Theo cổng thông tin điện tử huyện Bắc Yên, đỉnh Sa Mu - U Bò (thường gọi là đỉnh Sa Mu) có độ cao 2.890 m so với mực nước biển. Đỉnh này nằm cách TP Sơn La hơn 100 km, trên ranh giới giữa hai tỉnh Sơn La và Yên Bái, thuộc rừng đặc dụng Tà Xùa - một phần kéo dài của dãy Hoàng Liên về phía Nam.
Là hướng dẫn viên du lịch nhiều lần đưa khách trekking đỉnh núi này, anh Đỗ Văn Tuyên (30 tuổi, Hải Phòng), cho biết để đến được đỉnh Sa Mu, từ thị trấn Bắc Yên, phải tiếp tục đi sâu khoảng 40 km vào điểm leo núi tại xã Xím Vàng. Sau khoảng hai tiếng di chuyển sẽ đến điểm tập kết dưới chân núi để trekking lên đỉnh. Quãng đường từ chân núi tới đỉnh khoảng 13 km, có lán nghỉ nằm cách đỉnh 1 km.
Cung đường trekking đỉnh Sa Mu sẽ đi xuyên qua một khu rừng nguyên sinh mang nét đặc trưng của rừng mưa nhiệt đới, với đa dạng thực vật như rêu, đỗ quyên, lá phong, rừng trúc và nhiều suối, thác. Thảm thực vật trong rừng thay đổi theo độ cao và hướng sườn núi. Từ khoảng tháng 9 đến tháng 11, lá phong đổi màu vàng, đỏ tạo nên khung cảnh thơ mộng. Tháng 3 và 4 là mùa hoa đỗ quyên. Trong rừng còn có nhiều cây cổ thụ to, hình dáng kỳ lạ, rêu phủ quanh năm và rừng trúc xanh bốn mùa.
Du khách có thể kết hợp trekking và săn mây trên đỉnh Sa Mu. Từ tháng 12 đến tháng 2 là thời điểm dễ săn được mây trên đỉnh nhất. Vào những ngày đẹp trời, đứng trên đỉnh Sa Mu còn có thể nhìn thấy hai đỉnh núi nổi tiếng của tỉnh Yên Bái là Tà Xùa và Tà Chì Nhù.
Theo chia sẻ của chị Mộc, một người làm du lịch tại Tà Xùa, đỉnh Sa Mu mới được biết đến khoảng một năm nay. Trên các diễn đàn du lịch cũng chưa có nhiều chia sẻ kinh nghiệm chinh phục đỉnh núi này.
Đến Tà Xùa lần đầu năm 2013 khi nơi đây còn hoang vắng và chứng kiến sự đông đúc những năm gần đây, anh Đỗ Văn Tuyên đã tìm vào các xã sâu hơn của huyện Bắc Yên như xã Xím Vàng. Sau chuyến trekking cắm trại cùng một vài người bạn vào cuối tháng 6.2022, anh Tuyên nhận thấy đây là một đỉnh núi có nhiều tiềm năng về du lịch với quãng đường dài xuyên qua rừng nguyên sinh, cảnh quan độc đáo và có biển mây đẹp. Để thu hút thêm sự quan tâm của những người đam mê xê dịch, anh Tuyên đã lên ý tưởng cắm chóp trên đỉnh Sa Mu và tạo một điểm nghỉ cho khách dừng chân.
Trước khi bắt tay vào thực hiện dự án, anh Tuyên đã xin phép chính quyền xã Xím Vàng (huyện Bắc Yên, Sơn La). Anh Mùa A Thái - Phó Bí thư xã Xím Vàng (Bắc Yên, Sơn La) cho biết trước đây cũng có một vài khách lẻ lên đỉnh Sa Mu nhưng không nhiều. Anh Tuyên là người đầu tiên dẫn đoàn khách leo lên đỉnh núi này.
Theo anh Tuyên, đỉnh Sa Mu có độ khó được đánh giá 6/10 với nhiều dốc không gắt, nhưng dài. Du khách nên bắt đầu leo từ sáng sớm, nghỉ lại qua đêm ở lán rồi sáng hôm sau tiếp tục hành trình. Quãng đường từ lán đến đỉnh khoảng 1 km, địa hình dốc nên mất khoảng một tiếng để đến đích. Nếu xuất phát vào khoảng 4 - 5h, khi đến đỉnh có thể ngắm được biển mây và đón bình minh.
Vào mùa đông, thời tiết trên núi cao khá khắc nghiệt, nhiệt độ đêm có thể xuống -2 độ C. Trước khi đến đây, khách du lịch cần chuẩn bị trang phục giữ nhiệt và các đồ dùng cá nhân cần thiết như thuốc, đồ ăn, nước uống. Vật dụng không thể thiếu khi trekking là giày leo núi chuyên dụng hoặc ủng nhựa.
Dành một tháng ở Tà Xùa để khám phá và trải nghiệm, Phạm Hữu Khiêm (Nghệ An) không bỏ lỡ cơ hội chinh phục đỉnh Sa Mu trong hai ngày 22 và 23.12.2022.
"Cảnh đẹp ở Sa Mu chính là phần thưởng cho sự cố gắng, nỗ lực của mình - người lần đầu tiên leo lên một đỉnh núi. Đi vào thời điểm có sương mù, khung cảnh trở nên huyền ảo, như lạc vào khu rừng trong những câu chuyện cổ tích. Sa Mu đẹp như cô gái ban sơ tinh khiết mà chưa chàng trai bản nào biết đến", Khiêm cho biết.
Với mong muốn du lịch ở đây được phát triển một cách bền vững, khai thác du lịch phải đi đôi với bảo vệ môi trường rừng nên hiện anh Tuyên và các hướng dẫn viên địa phương đã thống nhất hạn chế số lượng khách leo núi hàng tuần để có thể kiểm soát tình hình, tránh đi vào lối mòn của các điểm du lịch mới.
Tháng 6 tới, Ban chỉ đạo phát triển du lịch huyện Bắc Yên và chính quyền xã Xím Vàng sẽ tổ chức hội thảo "Đánh thức tiềm năng du lịch trong phát triển kinh tế - xã hội". Trong đó, việc xây dựng và phát triển tour du lịch đường bộ Xím Vàng - đỉnh Sa Mu sẽ được thúc đẩy qua việc kết nối tour, tuyến du lịch của xã với các hiệp hội, doanh nghiệp du lịch, lữ hành trong và ngoài nước.
Theo VnExpress