Hướng dẫn xử lý khi phát hiện ca bệnh Covid-19

1. Xử lý khi có ca F0 phát hiện tại cộng đồng

1.1. Khi xuất hiện 1 ca F0 tại cộng đồng

- Lập tức tách F0, đưa F0 đi cách ly, điều trị tại cơ sở y tế theo quy định. Truy vết F1 thần tốc, triệt để; tổ chức cách ly tập trung F1 ngay; lấy nhanh mẫu bệnh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 toàn bộ F1 (có thể làm mẫu gộp theo hộ gia đình); thông báo các mốc dịch tễ cho các địa phương khác có liên quan để phối hợp truy vết (nếu có); truy vết F2 theo quy định.

 - Khoanh vùng tạm thời ngay khu vực dân cư nơi có ca bệnh F0 (quy mô do UBND cấp huyện quyết định: dựa vào đánh giá mối liên quan dịch tễ, địa giới hành chính, mật độ giao thương...). Nguyên tắc: khoanh vùng tạm thời, lấy mẫu xét nghiệm cộng đồng thì rộng nhưng phong tỏa thì gọn vừa đủ.

- Tổ chức lấy mẫu gộp xét nghiệm SARS-CoV-2 theo hộ gia đình người dân trong khu vực khoanh vùng tạm thời theo nguyên tắc như vết dầu loang để đánh giá tình hình dịch tễ.

- Tùy theo kết quả xét nghiệm F1 và xét nghiệm các mẫu cộng đồng, UBND cấp huyện quyết định điều chỉnh phạm vi khu vực phong tỏa chính thức. Nguyên tắc: phạm vi phong tỏa gọn vừa đủ, nguy cơ đến đâu, phong tỏa đến đấy. Trong vùng phong tỏa thực hiện theo hướng dẫn tại “Sổ tay hướng dẫn tổ chức thực hiện cách ly y tế vùng có dịch Covid-19, ban hành kèm theo Quyết định 3986/QĐ-BYT ngày 16.9.2020".

- Thực hiện triệt để các biện pháp phòng chống dịch bên trong vùng phong tỏa, đặc biệt là việc cách ly hộ gia đình với hộ gia đình (bảo đảm đúng nghĩa, thực chất của phong tỏa). Tăng cường mạnh mẽ hoạt động của tổ "Covid cộng đồng", hằng ngày đi từng ngõ, gõ từng nhà để thực hiện nhiệm vụ.

 - Tổ chức giám sát toàn diện, triệt để, lấy mẫu xét nghiệm tất cả các trường hợp sốt, ho, đau họng, cảm cúm, viêm đường hô hấp... tại cộng đồng, hiệu thuốc và cơ sở điều trị.

- Khử trùng và xử lý môi trường khu vực gia đình F0 sinh sống (nơi làm việc) theo đúng qui định.

- Tăng cường công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm để bảo đảm việc chấp hành của người dân trong công tác phòng chống dịch.

1.2. Xử lý khi xuất hiện từ 2 ca F0 trở lên

Thực hiện đầy đủ các biện pháp ở mục 1.1 trên và thực hiện thêm các việc sau:

- Xem xét phong tỏa, lấy mẫu cộng đồng diện rộng hơn ở nhiều thôn, khu dân cư (KDC) có liên quan dịch tễ hoặc toàn bộ xã, phường có dịch. Phạm vi phong tỏa, lấy mẫu xét nghiệm do UBND cấp huyện quyết định tùy theo tình hình thực tế và mối liên quan dịch tễ tại ổ dịch.

- Huy động thêm nguồn lực để bảo đảm cho chống dịch.

- Xem xét yêu cầu sự trợ giúp của tuyến tỉnh (nếu cần thiết).

 2. Xử lý khi xuất hiện thêm các ca F0 mới trong vùng phong tỏa

 - Lập tức tách F0, đưa F0 đi cách ly, điều trị tại cơ sở y tế theo quy định.

- Truy vết F1 thần tốc, triệt để; tổ chức cách ly tập trung F1 ngay (không có ngoại lệ); lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 ngay toàn bộ F1 (có thể làm mẫu gộp theo hộ gia đình).

- Lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 tất cả các hộ gia đình (mẫu gộp) trong khu vực phong tỏa để đánh giá lại tình hình dịch. Tần suất lấy mẫu do “Đội xử lý tình trạng khẩn cấp về y tế" quyết định tùy theo diễn biến thực tế tại ổ dịch...

