Trồng xen canh rau màu đúng thời vụ, bảo đảm kỹ thuật sẽ mang lại giá trị kinh tế cao. Xin chia sẻ một số kinh nghiệm về mô hình này để nông dân tham khảo.
Xen canh dưa lê với cà chua leo ở Nam Sách
Chọn cây trồng trong công thức xen canh: Cà chua là cây trồng được lựa chọn là cây trồng chính, xen canh đầu vụ với dưa lê siêu ngọt và rau ngắn ngày như cải dưa, rau mùi hoặc xà lách giai đoạn giữa đến cuối vụ.
Chọn và xử lý đất trồng: Thích hợp nhất là đất thịt nhẹ hoặc đất cát pha có tầng canh tác dày. Nếu đất chua cần bổ sung thêm 15 - 20 kg vôi tả/sào. Đất được cày bừa, làm sạch cỏ dại và xử lý bằng thuốc gốc đồng diệt trừ nấm bệnh hoặc tốt nhất trộn đều chế phẩm nấm đối kháng Trichodecma vào phân chuồng để bón lót cho cây.
Kích thước và cách bố trí trồng xen trên mỗi luống rau: Luống cà chua trồng xen dưa lê và rau ngắn ngày cần được làm rộng hơn luống trồng thuần.
Dưa lê được gieo trên nền giá thể gồm bùn + phân chuồng mục và một lượng nhỏ supe lân. Khi cây có lá thật đầu tiên nhú ra thì đặt cây dưa lê trên ruộng trước cà chua từ 7 - 10 ngày. Trên mỗi luống bố trí 2 hàng dưa lê ở ngoài, cách mép luống khoảng 15cm, mỗi cây cách nhau 20 cm. Phân chuồng + NPK trộn đều rồi rạch đất bón vào giữa các hàng dưa và cà chua. Khi dưa lê bén rễ hồi xanh cần tưới nhử bằng nước phân chuồng hoai hoặc dung dịch NPK đã ngâm. Cà chua trồng 2 hàng ở trong luống, cách mỗi hàng dưa lê khoảng 25 cm. Cà chua được trồng hàng cách hàng 55 - 60 cm, cây cách cây 40 - 45 cm.
* Chú ý: - Vì chế độ trồng xen trên cà chua dưới gốc là dưa lê nên gốc cây cà chua sẽ không được thông thoáng. Do đó, ngoài việc bón thúc phân cho rau màu nông dân cần chú ý bổ sung định kỳ 15 - 20 ngày/lần chế phẩm nấm đối kháng Trichodecma hòa nước tưới vào các gốc cây. Cần vệ sinh tỉa bỏ bớt các lá gốc già cỗi, lá bị sâu bệnh.
- Làm giàn cho cà chua khi cây đang phát triển tán để tăng ánh sáng cho dưa dưới gốc.
- Nên chọn giống cà chua chịu nhiệt, có thời gian sinh trưởng ngắn, kích thước quả nhỏ đến trung bình (50- 70 g), thân lá cứng cáp, kháng bệnh tốt nhất là các bệnh chết rũ, lở cổ rễ.
- Khi có mưa hoặc sương mù kéo dài nông dân cần tiến hành phun thuốc phòng bệnh cho cả 2 loại cây bằng các loại thuốc gốc đồng như Boocdo 1%, Copper B, Benlate, Cocide... và hạn chế tưới đạm hoặc phân bón lá giàu đạm. Nên bổ sung thêm phân bón lá vi lượng để giúp cây sinh trưởng phát triển tốt, nâng cao chất lượng quả và tăng sức chống chịu.
- Khi thu quả dưa xong cần khẩn trương thu dọn tàn dư, vệ sinh sạch sẽ để cà chua không bị lây chéo bệnh. Xử lý phần đất trống, bón phân lót rồi trồng tiếp một lứa cây rau ngắn ngày như cải, rau mùi hoặc xà lách để có lứa rau thứ 3.
KS. TRẦN THỊ LIÊN (Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)
