Từ ngày 1.4, trần giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi đã được dỡ bỏ, giúp thị trường sữa lành mạnh hơn, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Hiện không có biểu hiện găm sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi chờ tăng giá
Không còn phù hợpSau 2 năm 9 tháng thực hiện quy định trần giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi, giá bán sản phẩm này đã phần nào được kiểm soát, người tiêu dùng hưởng lợi từ chế độ bình ổn giá sữa của Nhà nước. Khảo sát tại một số cửa hàng kinh doanh sữa trên địa bàn TP Hải Dương thời điểm đang áp dụng trần giá sữa, giá một số sản phẩm sữa quen thuộc dành cho trẻ em như Enfagrow A+3 đã giảm 34%, Growg-powder vanilla giảm 14%, Dielac Star Care HG giảm khoảng 6%, Nan HA giảm 3,01%, Friso 4 giảm 0,19% so với trước đó...
Tuy vậy, khi áp trần, giá sữa của Việt Nam cao hơn rất nhiều so với các nước trong khu vực. Cụ thể, giá sữa của tất cả nhãn hàng tại Việt Nam đều cao hơn khoảng 14% so với Thái Lan, 24% so với Philippines, 46% so với Malaysia, 60% so với Indonesia... Sau một thời gian dài thực hiện biện pháp áp trần, giá sữa vẫn khó quản lý từ gốc. Quy định này cũng chưa tạo ra môi trường cạnh tranh bình đẳng trên thị trường. Ngay cuộc "chấm điểm" các quy định chính sách pháp luật kinh doanh ở Việt Nam do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chủ trì, các thủ tục kê khai giá giai đoạn 2014-2016 bị liệt vào danh sách "30 thủ tục kém nhất đối với doanh nghiệp" bởi cơ chế "thông báo" lại thành "xin phép". Trong các mặt hàng thuộc diện bình ổn của Luật Giá, mặt hàng sữa chịu ảnh hưởng lớn nhất từ các biện pháp quản lý giá bởi việc áp giá trần. Các doanh nghiệp sữa ngoại đã nhiều lần đề nghị bỏ trần giá sữa để tạo sự cạnh tranh bình đẳng.
Theo ông Phạm Văn Tuấn, đại diện Công ty TNHH Minh Thái, nhà phân phối duy nhất các sản phẩm Vinamilk tại Hải Dương, việc áp giá trần chỉ là biện pháp cuối cùng, hiệu quả không cao và hiện nay không còn phù hợp. Điều quan trọng là phải giải quyết được bài toán phát triển sản xuất trong nước, cân đối cung - cầu, tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh sữa.
Ổn định thị trườngĐầu tháng 4 này, các loại sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi như Friso, Grow plus, Similac, Optimum, Nuti IQ, Pedia plus, Enfamil, Nan, Dielac… hầu như không có sản phẩm nào bị “cháy hàng”. Các cửa hàng vẫn thực hiện giá bán từ cuối tháng trước; không xuất hiện tình trạng găm hàng để chờ thời cơ tăng giá. Tuy nhiên, giá sữa thực tế ở các cửa hàng, siêu thị chênh nhau khá nhiều, nhất là loại hàng xách tay. Chị Nguyễn Thị Huyền ở khu đô thị phía tây TP Hải Dương có con dưới 1 tuổi đang uống sữa Morinaga của Nhật cho biết: “Nếu mua ở những cửa hàng chuyên bán sữa cho trẻ thì giá luôn rẻ hơn so với các cửa hàng tạp hóa. Cùng một loại sữa tôi mua ở cửa hàng chuyên bán sữa chỉ có giá 495.000 đồng/hộp 850g, rẻ hơn một số nơi khác tới 40.000 đồng”.
Sau dỡ bỏ giá trần, sữa bột trẻ em không tăng giá nhưng khách hàng vẫn thờ ơ
Theo đại diện một số thương hiệu sữa lớn, sau khi bỏ giá trần, doanh nghiệp được tự định giá và đăng ký giá. Đồng thời phải tính tới yếu tố thị phần, phân khúc cạnh tranh chứ không thể tùy tiện “thích tăng bao nhiêu thì tăng”. Nếu doanh nghiệp đẩy giá lên quá cao thì sẽ đánh mất lợi thế cạnh tranh. Theo chị Vũ Thị Soan, chủ cửa hàng "Sữa Đồng cỏ xanh shop" ở số 19 phố Tuy Hòa (TP Hải Dương), bỏ giá trần, cửa hàng không gặp khó khăn trong quản lý mặt hàng cũng như điều phối sản phẩm. Cửa hàng có thể lựa chọn cách bán hàng phù hợp nhất để giá sản phẩm đến tay người tiêu dùng tốt hơn, đồng thời cũng lựa chọn nhà cung cấp sản phẩm hợp lý hơn.
Ông Nguyễn Văn Quang, Trưởng Phòng Quản lý thương mại (Sở Công thương) cho biết: "Biện pháp quản lý hiệu quả nhất là công khai, minh bạch đầu vào như chi phí nhập khẩu; chi phí sản xuất, kinh doanh; thuế; niêm yết giá bán sản phẩm sữa… Nếu quản lý hiệu quả các yếu tố đó thì doanh nghiệp không có cơ hội tăng giá bất hợp lý. Hơn nữa, Luật Giá cũng quy định khi có những biến động đột xuất thì cơ quan chức năng có quyền kiểm tra giá thành sản phẩm. Đây chính là công cụ để cơ quan chức năng quản lý giá sữa và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng".
Cùng với tăng cường công tác quản lý, rất cần sự đồng hành, hỗ trợ thông tin kịp thời của người tiêu dùng để giá sữa trẻ em dưới 6 tuổi sẽ không còn "nhảy múa" sau dỡ bỏ "áp trần giá".
THÀNH LONG
