Ngoài cách ăn thông thường, có thể chế biến nhãn thành nhiều món ngon, hấp dẫn để tận dụng những chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe từ quả nhãn.
1. Lợi ích sức khỏe của quả nhãn
Quả nhãn tươi có nhiều vitamin và khoáng chất, giống như hầu hết các loại trái cây trong chế độ ăn uống lành mạnh. Một khẩu phần nhãn khoảng 100g nhãn tươi cung cấp:
Calo: 60 kcal
Carbohydrate: 15 g
Đường: 15 g
Đạm: 1g
Chất béo: 0,1 g
Chất xơ: 1,1 g
Vitamin C: 84 mg (140% giá trị hàng ngày)
Vitamin A: 0,5 mg (6% giá trị hàng ngày)
Kali: 266 mg (8% giá trị hàng ngày)
Đồng: 0,23 mg (25% giá trị hàng ngày)
Sắt: 1,3 mg (16% giá trị hàng ngày)
Mặc dù hàm lượng dinh dưỡng của quả nhãn có thể thay đổi đôi chút tùy thuộc vào các yếu tố như độ chín và điều kiện trồng trọt. Nhưng về cơ bản, nhãn là một loại trái cây có hàm lượng calo thấp, cung cấp một lượng vitamin C, kali và đồng dồi dào, nên quả nhãn là chất bổ sung dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Các công dụng của nhãn với sức khỏe được đánh giá như sau:
Giàu chất dinh dưỡng: Nhãn là nguồn cung cấp các vitamin và khoáng chất thiết yếu, bao gồm vitamin C, vitamin A, kali, đồng và sắt. Những chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng trong các chức năng cơ thể khác nhau và góp phần vào sức khỏe tổng thể.
Tăng cường hệ thống miễn dịch: Quả nhãn chứa vitamin C, được biết đến với đặc tính tăng cường miễn dịch. Ăn nhãn thường xuyên có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật.
Thuộc tính chống oxy hóa: Trong quả nhãn chứa chất chống oxy hóa như flavonoid và hợp chất phenolic, giúp trung hòa các gốc tự do có hại trong cơ thể. Chất chống oxy hóa có thể làm giảm stress oxy hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính.
Sức khỏe tim mạch: Hàm lượng kali trong nhãn có thể hỗ trợ duy trì mức huyết áp khỏe mạnh, giảm nguy cơ tăng huyết áp và tăng cường sức khỏe tim mạch.
Sức khỏe tiêu hóa: Quả nhãn là một nguồn chất xơ tốt, hỗ trợ tiêu hóa và giúp ngăn ngừa táo bón. Chất xơ cũng thúc đẩy môi trường đường ruột khỏe mạnh bằng cách hỗ trợ vi khuẩn đường ruột có lợi.
Tăng cường năng lượng: Nhãn chứa các loại đường tự nhiên, chẳng hạn như fructose và glucose, giúp tăng cường năng lượng nhanh chóng. Quả nhãn là một sự thay thế tự nhiên tuyệt vời cho đồ ăn nhẹ có đường đã qua chế biến.
Tác dụng làm dịu: Trong y học cổ truyền, nhãn được cho là có đặc tính làm dịu và được sử dụng để giảm căng thẳng và lo lắng. Đôi khi nó được bao gồm trong các phương pháp điều trị bằng thảo dược vì tác dụng làm dịu của nó.
Hỗ trợ giấc ngủ: Long nhãn được coi là một loại thuốc hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên. Nó chứa một số hợp chất có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và thúc đẩy thư giãn.
Sức khỏe làn da: Vitamin C và chất chống oxy hóa trong nhãn có thể góp phần làm cho làn da khỏe mạnh.
Đặc tính chống viêm: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số hợp chất được tìm thấy trong quả nhãn có đặc tính chống viêm, có thể giúp ích cho những người mắc bệnh viêm nhiễm.
2. Tác dụng phụ và nhược điểm có thể xảy ra khi ăn quả nhãn
Phản ứng dị ứng: Mặc dù nhãn thường được coi là an toàn để tiêu thụ, nhưng một số người có thể bị dị ứng. Nếu bạn gặp các triệu chứng như nổi mề đay, ngứa, sưng hoặc khó thở sau khi ăn nhãn, điều quan trọng là nên dừng và đi khám.
Các vấn đề về tiêu hóa: Tiêu thụ quá nhiều nhãn có thể dẫn đến khó chịu về tiêu hóa như đầy hơi, đầy hơi hoặc tiêu chảy. Điều này là do trái cây có chứa đường tự nhiên có thể lên men trong ruột nếu tiêu thụ quá mức.
Chỉ số đường huyết cao: Quả nhãn có chỉ số đường huyết (GI) là 57, nếu ăn nhiều sẽ làm tăng nhanh lượng đường trong máu. Những người mắc bệnh đái tháo đường nên theo dõi lượng tiêu thụ và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi đưa nhãn vào chế độ ăn uống của mình.
Tăng cân: Nhãn có vị ngọt tự nhiên và chứa calo từ carbohydrate. Tiêu thụ quá mức mà không xem xét lượng calo tổng thể có thể góp phần tăng cân theo thời gian.
