Để con không bị nhấn chìm trong Internet

Không thể cấm trẻ em dùng Internet nhưng cần có “chính sách” để trẻ an toàn trên môi trường mạng - Ảnh minh họa: QUANG ĐỊNH

CEO của một công ty công nghệ cho biết sau khi đọc số liệu này, điều đầu tiên ông nghĩ đến là những rủi ro tiềm ẩn.

Ông Cao Văn Hạnh - CEO Công ty công nghệ Ecomkey - cho rằng không thể phủ nhận rằng trẻ em ngày nay sinh ra và lớn lên gần như hoàn toàn trong thời đại công nghệ, nghĩa là việc các em có được môi trường tiếp xúc với Internet từ sớm là bình thường.

Tuy nhiên, sử dụng Internet hay các thiết bị số với thời lượng kéo dài trong ngày lại ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, sự phát triển về tâm lý, hành vi của các em.

Bình thường và bất thường của thời đại số

Theo ông Hạnh, trong thế giới phần mềm càng phong phú, các nội dung số ngày càng được phát triển theo hướng đưa vào thêm những tính năng gây nghiện cho người dùng.

Mức độ gây nghiện sẽ được tính toán tùy vào nhà sản xuất phần mềm nhưng chắc chắn luôn tồn tại nhằm "giữ chân" người dùng trong sự cạnh tranh khốc liệt giữa rất nhiều ứng dụng.

"Trong khi đó, hiện nay có rất ít những công cụ số có thể kiểm soát được nội dung của đa số nội dung trên Internet cho trẻ em.

Phần lớn các em dùng chung các phần mềm như người lớn, chẳng hạn cùng một phần mềm YouTube, TikTok, Facebook, cùng chơi một tựa game. Rất ít có các công cụ tạo một môi trường số riêng cho trẻ em" - ông Hạnh nói.

Bà Nguyễn Phương Thanh Trúc - giám đốc điều hành Cyber Purify - cho biết đơn vị từng thực hiện nghiên cứu những mối nguy hại trên môi trường Internet với trẻ em. Một số kết quả cho thấy có tới hơn 79% trẻ em tiếp xúc không mong muốn với nội dung khiêu dâm trên Internet.

Cũng khoảng 70% trẻ em cho biết mình từng gặp phải tình trạng bắt nạt trên mạng. Ngoài ra là những nguy cơ khác như những nội dung gây hoảng sợ, nội dung có ngôn ngữ thù hận...

Bên cạnh đó, nhiều trẻ em cũng chưa biết cách bảo vệ "danh tính số" của mình. Theo bà Trúc, nhiều bạn trẻ hồn nhiên gia nhập các hội nhóm mạng xã hội phát ngôn tùy tiện, chia sẻ bí mật cá nhân, hoặc thậm chí có thể tung tin giả và sai sự thật, nhưng không biết rằng có thể tiềm ẩn nguy hiểm.

Bởi vì mọi hành vi của người dùng trên mạng xã hội đều được hệ thống ghi lại và có thể gây bất lợi cho chính em ấy.

Nguồn: Cục Trẻ em (Bộ LĐ-TB&XH) - Đồ họa: T.ĐẠT

Những nguyên tắc dành cho phụ huynh

TS Nguyễn Đông Hải - từng có nhiều năm giảng dạy tại ĐH Tennessee Wesleyan (Mỹ) - cho rằng cách tiếp cận ở nhiều trường phổ thông tại Mỹ là không cấm đoán học sinh sử dụng các thiết bị công nghệ, ngay cả trong phạm vi trường học.

Trẻ được khuyến khích sử dụng các nền tảng số, thậm chí không ít trường còn cấp cho mỗi học sinh một chiếc laptop để phục vụ học tập. Trong giờ học, nhiều thầy cô yêu cầu trẻ dùng các thiết bị này để lên Internet tìm kiếm thông tin.

Dù được "mở cửa" như vậy nhưng trên trường, học sinh thường không mặn mà "cắm mặt" vào laptop. Theo ông, các trường phổ thông khuyến khích và tạo thêm môi trường cho trẻ tham gia rất nhiều hoạt động thú vị khác như đọc sách, chơi thể thao, văn nghệ, tham gia các câu lạc bộ...

Từ quan điểm này, TS Nguyễn Đông Hải cho rằng phụ huynh cũng có thể áp dụng với các em trong gia đình. Không nên để các hoạt động của các em quá "nghèo nàn" đến nỗi không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc cho con dùng điện thoại, máy tính.

Trong khi đó, TS Nguyễn Thị Thu Huyền - hiệu trưởng Trường song ngữ quốc tế Canada - gợi ý một nguyên lý đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả phụ huynh có thể giáo dục con về việc dùng Internet hay thiết bị điện tử, đó là nguyên lý "giờ nào việc nấy".

Mỗi ngày, con sẽ có nhiều "việc" khác nhau, từ ăn, ngủ, vận động đến học hành, giao tiếp, giải trí. Nếu đưa "truy cập Internet" hay "dùng điện thoại" vào danh sách các "việc" hằng ngày của con, thì đầu mục này không được "xâm lấn" đến các mục khác.

Cụ thể, không thể dùng điện thoại khi đang giờ ăn, hoặc trong giờ giải trí hay giờ chơi thì cũng nên có những hoạt động giải trí, chơi đúng nghĩa.

Hạng mục "truy cập Internet" hay "dùng điện thoại" sẽ được phân bố vào một khoảng thời gian riêng và có một thời lượng rõ ràng, không diễn ra song song cùng các việc khác.

"Đặc biệt là việc ngủ. Không chỉ việc truy cập Internet không được lấn sang thời gian ngủ, mà phụ huynh cũng nên không cho con dùng các thiết bị điện tử trước giờ ngủ khoảng 1 tiếng" - cô Huyền nói.

Theo Tuổi trẻ