Dù không thể phủ nhận du lịch có tác động đến môi trường, du khách có thể tạo nên sự khác biệt từ những hành động nhỏ.
Đạp xe là một trải nghiệm thú vị khi đi du lịch. Ảnh: Thư Trần
Theo báo cáo năm 2019 của Tổ chức Du lịch Thế giới Liên Hợp Quốc (UNWTO), lượng khí thải liên quan đến giao thông vận tải từ du lịch chiếm khoảng 5% tổng lượng khí thải carbon dioxide toàn cầu vào năm 2016 và dự kiến chiếm 5,3% tổng lượng khí thải carbon dioxide do con người tạo ra vào năm 2030.
Tuy nhiên, các chuyên gia du lịch cho rằng du khách có thể giảm thiểu tác động đến môi trường từ những hành động đơn giản. Từ việc hỗ trợ các cộng đồng địa phương đến việc lựa chọn các phương án thay thế cho việc di chuyển bằng máy bay, đây là những lời khuyên hữu ích mà các chuyên gia du lịch và phát triển bền vững khuyến nghị.
Du lịch bằng tàu hỏa thay vì máy bay
Dù đi máy bay luôn nhanh hơn đi tàu, nhưng các chuyên gia cho rằng khách du lịch nên lựa chọn tàu hỏa thay vì máy bay để góp phần làm giảm tác động đến môi trường.
Hội đồng Quốc tế về Giao thông sạch (ICCT) đã báo cáo rằng khoảng 2,4% lượng khí thải carbon dioxide toàn cầu đến từ ngành hàng không. Theo một nghiên cứu, một chuyến bay thải lượng carbon dioxide cao gấp 14 lần so với tàu hỏa và cao hơn nữa so với tàu điện.
Tháng 4.2022, Chính phủ Pháp đã cấm các chuyến bay chặng ngắn khi có phương án thay thế bằng xe lửa hoặc xe buýt từ hai tiếng rưỡi trở xuống. Quy định mới này là một phần trong nỗ lực chung của Pháp nhằm giảm 40% lượng khí thải carbon vào năm 2030, đưa chúng trở lại mức của năm 1990.
Chọn chuyến bay giá rẻ
Nếu điểm du lịch của bạn quá xa hay không cung cấp bất kỳ chuyến tàu hỏa nào, chọn mua vé máy bay giá rẻ sẽ giúp bạn một tay vào công cuộc bảo vệ môi trường.
Giải thích về vấn đề này, Scott Keyes, chuyên gia kiêm nhà sáng lập trang web du lịch Going, cho biết việc mua vé máy bay giá cao cho thấy nhu cầu đi lại cao. Do đó, các hãng hàng không sẽ cập nhật thêm các chuyến bay mới, lượng khí thải carbon tăng lên theo lượng máy bay hoạt động.
Khi khách hàng mua vé giá rẻ có nghĩa nhu cầu đi lại không mạnh, các hãng hàng không buộc phải giảm giá vé để lấp đầy chỗ trên mỗi chuyến bay. Do đó họ không cần phải tạo ra nhiều chuyến bay, đồng nghĩa với lượng carbon từ máy bay giảm đáng kể.
Chọn hạng ghế phổ thông
Khoang phổ thông chiếm ít không gian, trọng lượng và tài nguyên trên máy bay hơn so với chỗ ngồi tại các khoang cao cấp. Một chuyến bay điển hình có thể có hàng trăm ghế hạng phổ thông, trong đó chỉ có 50 ghế hạng thương gia hay 10 ghế hạng nhất. Chính vì vậy, khoang thương gia ít khách hơn nên sẽ có tỷ lệ khí thải theo đầu người cao hơn khoang phổ thông.
Theo một báo cáo từ ICCT, một hành khách hạng thương gia tạo ra lượng khí carbon dioxide cao hơn 2,6-4,3 lần/km so với một hành khách hạng phổ thông.
Theo Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên (NRDC), mỗi năm thế giới sản xuất ra 150 triệu tấn nhựa cho các mặt hàng sử dụng một lần. Đáng nói, 91% trong số đó không được tái chế. Vì vậy, việc hạn chế sử dụng các sản phẩm này là biện pháp tối ưu để tránh lãng phí tài nguyên, cũng như giảm thiểu tác động đến môi trường của việc sản xuất nhựa.
Lea d'Aurio, người sáng lập nhóm bảo tồn đại dương Oceanic Global, cho biết du khách không nên mang theo dầu gội, dầu xả, sữa tắm size nhỏ vì sau một lần sử dụng, chúng sẽ trở thành rác thải địa phương hoặc bị xả ra đại dương.
Cô cũng gợi ý du khách nên chọn những khách sạn được trao Tiêu chuẩn Xanh của Oceanic Global, chứng nhận các doanh nghiệp có nỗ lực trong việc phát triển bền vững và cam kết không sử dụng nhựa.