3. Xử lý khi có ca F0 phát hiện trong khu cách ly

3.1. Khi xuất hiện 1 ca F0:

- Lập tức tách F0, đưa F0 đi cách ly, điều trị tại cơ sở y tế theo quy định. Tách toàn bộ những người chung phòng cách ly với ca F0 (là F1) ra nhiều phòng cách ly bảo đảm yêu cầu giãn cách, sau đó cứ 3 ngày lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm lại một lần. Quản lý chặt chẽ các trường hợp này. Thời gian cách ly đối với các F1 này được tính lại là 14 ngày kể từ khi tiếp xúc lần cuối với ca bệnh F0. Điều tra truy vết những người có tiếp xúc không ở cùng phòng với bệnh nhân và xử lý những người này như những người ở cùng phòng. Thời gian cách ly đối với các trường hợp này được tính lại là 14 ngày kể từ khi tiếp xúc lần cuối với ca bệnh F0.

- Thần tốc điều tra, truy vết F1:

+ Truy vết F1 trong khu cách ly, đánh giá dịch tễ đối với khu vực cách ly có ca F0 (cơ sở hạ tầng, mật độ người cách ly, số người sử dụng chung nhà vệ sinh với F0...). Quản lý chặt chẽ các trường hợp này. Thời gian cách ly đối với các F1 này được tính lại là 14 ngày kể từ khi tiếp xúc lần cuối với ca bệnh F0.

+ Nếu ca F0 được xác định dương tính ở lần xét nghiệm đầu tiên (sau khi vào khu cách ly tập trung) thì phải thần tốc truy vết ngay F1 tại nơi sinh sống và làm việc của bệnh nhân. Các bước xử trí tiếp theo thực hiện giống như xử lý 1 ca bệnh được phát hiện tại cộng đồng.

 - Tiếp tục phân khu nhỏ nhất có thể trong khu vực có ca F0, 3 ngày lấy mẫu xét nghiệm lại 1 lần. Hằng ngày cán bộ y tế đi kiểm tra thân nhiệt, sàng lọc và theo dõi sức khỏe trong khu cách ly, nếu thấy người nào có biểu hiện triệu chứng lâm sàng (ốm, đau người-mệt mỏi, sốt, ho, đau họng, hội chứng cúm, viêm đường hô hấp, viêm phổi...) thì phải đưa ngay xuống phòng đệm trong khu cách ly để lấy mẫu xét nghiệm (mỗi khu cách ly phải bố trí ít nhất 2 phòng đệm trở lên, bảo đảm có nhà vệ sinh riêng).

3.2. Xử lý khi xuất hiện từ nhiều ca F0 trở lên:

* Nếu các ca F0 ở chung 1 phòng: Xử lý như tình huống 1.

 * Nếu các ca F0 ở khác phòng:

- Lập tức tách các ca F0 và đưa tất cả F0 đi cách ly, điều trị tại cơ sở y tế theo quy định.

- Tách toàn bộ những người chung phòng cách ly với ca F0 (là F1) ra nhiều phòng cách ly nhất có thể, sau đó 3 ngày lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm lại. Quản lý chặt chẽ các trường hợp này. Thời gian cách ly đối với các F1 này được tính lại là 14 ngày kể từ khi tiếp xúc lần cuối với ca bệnh F0.

 - Thần tốc điều tra, truy vết F1:

+ Truy vết F1 trong khu cách ly, đánh giá dịch tễ đối với khu vực cách ly có ca F0 (cơ sở hạ tầng, mật độ người cách ly, số người sử dụng chung nhà vệ sinh với F0..). Quản lý chặt chẽ các trường hợp này. Thời gian cách ly đối với các F1 này được tính lại là 14 ngày kể từ khi tiếp xúc lần cuối với ca bệnh F0.

+ Nếu ca F0 được xác định dương tính ở lần xét nghiệm đầu tiên (sau khi vào khu cách ly tập trung) thì phải thần tốc truy vết ngay F1 tại nơi sinh sống và làm việc của bệnh nhân. Các bước xử trí tiếp theo giống như 1 ca bệnh được phát hiện tại cộng đồng.

- Hằng ngày cán bộ y tế đi kiểm tra thân nhiệt, sàng lọc và theo dõi sức khỏe trong khu cách ly, nếu thấy người nào có biểu hiện triệu chứng lâm sàng (ốm, đau người, mệt mỏi, sốt, ho, đau họng, hội chứng cúm, viêm đường hô hấp, viêm phối...) thì phải đưa ngay xuống phòng đệm trong khu cách ly để lấy mẫu xét nghiệm (mỗi khu cách ly phải bố trí ít nhất 2 phòng đệm trở lên, bảo đảm có nhà vệ sinh riêng). Tiếp tục phân khu nhỏ nhất có thể trong khu vực có ca F0, 3 ngày lấy mẫu xét nghiệm lại 1 lần. Nếu tiếp tục có thêm các ca F0 xuất hiện, cần xem xét ngay việc dừng khu cách ly chuyển sang khu mới (tiếp tục chia nhỏ nếu có thể).

Theo Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 tỉnh