Lev Yashin - Huyền thoại “nhện đen” mang trái tim sư tử

Lev Yashin - thủ môn xuất chúng của bóng đá Xô Viết và thế giới

Tựa lưng vào chiếc ghế bành, bà Valentina Timofeevna Yashina không giấu nghẹn ngào khi nói về chồng. Sau lưng bà là chiếc tủ thủy tinh cất giữ những di vật của Lev Yashin. Phía trên là Quả bóng vàng mà Yashin nhận năm1963 được làm từ chocolate. Lớp giấy bao bên ngoài đã bong tróc, nhưng nó vẫn giữ nguyên màu vàng theo năm tháng.

Đã 88 tuổi nhưng bà Valentina vẫn minh mẫn khi trò chuyện với phóng viên. Những ngày đầu sự nghiệp, khi đang thi đấu cho đội bóng của một công ty kim loại, Yashin bị đột quỵ ngay trên sân. Lúc đó, ông mới 18 tuổi nhưng đã có thâm niên 6 năm làm việc quần quật không nghỉ do nhu cầu sản xuất kim loại tăng cao trong Thế chiến thứ hai.

Thay vì đưa Yashin đi chữa bệnh, công ty trên chọn phương án dễ hơn: sa thải. Một người bạn cùng công ty mới khuyên ông: hay là đăng ký đi nghĩa vụ quân sự. Yashin nghe theo và ông gọi quyết định tham gia quân đội là “sự cứu rỗi”. Ngày khoác lên người bộ áo lính, Yashin không hề biết ông chuẩn bị bước sang một khúc cua khác của cuộc đời.

Kết hợp nghĩa vụ quân sự và bóng đá, Yashin tìm thấy lại niềm vui thi đấu. Tác phong quân đội giúp Yashin trở nên rắn rỏi và kỷ luật hơn. Ông tập luyện gấp đôi, gấp ba ngày trước. Một lần tình cờ, Arkady Chernyshev - huấn luyện viên đội trẻ của Dynamo Moskva phát hiện ra Yashin và xin ông về biên chế. Đó là năm 1950. Trận đầu tiên của Lev Yashin cho Dynamo là một thảm họa. Ông để lọt lưới sau một pha phá bóng lên của thủ môn đối phương. Trong năm ấy, Yashin chỉ được chơi 2 trận chính thức và ngồi ngoài suốt 3 năm sau đó. Nhưng ông không bỏ cuộc. Trong lúc kiên trì tập luyện chờ thời cơ, Yashin tìm thấy niềm vui ở môn khúc côn cầu trên băng (ice-hockey).

Ở bộ môn này, ông giúp Dynamo giành Cup Liên Xô vào tháng 3.1953. Đội ice-hockey của Dynamo thời đó chỉ thuộc nhóm khá nhưng nhờ Yashin mà kết thúc giải vô địch quốc gia ở vị trí thứ ba. Chơi cùng lúc hai môn thể thao, đến tháng 10 cùng năm ông có chức vô địch bóng đá đầu tiên. Ông dự 4 kỳ World Cup, giúp đội tuyển Liên Xô giành hai danh hiệu lớn đầu tiên, giữ trắng lưới hơn 200 trận và cản phá 150 quả 11 mét - một kỷ lục.

Tầm vóc vượt trội của Yashin (cao 1,89 m) khiến ông trở thành một người khổng lồ trong khung gỗ. Thường ra sân với trang phục đen tuyền, Yashin được đặt biệt danh là “nhện đen” hoặc “báo đen” vì tốc độ phản xạ ít ai bì kịp. Tháng 12.1963, Yashin giành Quả bóng vàng, danh hiệu thường niên cho cầu thủ hay nhất thế giới. Mùa bóng ấy, ông cùng Dynamo vô địch lần thứ năm Giải bóng đá Liên Xô. Và đấy cũng là mùa hay nhất. 27 trận đấu ông đứng trong khung thành, các đối thủ chỉ sút vào tổng cộng 7 quả.

Sau Yashin, hơn nửa thế kỷ đã trôi qua vẫn chưa có thủ môn thứ hai chạm tay vào Quả bóng vàng. Tên ông được khắc ghi mãi vào lịch sử. Khi quả bóng World Cup 2018 bắt đầu lăn trên đất nước ông, Yashin hiện diện ở mọi nơi, từ gương mặt, chiếc mũ và bộ đồ đen tuyền, trên poster và các vật phẩm lưu niệm của ngày hội bóng đá. Gia đình cố cất giữ mọi di vật của Yashin, trừ chiếc mũ. Một cổ động viên quá khích đã tràn xuống sân sau trận chung kết Euro 1960 và giật lấy chiếc mũ của ông rồi chạy mất. Từ ấy, ông bỏ luôn thói quen đội mũ. 

PHƯƠNG LINH (tổng hợp)