Tương tự, các chuyên gia khuyến cáo du khách nên mang theo bình nước cá nhân để tránh sử dụng chai nước hoặc cốc nhựa, cũng như ống hút dùng một lần. Bằng cách này, bạn cũng có thể tiết kiệm được khá nhiều tiền thay vì phải bỏ hàng chục nghìn đồng để mua một chai nước khi đi du lịch. Nếu đi du lịch gia đình hoặc theo nhóm, dùng bình nước cá nhân có thể tiết kiệm cho đoàn hàng trăm nghìn đồng mỗi ngày.
Rose O'Connor, người sáng lập tổ chức cố vấn du lịch Wanderlust Sustainable, giúp các doanh nghiệp đánh giá, phát triển và thúc đẩy hoạt động bền vững, nói: "Trước khi bạn chọn chỗ ở, hãy nghiên cứu và tìm kiếm các khách sạn quan tâm hoặc có chứng nhận bảo vệ môi trường".
Cô gợi ý du khách có thể tìm kiếm và theo dõi hoạt động phát triển du lịch bền vững của các khách sạn như cách họ quản lý chất thải, nước và tiêu thụ năng lượng. Nhiều khách sạn công bố báo cáo phát triển bền vững hàng năm trên trang web của họ. Những khách sạn có càng nhiều thông tin càng cho thấy họ minh bạch.
Ngoài ra còn có nhiều chứng nhận về tính bền vững của khách sạn như Green Globes, Earthcheck hay B Corp mà du khách có thể tham khảo.
Một cách khác để giúp giảm lượng carbon dioxide ra môi trường là hạn chế sử dụng những phương tiện giao thông tạo ra khí thải. Theo báo cáo của Tổ chức Môi trường Sierra Club, xe cơ giới sử dụng khoảng 8,2 tỷ lít xăng mỗi năm, trong đó môtô nước và thuyền giải trí kết hợp chiếm 5,1 tỷ lít, xe địa hình ATV chiếm 2,1 tỷ lít, xe trượt tuyết chiếm 695 triệu lít và mô tô off-road chiếm 321 triệu lít.
Ngoài ra, việc đi bộ hay đi xe đạp cũng giúp du khách có trải nghiệm thú vị hơn về văn hóa địa phương. Khi di chuyển với tốc độ chậm, bạn sẽ khám phá được nhiều điều bất ngờ tại các điểm tham quan. Đây cũng là một bài tập thể dục tuyệt vời và giúp bạn mau đói để có thể thử tất cả các món ăn địa phương.
Các chuyên gia cho biết, một trong những phần thú vị nhất của chuyến du lịch là tận hưởng nét độc đáo của môi trường địa phương. Việc chi tiêu vào các hoạt động này cũng góp phần phát triển nền kinh tế địa phương để họ có nguồn lực bảo vệ và giữ môi trường luôn xanh - sạch - đẹp.
O'Connor khuyên du khách nên tránh các khách sạn và khu nghỉ dưỡng được thiết kế khép kín và không có mối liên hệ với cộng đồng lân cận.
"Những khách sạn này thường gợi lên cảm giác rằng bạn có thể ở bất cứ đâu trên thế giới, so với địa điểm cụ thể mà bạn đang thực sự tới. Không nói đến việc tác động môi trường, ở những khách sạn như vậy không tạo nên giá trị trao đổi văn hóa trong quá trình du lịch", cô nói.
Thay vào đó, O'Connor dành lời khuyên cho khách du lịch nên trải nghiệm văn hóa do cộng đồng địa phương sở hữu và điều hành như tham gia lớp học nấu ăn với người địa phương, trải nghiệm làm đồ thủ công mỹ nghệ.
O'Connor cho biết việc thưởng thức các món ăn có nguồn gốc địa phương là một "hành động nhỏ nhưng mang đến giá trị bền vững".
Việc ăn thực phẩm địa phương không chỉ giúp du khách được thưởng thức thực phẩm tươi ngon mà còn góp phần hỗ trợ chuỗi cung ứng địa phương,đảm bảo số tiền bạn bỏ ra để ăn uống sẽ ở lại cộng đồng địa phương.
Ngoài ra, bạn có thể cân nhắc giảm lượng thịt nạp vào cơ thể và tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, lượng khí thải nhà kính toàn cầu từ hoạt động sản xuất và vận chuyển động vật cao gấp đôi so với lượng khí thải tương ứng với thực phẩm từ thực vật.
Mặc dù mua sắm mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương, bạn có thể giảm tác động của mình hơn nữa bằng cách không mua những thứ không cần thiết khi đi du lịch.
Du lịch là cơ hội để bạn mua sắm những sản phẩm địa phương, tuy nhiên nếu mua những thứ không quá cần thiết để sử dụng thường xuyên thì trong tương lai, những món đồ đó có thể lại trở thành rác.
Keyes khuyên du khách nên tập trung vào trải nghiệm địa phương, lưu giữ kỷ niệm đẹp trong ký ức thú vị hơn nhiều so với việc chi tiêu vào những sản phẩm không thiết thực.
Theo Zing