Lùm xùm vụ tố đạo văn

Ông Hoàng Tiến Điểm (sinh năm 1971), hội viên Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) tỉnh Hải Dương, hiện cư trú ở phường Tam Bình, quận Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh) có đơn gửi Báo Hải Dương, Hội VHNT tỉnh đề nghị làm rõ việc mình bị đạo văn.

Tạp chí Văn nghệ Hải Dương số 183 (tháng 9.2017) in kịch ngắn "Ông lão với dòng sông" của tác giả Xuân Ba. Ông Điểm cho rằng kịch bản này đạo văn từ tác phẩm "Người đi tìm vàng" của mình. Theo ông Điểm, "Người đi tìm vàng" đã dự trại sáng tác VHNT tỉnh Hải Dương khoảng từ năm 2001 - 2004. Đến năm 2005, tác phẩm này được Tỉnh đoàn Hải Dương dàn dựng và biểu diễn trong Hội thi "Thanh niên 6 tỉnh lưu vực sông Cầu bảo vệ môi trường sông Cầu xanh - sạch - đẹp" do Trung ương Đoàn tổ chức tại Chí Linh ngày 5.6.2005. Tỉnh đoàn Hải Dương có văn bản xác nhận đã dàn dựng tác phẩm này.

Trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Xuân Ba thừa nhận có phát triển ý tưởng trong tác phẩm của ông Điểm. Trong một đoạn băng ghi âm cuộc trò chuyện điện thoại ông Điểm cung cấp cho chúng tôi, ông Xuân Ba đã xin lỗi ông Điểm về việc trùng lặp trong 2 tác phẩm. "Trong nghề sân khấu nhiều khi đọc rồi nhớ và phát triển lên. Tuy nhiên, về sự trùng lặp của 2 tác phẩm, tôi đã xin lỗi anh Điểm trên điện thoại", ông Xuân Ba nói.

Qua kiểm tra, ngày 12.2.2018, Hội VHNT tỉnh có công văn 07/CV-HVHNT gửi ông Điểm, khẳng định kịch bản của ông ra đời trước. Hai tác phẩm không giống nhau về tiêu đề, cấu trúc, bố cục, một số tình tiết, sự kiện, ngôn ngữ diễn đạt, nhưng giống nhau về bối cảnh không gian và thời gian sân khấu, tư tưởng chủ đề tác phẩm, cốt truyện và nhân vật, tình huống kịch, "cởi nút" kịch. Tác giả Xuân Ba đã thừa nhận việc xây dựng tác phẩm "Ông lão với dòng sông" trên cơ sở ý tưởng tác phẩm "Người đi tìm vàng" của tác giả Hoàng Tiến Điểm. Như vậy là chưa đúng với nguyên lý và phương pháp sáng tác VHNT. Thường trực Hội VHNT tỉnh yêu cầu tác giả Xuân Ba trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với tác giả Hoàng Tiến Điểm để đạt được sự đồng thuận giữa 2 tác giả trong quan hệ dân sự. Hội VHNT tỉnh thừa nhận việc chưa kiểm soát hết nội dung trước khi đăng tải tác phẩm "Ông lão với dòng sông" trên tạp chí Văn nghệ Hải Dương số 183, đồng thời hủy tác phẩm đã đăng tại số tạp chí nói trên.

Không đồng ý với công văn số 07, ngày 23.2.2018, ông Điểm tiếp tục có văn bản khiếu nại gửi Hội VHNT Hải Dương cho rằng hội đã "nương nhẹ, che chắn" cho ông Xuân Ba. Ông Điểm đề nghị Hội VHNT tỉnh kết luận rõ việc đạo văn; có văn bản, chữ ký xin lỗi của tác giả Xuân Ba; đăng kết quả xử lý trên tạp chí Văn nghệ Hải Dương.

Ông Trần Ngọc Minh, Chủ tịch Hội VHNT tỉnh cho biết đã mời ông Điểm 8 giờ 30 ngày 14.3 có mặt tại trụ sở Hội VHNT tỉnh để trao đổi về những nội dung khiếu nại nhưng ông Điểm không có mặt và không phản hồi. Ngày 20.3, hội tiếp tục gửi công văn mời ông Điểm ngày 27.3 tới để giải quyết khiếu nại nhưng ông Điểm không có mặt mà ủy quyền cho bà Mai Đoan, Trưởng Ban Âm nhạc, Ủy viên Ban Chấp hành Hội VHNT tỉnh làm việc. Tại buổi làm việc, Hội VHNT tỉnh đã thành lập tổ kiểm tra, yêu cầu 2 tác giả cung cấp các tài liệu chứng minh quyền tác giả để tiếp tục làm rõ.

Sau khi nhận được đơn đề nghị của ông Điểm, ngày 15.3 vừa qua, Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cũng có công văn đề nghị Hội VHNT tỉnh xác minh, làm rõ “có hay không việc vi phạm bản quyền tác giả” để có cơ sở thu hồi giải thưởng đã trao cho tác phẩm “Ông lão với dòng sông” (giải nhì cuộc thi sáng tác tiểu phẩm tuyên truyền lưu động đề tài “Bảo vệ môi trường góp phần xây dựng nếp sống văn minh công cộng”.

TIẾN HUY