Nhớt hộp số ô tô ngoài bôi trơn các chi tiết cơ khí bên trong còn có công dụng giảm sự mài mòn và một phần tản nhiệt cho chúng, giúp hộp số hoạt động bền bỉ.
Dung dịch bôi trơn này cực kỳ quan trọng, nhất là khi xe vận hành trong thời gian dài, ở điều kiện khắc nghiệt như liên tục chuyển số trong thành phố, tải nặng... sẽ làm cho nhiệt độ hộp số tăng nhanh và sự ăn mòn diễn ra nhiều hơn.
Nhớt đối với hộp số sàn có công dụng bôi trơn, làm mát và làm sạch mạt sắt của các chi tiết ma sát với nhau. Nếu thiếu nhớt, hộp số sàn sẽ khó chuyến số hơn và thường xuyên xảy ra hiện tượng kẹt số.
Đối với hộp số tự động, nhớt có vai trò quan trọng hơn rất nhiều khi ngoài ba nhiệm vụ nêu trên, nhớt còn có chức năng tạo áp suất và điều khiển hoạt động của solenoid (Solenoid valve hay còn gọi van điện từ dùng để điều khiển các dòng thủy lực tác động đến cơ cấu ly hợp nhằm tạo ra các tỷ số truyền động như mong muốn) và van điều tiết bên trong.
Nếu nhớt hộp số tự động bị thiếu, nhiều vấn đề sẽ nảy sinh.
Đầu tiên và các bánh răng và côn sẽ không ăn khớp hoàn toàn với nhau, tạo sự giảm thiểu hiệu suất truyền động, nhanh mài mòn và nóng hơn.
Tiếp theo đó, ở một số thời điểm, hộp số sẽ không thể đổi số được do không đủ áp suất dầu để kích hoạt solenoid và van điều tiết.
Chính vì thế, nhớt hộp số luôn phải đầy đủ để tránh các tình huống như trên.
Cách nhận biết hộp số thiếu nhớt
Rỉ nhớt
Đây là cách nhận biết sự thiếu nhớt đơn giản nhất, bao gồm cả nhớt động cơ, hộp số, cầu xe…Điều này có thể xảy ra do hư hỏng ron hộp số, đường dẫn nhớt, phớt chắn bị hở…
Rung, giật
Tình trạng rung, giật trong hộp số có thể được tạo ra bởi vấn đề thiếu dầu. Hiện tượng này thường xảy ra trên những chiếc xe sử dụng lâu ngày chưa đại tu hoặc ít khi đi bảo dưỡng đúng hạn.
Màu nhớt khác thường
Thông thường, nhớt hộp số mới có màu đỏ, trong nhưng nếu dầu chuyển sang màu nâu sẫm hơn hoặc màu xanh lục và đục thì có thể đây là dấu hiệu cần phải thay nhớt.
Âm thanh phát ra khi sang số
Những âm thanh khác thường phát ra khi chuyển số, tăng tốc, lúc chạy đường cong hay mới khởi động đều có thể được sinh ra do hệ thống truyền động và hộp số sẽ là một trong số đó. Sự ăn khớp không hoàn toàn của các bánh răng bên trong cũng có thể tạo ra âm thanh tương tự.
Khó chuyển số
Hiện tượng này có thể xảy ra bất kể khi xe đang dừng hoặc đang di chuyển. Không chỉ khó khăn khi chuyển số, nó đôi lúc còn không thể vào số, khi đó, nhớt hộp số có thể không đủ mức yêu cầu hoặc loại nhớt không phù hợp.
Đèn báo
Ở những mẫu xe đời mới đều có đèn báo. Cùng với đèn báo, bảng đồng hồ trung tâm cũng có thể hiển thị thêm nhiệt độ dầu và lượng dầu còn lại. Nếu có vấn đề xảy ra, một số xe sẽ báo lỗi cụ thể trong khi một số khác sẽ nhấp nháy đèn cảnh báo với số hiệu nhất định.
Mùi khét
Mùi khét nhẹ, đặc biệt nếu có mùi chua bất thường có thể là một dấu hiệu khác cho thấy hộp số đang quá nhiệt.
Cách khắc phục
Giống với dầu động cơ, dầu hộp số có rất nhiều loại với nhiều công thức bôi trơn khác nhau. Đối với nhiều mẫu xe hạng sang, dầu hộp số không được tùy tiện thay thế loại thông dụng ở các xe khác, bắt buộc phải sử dụng loại dầu có công thức đặc biệt của hãng (nhớt phải đúng phẩm cấp).
Sự khác biệt về độ nhớt và khả năng chịu nhiệt nếu sử dụng không đúng phẩm cấp dầu là những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng vận hành của hộp số.
Chính vì thế, để bảo đảm chiếc xe được thay đúng và đủ loại, chủ xe nên tìm đến các đại lý, gara uy tín để thợ tư vấn, sửa chữa.
ĐH (theo VTC News)