Dịu dàng tháng năm

Một chiều tháng năm lang thang dọc vỉa hè phố cũ, lòng bâng khuâng thả hồn theo vòng xoay của vô vàn quả chò nâu, cánh thướt tha mơ màng bay trong gió. Những vòng xoay chầm chậm, quyện hòa cùng mùa hạ đằm thắm êm trôi. Tôi nhặt một quả chò nâu cầm giữa lòng bàn tay, bất giác lại nhớ về ngày xưa mơ mộng. Những năm tháng xanh nguyên với hương tóc tinh khôi còn thoảng trên vai áo, mùi mực tàu thấm giữa trang giấy thơm tho... như thước phim quay chậm, đưa bước chân tôi ngược dòng ký ức. 

Tháng năm về, ngồi nhâm nhi buổi chiều cùng bao hoài niệm một thời xưa cũ, tôi khẽ đánh thức bao kỷ niệm lâu nay vẫn ngủ yên trong tâm trí. Khi đã đứng ở bên này bờ thời gian mà ngoái nhìn về quá khứ, đưa tay ra chỉ thấy xa vời vợi một màu nhớ thương. Có xa rồi mới ngẩn ngơ thấy tiếc những tháng ngày trong veo tuổi mộng, cùng bè bạn quần xanh áo trắng chỉn chu đến trường. Cũng như khi ở trong những giây phút cuối cùng của tuổi học trò mộng mơ, mới giật mình nhận ra thời gian âm thầm trôi nhanh đến thế. Có nỗi buồn mới thấm thía được ý nghĩa của niềm vui. Có giận hờn, trách móc mới ngộ ra tình bạn chân thành...

Nhưng dù ta còn son trẻ với thanh xuân xanh biếc, hay khóe mắt đậm dấu chân chim cùng mái tóc đã bạc màu thời gian, thì hàng ghế đá cạnh gốc xà cừ, tiếng guốc khua vội theo tiếng trống dồn dập, chỗ ngồi thân quen còn đượm mùi gỗ mới... sẽ mãi lưu giữ giúp ta những tháng ngày hồn nhiên ấy. Ở đó có bức thư dang dở viết trong giờ học còn đặt ở hộc bàn chưa kịp trao đi. Có vẻ bối rối của cậu học trò khi vô tình bắt gặp một làn hương ngang qua xao xuyến. Có nét rụt rè, bỡ ngỡ của cô nữ sinh lần đầu khoác lên mình tà áo dài thướt tha trong buổi tựu trường... Tất cả vẫn vẹn nguyên mặc cho bản thân ta có nếm trải bao gian truân, sóng gió, năm tháng hững hờ lướt qua với vô vàn nỗi buồn cùng niềm vui.

Ngồi lại cùng tháng năm, để dư vị chia xa của ngày cuối cùng đến lớp chợt lấp đầy trong tôi, và trang lưu bút dạt dào nỗi nhớ như còn thơm mùi mực. Xa rồi những lúc thả hồn lơ lửng cùng chùm bóng bay rực rỡ sắc màu, trước cổng trường có anh sinh viên nghèo dựng xe đứng bán. Đâu còn cái thuở ngại ngùng đứng sau khung cửa sổ, chỉ để âm thầm dõi theo một nụ cười, một ánh mắt vấn vương của lần đầu rung động. Bốn bức tường vàng với bảng đen, phấn trắng, ngay cả cánh quạt phủ bụi bên góc lớp, cuốn sổ ghi đầu bài đặt ngay ngắn trên tấm khăn trải bàn còn vương màu mực..., tất cả bỗng thân thương nhường nào. 

Bạn có nhớ không, những ban mai dịu dàng áo trắng quần xanh, cặp táp gọn gàng trong giỏ xe còn sót vài cánh phượng, tôi cùng bạn chầm chậm đạp xe đến trường. Con đường có xa đến mấy cũng thành gần bởi tiếng cười, giọng nói trong veo giữa tiếng chim lích chích sau lùm cây xanh biếc. Có làn sương mỏng mảnh vắt ngang qua cánh đồng thơm hương lúa lành ngọt, có cơn gió tinh nghịch lồng vào những vòng quay cần mẫn của chiếc xe đạp, đã gắn bó với tôi suốt hành trình dài đến với ước mơ. Bạn ngồi ở yên sau, thỉnh thoảng khe khẽ hát vài câu ca trong vắt, tà áo dài ướp hương bồ kết thoảng trong gió bay bay. Để đôi lần bàn chân tôi bỗng khựng lại xao xuyến, chút ngập ngừng thoáng qua trên môi mắt thẹn thùng. Tôi nhớ mãi những chiều cùng bạn đạp xe về trong màn mưa trắng xóa, vị mưa đầu mùa ngai ngái còn đọng lại trên làn môi run run chớm lạnh. Cơn mưa ngày ấy liệu có làm ướt những giấc mơ ngọt ngào...?

Đi trong nỗi nhớ tháng năm, bạn có cùng tôi trở về ngồi vào chỗ ngồi thân thương ấy? Để cùng nhau áp má lên mặt bàn nguệch ngoạc nét chữ ngày xưa, mà mơ màng nhìn qua khung cửa sổ có khoảng trời xanh biếc. Sau khung cửa ấy là hàng cây chò nâu mùa quả rơi như vô vàn vũ công xoay điệu nghệ. Dáng cây trầm ngâm đứng nhìn ta vừa thân thuộc vừa xa lạ, có phải cậu học trò ngày xưa trễ học, đã trèo tường qua không may bị rách gấu quần? Có đúng là cô nữ sinh mộng mơ, chiều tan học ra sau trường đứng giữa cơn mưa chò nâu mà thả trôi bao nỗi niềm chất chứa?

Tháng năm về, mùa chò nâu rơi xoay tít kỷ niệm cùng dòng đời trôi mãi. Ở nơi ấy, những giấc mơ thầm kín thời hoa mộng mãi được lưu giữ, như kỷ vật thời gian chẳng phai mờ...

Tản văn của TRẦN VĂN THIÊN