Đau đầu hay nhức đầu là triệu chứng phổ biến nhưng lại tiềm ẩn bên trong những dấu hiệu bệnh lý nguy hiểm mà bạn không ngờ đến.
Đau đầu là gì?
Đau nhức đầu là triệu chứng bệnh rất thường gặp trong đời sống hàng ngày, biểu hiện bằng những cơn đau nhức ở phần đầu do nhiều căn bệnh khác nhau gây ra. Những cơn đau đầu bất thường có thể là dấu hiệu của rối loạn nào đó trong cơ thể. Vậy nguyên nhân vì sao bị đau đầu?
Các loại đau nhức đầu thường gặp
Đau đầu mang lại cảm giác khó chịu, gây ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Có hơn 150 loại đau đầu nhưng 5 loại phổ biến nhất bao gồm:
Đau nửa đầu (migraine)
Đau nửa đầu xuất phát từ thần kinh mạch máu và chỉ xuất hiện ở một bên đầu. Người bệnh thường bị đau đầu dữ dội từng cơn và cảm thấy da đầu căng, rát như bị bỏng. Ngoài ra, đau nửa đầu còn có những triệu chứng như buồn nôn, ù tai, mắt mờ, nhạy cảm với ánh sáng hay tiếng ồn… Nhiều người thường nhầm lẫn đau nửa đầu với đau đầu do căng thẳng, thế nhưng đau nửa đầu lại cảnh báo nhiều dấu hiệu bệnh nghiêm trọng hơn, đặc biệt là đột quỵ não.
Đau đầu chuỗi (cụm)
Đau đầu chuỗi cũng xuất phát từ thần kinh mạch máu nhưng cơn đau tập trung theo từng cụm, chủ yếu ở nửa đầu, đau nhiều ở sau mắt rồi lan ra trán, thái dương, ngoài ra còn có thêm những dấu hiệu như đau đầu chóng mặt, buồn nôn, chảy nước mắt hay ngạt mũi…
Thông thường, các cơn đau xuất hiện sau khi ngủ (khoảng 1-3 giờ) và khi thức dậy thì đã thấy đau đầu. Loại đau đầu này thường xảy ra ở nam giới độ tuổi trung niên có hút thuốc, thế nhưng hiện nay tỷ lệ nữ giới bị chứng đau đầu này cũng ngày càng tăng cao.
Đau đầu dạng căng thẳng
Loại đau đầu này nguyên nhân do cơn đau thắt tại vùng da đầu và vai gáy, tập trung nhiều ở vùng trán, thái dương… và có thể thay đổi vị trí đau trong cùng một cơn đau. Những người bị chứng đau đầu dạng căng thẳng thường có vấn đề với cảm xúc như lo âu kéo dài, chủ yếu ở độ tuổi trung niên (nữ giới thường bị nhiều hơn nam giới). Đau đầu dạng căng thẳng có những biểu hiện như đau đầu âm ỉ kéo dài, có cảm giác bị bóp siết ở vùng đầu, cường độ đau tăng dần.
Đau đầu do xoang
Những người bị xoang thường có dấu hiệu đau đầu hay đau nửa đầu, ngoài ra còn có một số triệu chứng khác như sốt, sổ mũi. Nếu bạn muốn trị dứt điểm chứng đau đầu này thì cần phải chữa khỏi bệnh viêm xoang.
Đau đầu mãn tính kéo dài nhiều ngày
Đau đầu mãn tính là loại đau đầu kéo dài trên 15 ngày trong 1 tháng, thường có trong các bệnh lý kết hợp như trầm cảm, căng thẳng, rối loạn lưỡng cực, lo âu… Hơn nữa, loại đau đầu này khi chụp não sẽ không thấy sự bất thường nào và cần được điều trị kịp thời, nếu không có thể gây mất ngủ, đau dạ dày hay những triệu chứng như lo lắng, tính cách thay đổi…
Có thể chia nguyên nhân gây đau đầu thành 2 nhóm lớn, do bệnh lý và không do bệnh lý.
Đau đầu do bệnh lý
Cơn đau nhức đầu có thể do những bệnh lý không nguy hiểm như:
- Viêm xoang: 90% các trường hợp viêm xoang đều có triệu chứng đau đầu hoặc đau nửa đầu thường xuyên. Muốn dứt điểm triệu chứng này cần điều trị khỏi viêm xoang.
- Tăng nhãn áp: Bệnh lý ở hệ thần kinh mắt cũng là một trong những nguyên nhân gây đau đầu. Đặc biệt là các bệnh lý rối loạn điều tiết, tăng nhãn áp,... gây ra cơn đau nửa đầu dữ dội. Ngoài ra xuất hiện triệu chứng suy giảm thị lực, đỏ mắt,...
