Đủ điều kiện, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội tại TP Hồ Chí Minh chưa vội vay gói 120.000 tỷ

Được ngân hàng cam kết cho vay, chủ đầu tư chưa vội

Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh vừa thông tin về kết quả triển khai Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ.

Đầu tháng 7/2023, UBND TP Hồ Chí Minh đã công bố 6 dự án đủ điều kiện với tổng mức vay dự kiến 2.776,7 tỷ đồng. Trong đó, có 3 dự án NƠXH dành cho người thu nhập thấp với tổng mức vay dự kiến 910 tỷ đồng; 1 dự án NƠXH phục vụ cho công nhân thuê với mức vay dự kiến 700 tỷ đồng; và 2 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư với tổng mức vay dự kiến 1.166,7 tỷ đồng.

Theo Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, tính đến ngày 17/10, trong 6 dự án nói trên chỉ có dự án NƠXH phục vụ cho công nhân thuê thuộc Cụm Công nghiệp tại phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức do CTCP ThuThiemGroup (Công ty ThuThiemGroup) làm chủ đầu tư được ngân hàng cam kết cho vay.

Cụ thể, Ngân hàng BIDV - Chi nhánh quận 7 đã thẩm định và đồng ý cấp tín dụng cho Công ty ThuThiemGroup vay theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với hạn mức cho vay tối đa 585 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo thông tin từ Ngân hàng BIDV, Công ty ThuThiemGroup chưa có nhu cầu giải ngân để thực hiện dự án nên chưa ký kết hợp đồng tín dụng và các hợp đồng đảm bảo với ngân hàng theo quy định. Ngân hàng này cho biết sẽ giải ngân sau khi chủ dự án hoàn thiện và cung cấp đầy đủ hồ sơ liên quan.

Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện Công ty ThuThiemGroup đang vay vốn tại Ngân hàng Tiên Phong và được hỗ trợ theo Chương trình hỗ trợ lãi suất 2% theo Nghị định số 31/2022 và Thông tư 03/2022 của Ngân hàng Nhà nước để thực hiện dự án.

Đối với 5 dự án đủ điều kiện tiếp cận Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng, các chủ đầu tư đã liên hệ với các Chi nhánh Ngân hàng BIDV, Vietcombank, Vietinbank tại TP Hồ Chí Minh để đăng ký vay vốn. Hiện các ngân hàng đang thẩm định hồ sơ, chưa có dự án nào được cấp tín dụng vay.

Doanh nghiệp than khó vay vì ngân hàng có quy định riêng

Về quá trình tiếp cận Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng, đại diện chủ đầu tư một dự án cho biết, khi tiếp nhận hồ sơ thẩm định để đồng ý cấp tín dụng cho các doanh nghiệp, các ngân hàng lại có quy định riêng về điều kiện vay nhằm đảm bảo thu hồi nợ.

Theo vị này, các quy định của ngân hàng đối với chủ dự án NƠXH, nhà ở công nhân là phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng. Trong khi đó, theo Luật Đất đai, tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất thì không có quyền thế chấp.

Do đó, chủ đầu tư không thể dùng khu đất dự án NƠXH làm tài sản đảm bảo để vay ngân hàng mà phải dùng tài sản khác dù dự án đã được chủ đầu tư giải phóng mặt bằng và chuyển đổi sang đất dự án NƠXH đúng quy hoạch.

Đại diện doanh nghiệp này còn cho biết, hầu hết các chủ đầu tư dự án NƠXH sau khi có quyết định giao đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất vẫn chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận nên không đủ điều kiện vay vốn.

Theo Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, vướng mắc khác của Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng đó là chương trình chỉ áp dụng tại 4 ngân hàng, gồm: Agribank, BIDV, Vietcombank và Vietinbank.

Trong khi đó, quá trình triển khai dự án, các chủ đầu tư có thoả thuận với các ngân hàng khác để cấp hạn mức bảo lãnh đối với nhà thầu, đơn vị thi công, người mua nhà, bảo lãnh hợp đồng bán nhà ở hình thành tương lai. Do vậy, sẽ có những khác biệt về quy định cho vay giữa các ngân hàng.

Đối với các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, ngoài các điều kiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng, các ngân hàng yêu cầu chủ đầu tư phải có quyết định giao đất và giấy phép xây dựng mới xem xét cho vay.

Trước thực trạng nói trên, Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh kiến nghị UBND thành phố đề xuất Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước để tháo gỡ những vướng mắc khi triển khai Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng.