Theo dự thảo quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nội dung bỏ xét tuyển sớm được đa số giáo viên và học sinh ủng hộ.
Xét tuyển sớm vào đại học đã không còn xa lạ với học sinh. Các em tham gia xét tuyển sớm thường sử dụng học bạ, điểm thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy, xét chứng chỉ quốc tế SAT, IELTS để xét tuyển. Nhiều trường đại học công bố kết quả trúng tuyển trước khi kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra nên được gọi là đợt xét tuyển sớm.
Em Vũ Thị Diệu Linh, cựu học sinh Trường THPT Thanh Miện II, đang là sinh viên Trường Đại học Kinh tế quốc dân cho biết để tăng cơ hội trúng tuyển vào đại học, Linh và nhiều bạn trong lớp cũng sớm tham gia kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội từ đợt 1 vào tháng 3/2024. Với 117 điểm, ngay đầu tháng 4/2024 Linh đã biết mình trúng tuyển vào một số ngành của Trường Đại học Kinh tế quốc dân, Học viện Tài chính, Trường Đại học Ngoại thương. Do đó, Linh và nhiều bạn khác có tâm lý thoải mái và yên tâm trước kỳ thi tốt nghiệp THPT.
“Thi đánh giá năng lực rất khó và đòi hỏi kiến thức tổng hợp của nhiều môn học. Vì vậy, em dành một phần thời gian ở trường và hầu hết thời gian ở nhà để luyện đề thi đánh giá năng lực, tham gia các khoá ôn luyện trực tuyến”. Linh nói.
Em Lê Thị Trang Thu, lớp 12 Trường THPT Tứ Kỳ cũng đang tập trung ôn luyện để tham gia kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội vào tháng 4 tới tại Trường Đại học Sao Đỏ. Em sẽ dùng kết quả thi đánh giá năng lực để xét tuyển vào Học viện Quân y.
Việc xét tuyển sớm là một lợi thế, giúp học sinh tăng cơ hội trúng tuyển vào đại học. Ông Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết năm 2025 hệ thống đã ghi nhận toàn tỉnh Hải Dương có có gần 4.400 học sinh hoàn thành đăng ký tham dự kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội, tăng hơn 1.000 thí sinh so với năm 2024.
Tuy nhiên, việc xét tuyển sớm vào đại học cũng bộc lộ nhiều hạn chế. Vì vậy, trong dự thảo quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến sẽ không áp dụng xét tuyển sớm. Tất cả các phương thức xét tuyển sẽ được xét chung trong một đợt cùng kỳ thi tốt nghiệp THPT. Nội dung đáng chú ý này được dư luận quan tâm, trong đó đa số giáo viên, học sinh và phụ huynh ủng hộ.
Dù có tham gia kỳ thi đánh giá năng lực nhưng qua tìm hiểu kỹ, em Lê Thị Trang Thu cũng đồng tình việc Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến bỏ xét tuyển sớm. “Nếu một nhóm bạn nào đó trúng tuyển sớm đại học cũng sẽ ảnh hưởng tới tâm lý các bạn khác trong lớp không tham gia các kỳ thi riêng. Thái độ học tập chểnh mảng trên lớp của những bạn đã biết mình trúng tuyển sớm còn gây ức chế cho cả thầy cô giáo”, Thu nhận định.
Thầy Hứa Tiến Nam, Hiệu trưởng Trường THPT Thanh Miện II cho biết những năm gần đây học sinh của trường tham gia kỳ thi riêng tăng mạnh. Năm 2025, có đến 30% số học sinh lớp 12 thi đánh giá năng lực. Qua theo dõi những năm trước, sau khi các em biết mình trúng tuyển sớm thì có tâm lý chủ quan, xao nhãng học tập trên lớp. Từ đó học sinh có thể mất động lực học tập, dẫn đến việc không chú trọng vào việc ôn luyện cho kỳ thi tốt nghiệp THPT.
“Tôi ủng hộ việc bỏ xét tuyển sớm, vì sẽ giúp các em giảm áp lực và tập trung vào kỳ thi tốt nghiệp THPT. Các em sẽ không bị phân tán bởi các kỳ thi khác, từ đó kết quả thi tốt nghiệp THPT sẽ được nâng cao hơn”, thầy Nam nói.
Đồng quan điểm, cô Thân Thị Châm, Hiệu trưởng Trường THPT Kinh Môn cho biết những em biết mình trúng tuyển sớm thường là những học sinh có học lực tốt nên rất khó có thể trượt tốt nghiệp THPT. Từ đó, các em chủ quan, không còn chú trọng ôn tập cho kỳ thi tốt nghiệp THPT, khiến kết quả không cao. Điều này vô tình làm ảnh hưởng tới mặt bằng điểm chung của nhà trường, rộng hơn là cả tỉnh.
“Tôi cũng ủng hộ bỏ xét tuyển sớm. Khi đó nhà trường sẽ dễ dàng tập trung vào mục tiêu giáo dục chính là chuẩn bị tốt cho học sinh bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT. Vì nếu có học sinh tham gia kỳ thi riêng, giáo viên phải dành thời gian đồng hành, hỗ trợ các em. Ngoài ra, bỏ hình thức xét tuyển sớm còn giúp tạo sự công bằng cho các em, nhất là học sinh không có điều kiện tiếp cận với nhiều loại hình ôn tập khác nhau để tham gia các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy hay thi chứng chỉ ngoại ngữ”, cô Châm nói.
Ông Đỗ Duy Hưng, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Dương cho biết xét tuyển sớm là sớm về mặt thời gian, xét tuyển trước thời điểm thi tốt nghiệp THPT. Các trường đại học vẫn sử dụng các phương thức xét tuyển như trước đây nhưng thời gian xét tuyển được lùi về thời gian xét tuyển chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Vì vậy, việc bỏ xét tuyển sớm chỉ thay đổi về mặt thời gian, không làm giảm cơ hội trúng tuyển của thí sinh.
“Kết quả học bạ, kết quả chứng chỉ ngoại ngữ được quy đổi, hoặc các kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy mà học sinh đã chuẩn bị trong suốt quá trình học tập vẫn được bảo lưu, có giá trị trong đợt xét tuyển chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Vì vậy, việc bỏ xét tuyển sớm sẽ giúp bảo đảm chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, nâng cao kết quả thi tốt nghiệp THPT, đồng thời hướng tới sự công bằng, minh bạch trong tuyển sinh đại học”, ông Hưng nói.
THẾ ANH