- Thiếu máu: Thiếu máu, đặc biệt thiếu máu lên não gây ra những cơn đau nhức đầu nghiêm trọng, kèm theo triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt,... Bệnh nhân cần tìm ra nguyên nhân và điều trị thiếu máu mới khắc phục được tình trạng này.
Hay bị đau đầu có thể là do những bệnh lý nguy hiểm không thể lơ là như:
- Tai biến mạch máu não
Những bệnh nhân bị tai biến mạch máu não trước đó thường bị đau nhức đầu liên tục, có thể kèm theo triệu chứng khác như: giảm thị lực, nôn mửa, thay đổi ý thức, giảm khả năng nói, mất thăng bằng, tê bì vùng mặt,... Cần sớm phát hiện các triệu chứng báo hiệu để can thiệp kịp thời, tránh tai biến mạch máu não xảy ra sẽ gây những hậu quả nặng nề, thậm chí là tử vong
- Khối u não
Khoảng 50% người bệnh có khối u não thường xuyên bị đau đầu không rõ nguyên nhân, cơn đau nhiều hơn về đêm đến sáng. Đặc biệt cơn đau ngày càng dữ dội, vượt qua mức chịu đựng. Để chẩn đoán cơn đau đầu có phải do khối u não hay không cần chụp CT scan hoặc MRI.
- Nhiễm trùng não hoặc màng não
Đặc điểm của bệnh lý nguy hiểm này là gây cơn đau đầu liên tục, cùng các triệu chứng rõ ràng của nhiễm trùng như: thường bị sốt, sợ ánh sáng và tiếng động, cứng vùng gáy,... Cũng cần chụp MRI, xét nghiệm máu, chọc dò dịch tủy để chẩn đoán bệnh.
- Di chứng chấn thương
Các chấn thương gây va đập vùng đầu từ nặng tới nhẹ gây tổn thương máu tụ mạn tính cũng là nguyên nhân gây đau đầu thường xuyên. Để khắc phục tình trạng này, cần phẫu thuật để giải phóng chèn ép thần kinh, dẫn lưu huyết tụ.
Đau đầu không do bệnh lý
Phần lớn các trường hợp đau đầu do nguyên nhân ngoài bệnh lý, chủ yếu do chế độ sinh hoạt, tâm sinh lý không lành mạnh như:
- Mất nước cơ thể gây thiếu máu, thiếu oxy lên não.
- Stress, căng thẳng kéo dài, lo âu thường xuyên.
- Thay đổi hormone ở phụ nữ sau sinh, phụ nữ tiền mãn kinh hay ở chu kì kinh nguyệt.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc, chất kích thích như bia rượu, cà phê,...
- Rối loạn thói quen sinh hoạt ở người hay thức khuya, người thường xuyên di chuyển giữa các nước.
Hay bị đau đầu do nguyên nhân ngoài bệnh lý có tính chất lành tính, người bệnh vẫn nên chú ý điều hòa, thay đổi thói quen sinh hoạt lành mạnh.
Cách lý khi bị đau đầu, nhức đầu
Những cơn đau đầu không do bệnh lý cũng ảnh hưởng ít nhiều tới sinh hoạt, cuộc sống của bệnh nhân. Một số cách khắc phục đơn giản dưới đây cũng giúp bạn hạn chế tình trạng này:
- Thư giãn tinh thần, giải tỏa stress.
- Chườm đá hoặc xoa bóp huyệt thái dương.
- Luyện tập thể dục thường xuyên.
- Uống nhiều nước, từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày.
- Hạn chế uống bia rượu, hút thuốc lá, lạm dụng cà phê, chè,...
- Ăn nhiều rau xanh, hoa quả, bổ sung vitamin và khoáng chất thiết yếu.
Nhiều bệnh nhân lạm dụng sử dụng thuốc giảm đau khi hay bị đau đầu kéo dài. Việc lạm dụng thuốc giảm đau càng khiến bệnh lý tiềm ẩn thêm nặng, gây nhiều hậu quả sức khỏe. Cần tìm ra nguyên nhân và khắc phục loại bỏ từ nguyên nhân mới giúp loại bỏ những cơn đau đầu khó chịu.
Việc phân biệt nguyên nhân hay bị đau đầu do bệnh lý nguy hiểm hay lành tính, nguyên nhân ngoài bệnh lý rất quan trọng để có thể khắc phục, loại bỏ tình trạng bệnh. Nếu hay bị đau đầu cùng các triệu chứng bất thường khác, hãy tới các cơ sở y tế để được tư vấn, điều trị sớm nhất. Đừng chủ quan với bất cứ dấu hiệu bệnh bất thường nào.
Theo VTC