Nhiều sinh viên ra trường không có việc làm nên không trả được nợ vay và không ít gia đình không muốn cho con đi học đại học như trước.
Nhu cầu vay vốn ưu đãi của học sinh, sinh viên ngày càng giảm. Trong ảnh: Phụ huynh làm
thủ tục vay vốn cho con tại điểm giao dịch xã Phượng Hoàng (Thanh Hà)
Chương trình tín dụng cho học sinh, sinh viên (HSSV) có hoàn cảnh khó khăn được triển khai từ năm
Quyết định số 157/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng với HSSV bắt đầu thực hiện từ năm 2007. Đến nay, chương trình đã qua 5 lần điều chỉnh mức cho vay. Mức khởi đầu là 800.000 đồng/tháng, năm 2009 tăng lên 860.000 đồng/tháng, năm 2010 tăng lên 900.000 đồng/tháng, năm 2013 tăng lên 1,1 triệu đồng/tháng và đầu năm nay tăng lên 1.250.000 đồng/tháng.
|
2007. Người vay là các gia đình có con là HSSV đang học chính quy tập trung tại các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp. Đây từng là nguồn hỗ trợ thiết thực, giúp họ tiếp tục được học tập. Nhưng những năm gần đây, doanh số cho vay của chương trình này giảm dần. Theo Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Hải Dương, trong 2 năm 2014-2015, chương trình chỉ giải ngân được gần 118,2 tỷ đồng cho 13.631 khách hàng vay. Còn từ đầu năm 2016 đến nay, chương trình mới giải ngân được hơn 15 tỷ đồng cho khoảng 2.500 khách hàng.
Nguyên nhân chính là do nhu cầu vay giảm mạnh trong những năm gần đây. Nhiều sinh viên ra trường không có việc làm nên không trả được nợ vay và không ít gia đình không muốn cho con đi học đại học như trước. Theo Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Hải Dương, nợ quá hạn của chương trình cho HSSV có hoàn cảnh khó khăn vay hiện ở mức 469 triệu đồng, chiếm 0,16% tổng dư nợ. Thực tế cho thấy nhiều trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp đang thiếu HSSV, chứng tỏ các em có nhiều sự lựa chọn khác, không nhất thiết phải vào đại học, cao đẳng, trung cấp. Vì thế, nhu cầu vay vốn ưu đãi không cao như nhiều năm trước. Học xong THPT, bạn Nguyễn Văn Nam, con bà Phạm Thị Nhãn ở thôn Quỳnh Khê, xã Kim Xuyên (Kim Thành) không thi vào đại học, cao đẳng, trung cấp. Bà Nhãn cho biết: “Tôi cũng được nhiều người giới thiệu gói cho HSSV vay vốn ưu đãi. Nếu con tôi đi học cao đẳng, trung cấp cũng bớt lo kinh phí nhưng học xong không có việc thì không có tiền trả nợ. Vì thế, gia đình tôi cho cháu đi làm công nhân".
Ngoài ra, đời sống người dân ngày càng khấm khá nên nhiều hộ có con học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp không cần nguồn vốn vay ưu đãi. Nhiều hộ trước đây thuộc diện hộ nghèo nhưng nay đã thoát nghèo.
Hiện nay, mỗi HSSV đủ điều kiện được vay 1.250.000 đồng/tháng với lãi suất 0,55%/tháng. Mức tiền này còn thấp, chưa hấp dẫn nên nhiều người không muốn vay. Bà Nguyễn Thị Khánh ở thôn Văn Thọ, xã Đại Đức (Kim Thành) nói: "Năm nay con tôi học đại học năm thứ hai. Mặc dù gia đình khó khăn nhưng tôi không vay vốn ưu đãi vì mức vay thấp".
Thủ tục để HSSV được vay vốn còn một số vướng mắc. Mẫu giấy xác nhận vay vốn mặc dù đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam quy định rõ, thống nhất nhưng nhiều trường vẫn làm sai, cấp chậm nên ngân hàng không thể giải ngân đúng quy định.
Để tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc, anh Trần Hiến, Giám đốc Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách huyện Thanh Hà cho rằng các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp cần có mẫu giấy xác nhận chuẩn cấp cho HSSV để họ kịp thời làm thủ tục vay vốn. Ngoài ra, mức cho vay hằng tháng còn thấp, chưa bảo đảm nhu cầu ăn, học cho HSSV nên thời gian tới Chính phủ có thể tăng lên 1,5 triệu đồng/tháng. Các tổ tiết kiệm và vay vốn cần tích cực tuyên truyền đến người dân về chính sách ưu đãi cho HSSV vay.
MINH NGUYỆT
