Nguyễn Trãi đã đi vào lịch sử và trở thành Anh hùng vĩ đại của dân tộc, một Danh nhân văn hóa kiệt xuất, có tầm ảnh hưởng to lớn tới sách lược bảo vệ và xây dựng đất nước.
Sáng 30/9 (16/8 âm lịch), tại khu di tích Côn Sơn, Ban Tổ chức Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023 trang trọng tổ chức dâng hương tưởng niệm 581 năm ngày mất Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi (1442-2023).
Đồng chí Trần Đức Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy tới dự.
Cùng dự có một số đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, lãnh đạo UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh, các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, lãnh đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố cùng đông đảo nhân dân và du khách.
Trong không khí linh thiêng của núi rừng Côn Sơn, trước khói hương trầm thơm tỏa, các đại biểu, nhân dân và du khách đã nghe đồng chí Nguyễn Minh Hùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Tổ chức Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023 đọc diễn văn nêu bật công lao to lớn của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước.
Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh đã từ lâu, trong tâm thức đồng bào cả nước, khi nói về Côn Sơn là nhớ về Nguyễn Trãi, nhớ về vầng Sao Khuê lấp lánh trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Với Côn Sơn - mảnh đất đã gắn bó với ông những năm tháng tuổi thơ và cũng là nơi ông náu mình “ngẫm nay, suy trước, xét cùng mọi lẽ hưng vong” để sau này viết nên Bình Ngô sách, vạch ra đường lối đánh giặc cứu nước giải phóng dân tộc.
Dưới thời vua Lê Thái Tông, Nguyễn Trãi đã được vua giao trông coi đạo Đông - Bắc. Côn Sơn cũng là nơi ông dựng nhà, mài mực viết nhiều tác phẩm có giá trị sử học, văn học, triết học, quân sự, ngoại giao và trở thành những di sản quý báu cho hậu thế. Tiêu biểu trong đó là “Côn Sơn ca”, cho đến bây giờ vẫn chưa có tao nhân, mặc khách nào viết về Côn Sơn hay hơn thế.
Ông cũng là người đã góp sức tu bổ, mở rộng quy mô đưa ngôi chùa Côn Sơn trở thành danh lam thắng cảnh. Nguyễn Trãi không chỉ là một vầng Sao Khuê tỏa sáng ở bầu trời Việt Nam mà còn được nhân loại trân trọng, tỏa sáng cả năm châu. Nguyễn Trãi được tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) suy tôn là Danh nhân văn hóa thế giới đúng vào dịp kỷ niệm 600 năm ngày sinh của ông.
Đền Nguyễn Trãi - “Ức Trai linh từ” từ lâu đã trở thành điểm hẹn của những lớp người khắc sâu đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”. Tưởng nhớ Ức Trai, chúng ta cùng thấy được trách nhiệm lớn lao trong việc phát huy các giá trị di sản văn hóa đặc sắc, nổi bật toàn cầu của khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc, tư tưởng và những giá trị trường tồn của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi. Đây là thành phần quan trọng của hồ sơ Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc mà 3 tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh và Bắc Giang đang trình UNESCO vinh danh là Di sản thế giới.
Lễ tưởng niệm ngày mất của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi là một trong những sự kiện nổi bật, quan trọng tại Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc hằng năm. Hoạt động thể hiện sự trân trọng lịch sử, lòng tự hào dân tộc, giáo dục đạo lý uống nước nhớ nguồn và tôn vinh các bậc tiền nhân đã có công lao to lớn với đất nước của cán bộ, nhân dân tỉnh Hải Dương.
Trước khi lễ tưởng niệm diễn ra, các đại biểu, nhân dân và du khách thập phương đã tổ chức dâng hương tại chùa Côn Sơn; tham dự Lễ rước bộ từ chùa Côn Sơn lên đền thờ Nguyễn Trãi.
Sau Lễ dâng hương tưởng niệm ngày mất Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi, Ban Tổ chức Lễ hội mùa thu Côn Sơn-Kiếp Bạc năm 2023 sẽ tổ chức Lễ tế tại đền thờ Nguyễn Trãi và đền thờ Trần Nguyên Đán.
Tối và đêm nay 30/9, tại khu di tích Kiếp Bạc sẽ diễn ra Lễ tưởng niệm 723 năm ngày mất Anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn; Lễ khai hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023; khai mạc Tuần Văn hóa du lịch và Xúc tiến thương mại; Lễ khai ấn đền Kiếp Bạc. Fanpage Báo Hải Dương sẽ livestream sự kiện khai mạc Tuần Văn hoá du lịch và Xúc tiến thương mại tại khu di tích Kiếp Bạc.
Nguyễn Trãi hiệu là Ức Trai, sinh năm 1380 tại kinh thành Thăng Long. Thân phụ ông là Nguyễn Phi Khanh, nguyên quán ở làng Chi Ngại (nay thuộc phường Cộng Hòa, TP Chí Linh), sau dời đến làng Ngọc Ổi (nay thuộc xã Nhị Khê, huyện Thường Tín, TP Hà Nội). Thân mẫu ông là Trần Thị Thái - con gái của quan Tư đồ Trần Nguyên Đán. Tuổi thơ Nguyễn Trãi sống với ông ngoại ở Thăng Long và Côn Sơn. Nguyễn Trãi sớm nổi tiếng là người tài đức và chí lớn. Năm 1400, ông đỗ Thái học sinh, năm sau ra nhận chức Ngự sử đài chánh trưởng dưới triều Hồ. Từ năm 1407, đất nước ta dưới ách đô hộ của giặc Minh, Nguyễn Trãi đến Lam Sơn tụ nghĩa, dâng Bình Ngô sách, dốc tâm huyết, một lòng thành giúp Bình Định Vương Lê Lợi. Ông trở thành linh hồn của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Minh, giải phóng đất nước ở thế kỷ XV. Kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Trãi đã viết Bình Ngô Đại cáo - một bản Tuyên ngôn độc lập bất hủ, áng thiên cổ hùng văn tổng kết tài tình cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.