Việc xây dựng thương hiệu phải có sự vào cuộc đồng bộ của nhiều cấp, nhiều ngành và thực hiện theo từng bước, từng giai đoạn.
Gia đình anh Bao Văn Hùng ở xã Bắc An nuôi 2.000 con gà thả đồi tại xã Hoàng Hoa Thám
Gà đồi Chí Linh từ lâu đã nổi tiếng khắp trong và ngoài tỉnh. Người tiêu dùng ưa thích gà đồi vì thịt ngon hơn gà nuôi theo các hình thức khác. Tuy nhiên, gà đồi chưa được công nhận thương hiệu. Điều đó khiến cho việc tiêu thụ sản phẩm bấp bênh, thậm chí còn bị lợi dụng để tiêu thụ gà không phải nguồn gốc nuôi ở vùng đồi Chí Linh.
Tiềm năng được tận dụngTừ nhiều năm nay, người dân ở Chí Linh, nhất là ở các xã miền núi phía bắc quốc lộ 18 đã hình thành một tập quán chăn nuôi gà khác hẳn với các hộ chăn nuôi ở đồng bằng. Đó là nuôi gà thả đồi, một hình thức chăn nuôi bán công nghiệp. Họ tận dụng những vườn vải, đồi rừng để thả gà. Hằng ngày, gà sẽ tản vào vườn, đồi, rừng hoặc bay, đậu, leo lên các cây và chỉ về chuồng lúc ăn, đi ngủ. Hình thức nuôi bán công nghiệp, bán hoang dã này giúp cho gà vận động nhiều, thịt, cơ săn chắc nên thịt ngon hơn, được người tiêu dùng ưa thích và thị trường không ngừng được mở rộng. Gà đồi Chí Linh được tiêu thụ rộng khắp các tỉnh, thành phía Bắc. Để đáp ứng thị trường tiêu thụ, số lượng hộ chăn nuôi gà cũng mở rộng với quy mô ngày càng lớn. Đến nay, các xã, phường: từ Bắc An, Hoàng Hoa Thám, Lê Lợi, Hoàng Tiến đến phường Cộng Hòa, Bến Tắm, Hoàng Tân ở phía bắc đường 18 đều có các hộ chăn nuôi gà thả đồi.
Anh Lục Văn Nhàn, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi, tiêu thụ và chế biến gà đồi Chí Linh (gọi tắt là Hiệp hội Gà đồi Chí Linh) cho biết: "Vừa rồi, chúng tôi khảo sát ở 7 xã, phường đã tập hợp được gần 800 hộ nuôi gà thả đồi với quy mô nuôi hơn 1.000 con/lứa trở lên. Trong số đó có hàng chục hộ nuôi với quy mô từ 10 - 15 nghìn con/lứa. Phổ biến nhất là quy mô 1.000 - 3.000 con/lứa. Nếu tính cả các hộ chăn nuôi từ vài trăm con/lứa có lẽ phải đến vài nghìn hộ".
Chí Linh có thế mạnh về chăn nuôi gà thả đồi và còn nhiều tiềm năng để phát triển nhưng thực sự chưa bền vững. Các hộ dân vẫn chăn nuôi, chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh theo kinh nghiệm, chứ chưa tuân thủ quy trình khoa học, kỹ thuật chăn nuôi “gà sạch” nên thỉnh thoảng dịch bệnh vẫn xảy ra, gây thiệt hại không nhỏ cho các hộ chăn nuôi. Mặt khác, do chưa có nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm nên việc tiêu thụ cũng gặp không ít khó khăn và bị tư thương ép giá. Gần đây, nhiều hộ chăn nuôi gà thả đồi ở Bãi Thảo, xã Bắc An cũng áp dụng khoa học, kỹ thuật để chăn nuôi “gà sạch”, tiến tới xây dựng thương hiệu. Mặc dù đã quyết tâm nhưng người chăn nuôi gà ở Bãi Thảo nói riêng và các hộ chăn nuôi gà đồi của Chí Linh nói chung vẫn loay hoay trong việc xây dựng thương hiệu.
Chung tay xây dựng thương hiệuNắm bắt nguyện vọng của người chăn nuôi, UBND thị xã Chí Linh đã vào cuộc. Thị xã đã xây dựng ban vận động thành lập hiệp hội chăn nuôi, chế biến và tiêu thụ gà đồi Chí Linh. Ban vận động đã tổ chức khảo sát người chăn nuôi, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và làm các thủ tục để đề nghị UBND tỉnh ra quyết định cho phép thành lập hiệp hội. Đầu năm 2012, UBND tỉnh đã ra quyết định thành lập Hiệp hội Chăn nuôi, chế biến và tiêu thụ gà đồi. Hiệp hội được thành lập với mục đích phát triển, hợp tác, hỗ trợ nhau về kinh tế, kỹ thuật trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, nâng cao giá trị sản phẩm; đại diện và bảo vệ lợi ích hợp pháp của hội viên; góp phần tích cực phát triển chăn nuôi gà đồi, làm cơ sở để xây dựng thương hiệu gà đồi Chí Linh. Ông Cao Văn Hào, Phó trưởng phòng Kinh tế thị xã, Phó Chủ tịch Hiệp hội cho biết thêm: Việc xây dựng thương hiệu phải có sự vào cuộc đồng bộ của nhiều cấp, nhiều ngành và thực hiện theo từng bước, từng giai đoạn. Sở Khoa học và Công nghệ đang hỗ trợ giúp hiệp hội khảo sát, thu nhập, tổng hợp thông tin về thực trạng và tập quán chăn nuôi; hỗ trợ xây dựng, thiết kế và lựa chọn lô-gô; đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tập thể; xây dựng quy trình chăn nuôi gà thương phẩm; quy trình kiểm soát chất lượng, quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu tập thể... Trong thời gian tới, hiệp hội tiếp tục kiện toàn tổ chức chi hội ở các xã, phường, tổ chức tuyên truyền đến hội viên, tập trung đề nghị công nhận nhãn hiệu hàng hóa tập thể. Sau khi có quy trình về chăn nuôi, kiểm soát chất lượng, huyện sẽ tổ chức tập huấn và quán triệt cho các hội viên phải thực hiện theo đúng quy trình để xây dựng và bảo hộ nhãn hiệu tập thể gà đồi Chí Linh. Từ nay đến cuối năm, hiệp hội sẽ liên hệ với các cơ sở sản xuất giống gà chất lượng tốt, có uy tín trên thị trường để cung cấp cho hội viên; tư vấn và bước đầu tổ chức dịch vụ thức ăn, thuốc thú y; phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh và các tổ chức, các nhà khoa học mở các lớp tập huấn kỹ thuật mới trong chăn nuôi; xúc tiến các hoạt động thương mại để tích cực quảng bá, nâng cao giá trị sản phẩm gà đồi Chí Linh trong và ngoài tỉnh.
VIỆT CƯỜNG