vainikka cho biết. Con số đó tương đương với 5 triệu bữa ăn protein mỗi năm.

Hiện tại, mục đích chính của nhà máy nhỏ ở Helsinki là chứng minh công nghệ có thể mở rộng quy mô, nhờ đó thu hút đầu tư. Loại protein mới đã được phép bán ở Singapore. Một số nhà hàng tại đây sử dụng nguyên liệu này để làm kem. Tuy nhiên, protein từ vi khuẩn vẫn đang chờ được phân loại là thực phẩm ở EU và Mỹ. Vainikka cho biết, để thực sự tạo ra sức ảnh hưởng, mục tiêu của họ là xây dựng một nhà máy công nghiệp có quy mô gấp 100 lần nhà máy ở Helsinki.