Trạm xử lý nước thải phía tây TP Hải Dương là công trình duy nhất thuộc Dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực TP Hải Dương đến nay chưa triển khai xây dựng.
Chậm so với kế hoạch
Dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực TP Hải Dương được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 10/2018, điều chỉnh tháng 5/2020; UBND tỉnh phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 3/2019, điều chỉnh vào tháng 12/2021.
Dự án có 9 gói thầu xây lắp, tổng mức đầu tư hơn 1.774 tỷ đồng do UBND TP Hải Dương làm chủ đầu tư. Nguồn vốn thực hiện dự án từ vốn vay IDA chuyển đổi của Ngân hàng Thế giới và vốn đối ứng của tỉnh. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2018 đến ngày 30/6/2025. Đến nay, 8 gói thầu đã được thi công, chỉ còn gói thầu xây dựng trạm xử lý nước thải và cung cấp thiết bị chưa được triển khai.
Qua tìm hiểu của phóng viên, nguyên nhân đến nay gói thầu này chưa được triển khai xây dựng do nhiều vướng mắc trong quá trình thực hiện. Gói thầu có thời gian thi công dài, thủ tục lựa chọn nhà thầu phức tạp. Đặc biệt gói thầu sử dụng thiết bị xử lý nước thải chủ yếu được nhập khẩu từ nước ngoài. Việc xác định giá thiết bị làm cơ sở phê duyệt dự toán gặp nhiều khó khăn. Việc lấy ý kiến về công nghệ xử lý nước thải cũng khiến thủ tục triển khai dự án bị kéo dài.
Theo báo cáo nghiên cứu khả thi được phê duyệt, hạng mục trạm xử lý nước thải dùng công nghệ SBR (phương pháp xử lý nước thải theo từng mẻ và ứng dụng công nghệ vi sinh trong quá trình xử lý). Tại thời điểm thẩm định Dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực TP Hải Dương (năm 2019), cơ quan chủ trì thẩm định thiết kế cơ sở dự án là Cục Hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây dựng) không đề cập về công nghệ xử lý nước thải của dự án.
Trên cơ sở kết quả thẩm định thiết kế cơ sở và kết quả thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, UBND TP Hải Dương trình UBND tỉnh phê duyệt dự án và đã được UBND tỉnh phê duyệt vào tháng 3/2019. Đến tháng 10/2022, UBND TP Hải Dương xin góp ý của Bộ Khoa học và Công nghệ về công nghệ xử lý nước thải của dự án thì được trả lời việc thẩm định hoặc cho ý kiến về công nghệ dự án được thực hiện trong giai đoạn phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án. Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn UBND TP Hải Dương tham vấn ý kiến của các chuyên gia để có cơ sở xem xét tính phù hợp về công nghệ xử lý nước thải của dự án. Sau đó, UBND TP Hải Dương lấy ý kiến các chuyên gia, kết quả các chuyên gia đều đánh giá sử dụng công nghệ SBR để xử lý nước thải của dự án là phù hợp.
Quá trình giải phóng mặt bằng công trình cũng gặp vướng mắc liên quan đến 16 hộ dân ở phường Tứ Minh, trong đó có 13 hộ thuộc khu dân cư Lộ Cương B và 3 hộ thuộc khu dân cư Xuân Dương. Các hộ này đang sử dụng đất có nguồn gốc đất ven sông Sặt từ những năm 90, đã kiến thiết, xây dựng công trình để ở và sản xuất nông nghiệp, trồng cây, nuôi thả cá.
Theo ông Trần Tiến Quân, Phó Chủ tịch UBND phường Tứ Minh, các hộ trong diện phải giải phóng mặt bằng đều đồng thuận, nhất trí về chủ trương thực hiện công trình, chấp hành kiểm kê, kiểm đếm tài sản. Tuy nhiên, các hộ còn chưa đồng thuận với phương án bồi thường, hỗ trợ và đề nghị cơ quan chức năng xem xét hỗ trợ chi phí đầu tư vào đất. Một số hộ dân có nhiều thế hệ cùng sinh sống sau khi thu hồi đất không còn nơi ở nào khác đề nghị được mua thêm đất ở.
Tháo gỡ
Theo tiến độ thực hiện và yêu cầu của Ngân hàng Thế giới, gói thầu xây dựng trạm xử lý nước thải phía tây TP Hải Dương và cung cấp thiết bị phải trao hợp đồng thi công chậm nhất là đầu tháng 2/2023. Trong trường hợp không đáp ứng được tiến độ trên, nhiều chỉ số đánh giá hiệu quả và mục tiêu của dự án sẽ không hoàn thành, Ngân hàng Thế giới sẽ xem xét tái cấu trúc dự án và dừng tài trợ cho công trình này.
Theo Ban Quản lý dự án phát triển tổng hợp các đô thị động lực TP Hải Dương, so với tiến độ trên hiện nay gói thầu này đang bị chậm khoảng 1 năm. Thời gian qua, những khó khăn, vướng mắc đã và đang từng bước được UBND tỉnh và các cơ quan chức năng tháo gỡ. Sau khi có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, UBND TP Hải Dương đã tiếp tục triển khai lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu xây dựng trạm xử lý nước thải và cung cấp thiết bị. Ngày 2/10 vừa qua, UBND TP Hải Dương đã phê duyệt và thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu, trao hợp đồng vào ngày 4/10.
Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, UBND TP Hải Dương đã báo cáo, xin cơ chế, chính sách cụ thể để tháo gỡ khó khăn cũng như bảo đảm quyền lợi cho người có đất bị thu hồi. Thành phố đề xuất phương án hỗ trợ chi phí đầu tư vào đất đối với 16 hộ trên, kiến nghị UBND tỉnh xem xét, cập nhật vào kế hoạch tái định cư…
Ông Nguyễn Đình Khanh, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án phát triển tổng hợp các đô thị động lực TP Hải Dương cho biết đến nay 8 gói thầu xây dựng thuộc dự án phát triển tổng hợp các đô thị động lực TP Hải Dương đang được đẩy nhanh tiến độ thi công, đã đạt trên 40%. Riêng công trình xây dựng trạm xử lý nước thải phía tây và cung cấp thiết bị nhà thầu đang chuẩn bị các điều kiện để khởi công trong tháng 10/2023.
PHAN ANH