Ngày 10-4-1956, thăm Hội nghị cán bộ cải cách miền biển, Bác lưu ý: “Một nhiệm vụ quan trọng của đồng bào miền biển là phải bảo vệ bờ biển.
Đồng bào miền biển là người canh cửa cho Tổ quốc”. Người phân tích: "Đồng bằng là nhà, mà biển là cửa. Giữ nhà mà không giữ cửa có được không? Kẻ gian tế vào chỗ nào trước? Nó vào ở cửa trước. Vì vậy, ta phải giáo dục cho đồng bào biết bảo vệ bờ biển... Nếu để nó lọt vào, thì người bị thiệt hại trước là đồng bào miền biển. Nếu mình không lo bảo vệ miền biển, thì đánh cá, làm muối cũng không yên". Người nhấn mạnh, cải cách ở miền biển cũng cần thiết như cải cách ở đồng bằng, vì dân lao động ở miền biển cũng khổ như dân lao động ở đồng bằng. Người chỉ rõ: "Muốn cải cách tốt thì cán bộ phải làm đúng đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ, trước hết là phải đoàn kết nhân dân lao động, thứ hai là liên hiệp với chủ thuyền". Người căn dặn cán bộ phải biết dựa vào quần chúng, chú trọng việc cải thiện đời sống cho nhân dân lao động, công việc phải thiết thực, chống máy móc. Các cô, các chú là cán bộ và cốt cán, phải lãnh đạo nhân dân, đoàn kết nhân dân, đưa nhân dân đấu tranh, tổ chức nhân dân cải thiện đời sống, hướng dẫn nhân dân làm cá, làm mắm, làm muối.
Tư tưởng của Bác là phải làm chủ tiềm năng của biển, bảo vệ biển và khai thác các nguồn lợi từ biển để phục vụ cho sự phát triển đất nước và đời sống của nhân dân. Bác chỉ đạo xây dựng lực lượng chuyên trách để bảo vệ vùng biển mới được giải phóng từ Móng Cái đến vĩ tuyến 17. Ngày 7-5-1955, Người chỉ đạo thành lập Cục Phòng thủ bờ bể, tiền thân của Hải quân nhân dân Việt Nam ngày nay. Ngày 31-3-1959, khi về thăm làng cá Cát Bà, Người dạy: “Biển bạc của ta do dân ta làm chủ” và nhắc nhở nhân dân phải đẩy mạnh nghề đánh cá, nghề làm muối, nuôi dưỡng và bảo vệ các thứ hải sản, trân châu…
Vâng theo lời dạy của Bác, Đảng và Chính phủ đặc biệt quan tâm đến việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống của người dân, giảm nghèo nhanh và bền vững ở các vùng bãi ngang ven biển và hải đảo. Nghị quyết 04 về “Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020” đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, kinh tế biển đóng góp 53-55% GDP, 55-60% kim ngạch xuất khẩu của cả nước.
Phương Dung (biên soạn)