Như với bất kỳ loại trái cây hoặc sản phẩm thực phẩm nào, có một chút rủi ro bị ô nhiễm trong quá trình trồng trọt và chế biến, có thể bao gồm thuốc trừ sâu hoặc các chất có hại khác. Để giảm thiểu rủi ro này, hãy luôn chọn các loại hữu cơ khi có sẵn và rửa kỹ trái cây trước khi ăn.
3. Một số cách chế biến quả nhãn ngon
Nhãn là một loại trái cây đa năng có thể được thưởng thức theo nhiều cách khác nhau, cả ăn sống và kết hợp với các công thức nấu ăn khác nhau.
Cách ăn truyền thống nhất để thưởng thức nhãn là ăn nhãn tươi và sống. Chỉ cần dùng ngón tay bóc lớp da mỏng, ăn phần thịt ngọt và mọng nước và loại bỏ hạt bên trong. Hoặc cách đơn giản là món nước ngâm nhãn, cho nhãn tươi vào bình nước để có nước ngâm nhãn có hương vị tinh tế và bắt mắt. Đây là một cách tuyệt vời để thưởng thức tinh chất của trái cây mà không cần thêm calo.
Dưới đây là một số cách ăn nhãn ngon khác:
Mứt nhãn: Mứt nhãn là một cách thú vị để giữ hương vị của trái cây và thưởng thức nhãn sau khi hết mùa. Để làm mứt nhãn, bạn nấu nhãn đã bóc vỏ và tách hạt với đường và một chút nước cho đến khi có độ sánh như mứt, để nguội và bảo quản trong tủ lạnh. Có thể dùng để phết bánh mì nướng, bánh kếp hoặc bánh quế.
Nước ép nhãn: Xay nhãn tươi với nước, có thể thêm chút xíu đường nếu muốn để tạo thành nước nhãn tươi mát. Nên lọc lấy nước cốt nếu thích kết cấu mịn hơn, thêm đá viên và thưởng thức.
Sinh tố long nhãn: Kết hợp nhãn vào công thức sinh tố cùng với các loại trái cây khác như chuối, quả mọng hoặc xoài và trộn thêm với sữa chua hoặc sữa thực vật để có một ly sinh tố thơm ngon và bổ dưỡng.
Trà: Trà long nhãn, lê, táo đỏ và quả câu kỷ đun với đường phèn và được dùng như món tráng miệng nhẹ.
Trà nhãn
Salad nhãn: Thêm nhãn tươi vào món salad trái cây để có một món ăn lạ miệng. Trộn nhãn với các loại trái cây nhiệt đới khác như xoài, dứa và đu đủ, hoặc kết hợp nó với các loại quả mọng và cam quýt để tạo ra một món salad đầy màu sắc và hương vị.
Kem nhãn: Mang hương vị của nhãn vào món kem tự làm bằng cách xay nhuyễn trái cây và thêm vào kem nền trong quá trình chuẩn bị. Bạn có thể làm theo công thức làm kem vani tiêu chuẩn và cho nhãn xay nhuyễn vào. Hoặc làm kem nhãn tươi mát bằng cách trộn nhãn tươi với một ít nước, đường (nếu cần) và chanh hoặc nước cốt chanh. Làm đông hỗn hợp, thỉnh thoảng khuấy cho đến khi đạt được độ sánh mịn và lạnh như băng.
Món tráng miệng từ nhãn: Sử dụng nhãn làm lớp phủ hoặc nhân cho các món tráng miệng như bánh ngọt, bánh tart và bánh nướng. Hương vị ngọt ngào và kết cấu độc đáo của nó có thể bổ sung cho nhiều loại món nướng.
Thạch hoa cúc nhãn. Ảnh: anncoojournal
Thạch hoa cúc nhãn: Rửa sạch hoa cúc và nhãn 2-3 lần rồi để ráo nước. Cho bột agar, đường phèn và nước vào nồi, tiếp theo cho nhãn khô hoặc tươi và hoa cúc vào. Khuấy để đun sôi dưới lửa vừa. Hạ nhiệt và tiếp tục khuấy hỗn hợp trong một phút nữa. Dùng thìa loại bỏ những bông hoa cúc nhưng để dành một ít để trang trí. Đổ một ít chất lỏng thạch agar vào khuôn. Dùng nhíp kẹp bông hoa cúc vào khuôn. Sau đó đổ đầy khuôn với nước thạch agar và nhãn còn lại. Để thạch trong tủ lạnh vài giờ trước khi ăn.
Chè nhãn, khoai lang: Nấu chín khoai lang đã xắt miếng nhỏ trong nước gừng bằng đường phèn tự nhiên, thêm chút lá dứa để tạo hương vị, cuối cùng là thêm nhãn khô hoặc nhãn tươi tùy sở thích.
Tương ớt nhãn: Tạo tương ớt nhãn có vị ngọt mặn bằng cách kết hợp trái cây với các loại gia vị như gừng, quế và đinh hương. Tương ớt này rất hợp với thịt nướng, rau nướng hoặc đĩa pho mát.
Theo Sức khỏe và Đời sống