Khai hội truyền thống chùa Thanh Mai

Đệ nhị tổ Pháp Loa tên tục là Đồng Kiên Cương, sinh năm Giáp Thân (1284) tại thôn Đồng Hòa, hương Cửu La, Nam Sách (nay là phường Ái Quốc, TP Hải Dương). Năm Hưng Long 13 (1304), khi Phật hoàng Trần Nhân Tông đi thăm hương Cửu La, Đồng Kiên Cương ra bái yết và được cho đi theo tu hành, học đạo, đặt cho tên Hỉ Lai. Trước khi Phật hoàng Trần Nhân Tông viên tịch đã trao cho Pháp Loa quyền thừa kế sự nghiệp của Thiền phái Trúc Lâm, trở thành vị tổ thứ hai của thiền phái này.

Đến năm Khai Hựu thứ 2 (1330), Pháp Loa mắc bệnh đã tiếp tục trao truyền các bảo bối cho Huyền Quang là người kế vị thứ ba của Thiền phái Trúc Lâm. Ngày 3/3 (âm lịch), Pháp Loa viên tịch tại viện Quỳnh Lâm và xá lị của ngài được đặt trong tháp ở phía sau chùa Thanh Mai.

Chùa Thanh Mai được khởi dựng từ thế kỷ 14 trên sườn núi Thanh Mai, xã Hoàng Hoa Thám. Chùa Thanh Mai là một đại danh lam, một trung tâm phật giáo thời Trần, cùng với hệ thống các chùa thuộc cánh cung Đông Bắc như: Yên Tử - Quỳnh Lâm – Côn Sơn – Báo Ân và Vĩnh Nghiêm.

Hiện nay, chùa còn lưu giữ nhiều tháp cổ, trong đó có Thanh Mai Viên Thông tháp bi được công nhận là bảo vật quốc gia. Năm 1992, chùa Thanh Mai được công nhận là di tích văn hoá quốc gia.

Lễ hội chùa Thanh Mai diễn ra từ mùng 1-3/3 âm lịch hằng năm.