Hai di tích lịch sử quốc gia ở xã Thống Nhất xuống cấp nghiêm trọng

Phía trong đền Đươi được người dân dùng cây chống đỡ rui và hoành đã mục 

Gian hậu cung đền Đươi siêu vẹo

Tại di tích lịch sử quốc gia đền Đươi, theo quan sát phần lớn hệ thống rui, hoành đỡ mái ngói, vì kèo, đầu dư, đầu bẩy đã bị mối mọt, nhiều chỗ gẫy đôi. Kết cấu gỗ của vì kèo con chồng đấu sen trong gian hậu cung cũng đã mối mọt, siêu vẹo như sắp đổ về phía trước. Đặc biệt, khu vực dãy nhà giải vũ, phần rui và hoành đỡ mái ngói đã mục rỗng, có thể sập bất cứ lúc nào. Ở gian tiền tế, nhiều phần đầu bẩy chỉ còn vỏ bọc bên ngoài, bên trong mục ruỗng.

Để bảo đảm an toàn cho người dân vào thắp hương, chiêm bái, thôn Quỳnh Huê đã dùng hàng chục cây gỗ chống vào các phần rui và hoành đã mục ruỗng hoặc gia cố tạm bợ. Nhiều người dân nghĩ đây là giàn giáo ở công trường đang thi công.

Đầu bẩy toà tiền tế đền Đươi mục ruỗng

Ông Phạm Tiến Diến (85 tuổi, ở thôn Quỳnh Huê), thường xuyên dọn dẹp đền cho biết từ khi dựng cây gia cố chống đỡ, người dân tới đền giảm hẳn. Mỗi khi trời mưa, nước dột vào trong đền, thấm vào gỗ càng khiến hệ thống gỗ, đồ thờ tự nhanh hỏng. Nền nhà đền thấp hơn bên ngoài sân nên mưa to là ngập úng.

Phía ngoài, hệ thống mái ngói đã xô lệch, hai đầu đao rồng phía ngoài toà tiền tế một bên mất đầu rồng, một bên gẫy gục. Hệ thống chữ Nho đã mờ, nhiều mảng tường, vữa bong tróc...

Đôi nghê đá ở đền Đươi có từ thế kỷ XVII

Mái đình Vô Lượng bị tụt, nứt

Cách đền Đươi gần 2 km là đình Vô Lượng hay còn gọi là đình Vo ở thôn Vô Lượng cũng đã xuống cấp trầm trọng. Đình còn gian hậu cung và toà tiền tế. Phía trong hậu cung, phần mái xối nước bên phải đã bị tụt, nứt, rui và hoành mối mọt, gẫy đôi nhìn thấy ánh sáng bên ngoài. 

Theo ông Phạm Quốc Trấn (75 tuổi), trông coi đình Vô Lượng đã 11 năm nay, cứ trời mưa nước chảy lênh láng trong hậu cung, đặc biệt bụi, cát ở trên mái rơi xuống nên ngày nào cũng phải lau dọn. "Cửa chính của đình đã không mở được nhiều năm nay vì hư hỏng nặng. Chúng tôi phải dùng thanh sắt dài để gia cố. Nếu có công việc muốn mở cửa chính phải nhấc cả cánh cửa ra", ông Trấn nói. 

Hệ thống cửa chính đình Vô Lượng đã nhiều năm không mở được vì hư hỏng nặng, người dân phải dùng thanh sắt gia cố

Theo quan sát phía ngoài, hệ thống ngói cũng đã xô lệch, nóc đình có hiện tượng bị tụt, nứt. 2 đầu con kìm ngậm nóc đình mỗi bên một hình dáng khác nhau. Các mảng phù điêu bằng vữa và nhiều mảng tường đã bong tróc.

Ông Phạm Văn Vinh, Bí thư, Trưởng thôn Quỳnh Huê đề nghị các cấp, ngành nhanh chóng có phương án tu bổ cấp thiết, đáp ứng nhu cầu tâm linh cũng như sự mong mỏi bao lâu nay của người dân, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá truyền thống của quê hương.

Nhiều mảng phù điêu ở đình Vô Lượng đã bong tróc

Đại diện lãnh đạo UBND xã Thống Nhất cho biết việc xuống cấp của đền Đươi và đình Vô Lượng đã được nhân dân ý kiến từ lâu và nhiều lần. Một số đoàn của tỉnh cũng đã về khảo sát hiện trạng để có phương án tu bổ nhưng đây là di tích cấp quốc gia nên muốn tu bổ phải có sự đồng ý của cấp trên. Hơn nữa số tiền trùng tu phải hàng chục tỷ đồng. "Tu bổ nhỏ lẻ thì không đâu vào đâu mà gây lãng phí, vì vậy xã cũng mong các cấp, ngành liên quan quan tâm tạo điều kiện sớm tu bổ theo hướng đại trùng tu, đồng bộ cho xứng tầm với 2 di tích trên", Chủ tịch UBND xã Thống Nhất Phạm Đăng Xuyết nói. 

PV