Viện phí công cao hơn tư

Việc Bộ Y tế biên soạn dự thảo chuẩn bị điều chỉnh giá nhiều dịchvụ, kỹ thuật y tế trong khám chữa bệnh tới đây, khiến nhiều người bệnhbăn khoăn, lo lắng. Vấn đề viện phí lâu nay vẫn là mối quan tâm hàngđầu của xã hội.

Chưa điều chỉnh, giá đã hơn hàng chục lần

Lý giải nguyên nhân chuẩn bị điều chỉnh mức giá của 350 dịch vụ kỹthuật y tế, Bộ Y tế cho rằng các mức giá cũ đã quá lạc hậu, không cònphù hợp với tình hình thời giá hiện tại; điều chỉnh để các bệnh viện(BV) giảm bớt những khó khăn về kinh phí, nhằm bảo đảm kinh phí để thựchiện các dịch vụ y tế...

Tuy nhiên, đã từ rất lâu rồi, cái giá “lạc hậu” ấy (chẳng hạn theoquy định, ở BV thành phố tiền khám là 3.000 đồng, tiền giường là 10.000đồng...) đã trở nên “lạc lõng” ở hầu hết các BV công lập. Thay vào đó,các BV công hiện có rất nhiều loại hình dịch vụ (hình thức gọi là khámchữa bệnh theo yêu cầu), ngoài giờ, với những mức giá rất khác nhau ởmỗi nơi, và bình quân giá này cao hơn gấp 10 - 40 lần so với biểu giáđược cho là đã “lỗi thời” từ 15 năm trước.

Theo ghi nhận của chúng tôi ở hệ thống các BV công lập trên địa bànTP.HCM, giá khám bệnh, giá thực hiện các kỹ thuật, xét nghiệm cận lâmsàng cho những người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) là theo khung giáquy định của Nhà nước; còn giá khám chữa bệnh, dịch vụ kỹ thuật yêu cầu(trước đây hay gọi là dịch vụ, ngoài giờ) thì tại mỗi BV công là mộtbiểu giá khác nhau.

Chẳng hạn tại BV Thống Nhất (TP.HCM) tiền khám có mức tính cho ngườiBHYT là 3.000 đồng/lần; khám theo dịch vụ (không có BHYT) là 50.000đồng/lần. Còn giá biểu thu tiền giường điều trị nội trú là 100.000đồng/ngày, 120.000 đồng/ngày, 150.000 đồng/ngày và 300.000 đồng/ngày.

Ở BV Nhân dân Gia Định tiền khám bệnh thông thường là 20.000đồng/lần, còn khám bệnh theo dịch vụ là 80.000 đồng/lần. Mức thu tiềngiường điều trị nội trú là 120.000 đồng/ngày.

Tại BV Chợ Rẫy thì khám cho người có BHYT là 3.000 đồng/lần; nếukhông có BHYT thì biểu giá ở đây có 3 mức dịch vụ: mức thấp là 30.000đồng/lần, mức 2 là 50.000 đồng/lần, mức 3 là 75.000 đồng/lần. Tiềngiường (không BHYT) thấp nhất là 30.000 đồng/ngày cho đến vài trăm ngànđồng/ngày, tùy khoa, tùy loại phòng.

Mức giá khám bệnh thông thường tại BV chuyên về ngoại khoa là BVBình Dân là 20.000 đồng/lần, khám bệnh nam khoa là 30.000 đồng/lần.Tiền giường tại đây giá cũng từ 30.000 đồng đến hơn 300.000đồng/ngày... Thậm chí, một bác sĩ ở đây nói với chúng tôi: “Giá giườngbệnh đa dạng lắm, tùy từng khoa, trong mỗi khoa cũng có nhiều loại giágiường khác nhau”.

Tại BV Nguyễn Tri Phương, khám thông thường cho người bệnh không cóBHYT là 30.000 đồng, 40.000 đồng; nếu khám yêu cầu là 70.000 đồng/lần,khám theo yêu cầu có đích danh bác sĩ là 100.000 đồng/lần. Tiền giườngcũng từ 40.000 - 50.000 đồng/ngày (nếu không có máy lạnh), cho đếnkhoảng 140.000 đồng/ngày (nếu có máy lạnh, phòng 3 giường)...

Một cán bộ phụ trách về tài chính của Sở Y tế TP.HCM nói với chúngtôi rằng, tại các BV công, ngoài biểu giá khám theo quy định Nhà nướcnhưng ít được áp dụng, thì ở mỗi BV có nhiều loại hình giá khám chữabệnh khác nhau, giá này được mỗi BV tự định đoạt, xây dựng, mà khôngcần phải qua phê duyệt của cơ quan quản lý. Đa phần, các BV “nhìn” giánhau rồi xây dựng mức giá khám, giá tiền phòng, giá các kỹ thuật, cậnlâm sàng cho BV mình. 

Giá “dự kiến” đã thành giá thực

Một bác sĩ lâu năm trong ngành của một BV đa khoa công lập lớn tạiTP.HCM chia sẻ: “Nhờ biết tính toán, thu xếp, cắt giảm bớt những thủtục, những khâu, những nhân lực không cần thiết (giảm chi đầu vào), nêngiá khám chữa bệnh, làm các xét nghiệm cận lâm sàng (giá đầu ra) ở cácBV tư ngày càng rút ngắn khoảng cách chênh lệch so với giá dịch vụ, giángoài giờ ở hệ thống BV công. Và đến nay tại TP.HCM đã có nhiều nơi BVtư giá một số dịch vụ còn rẻ hơn BV công”. Theo khảo sát của chúng tôitại một số BV tư (BV do tư nhân tự bỏ tiền đầu tư, từ đất đai, nhà cửa,trang thiết bị...) thì biểu giá khám bệnh tại đây đã nói lên điều đó.

Chẳng hạn, tại BV Đa khoa tư nhân Hoàn Mỹ, biểu giá khám chung chocả trong và ngoài giờ là 50.000 đồng/lần; còn nếu khám chuyên khoa sâuvới giáo sư thì 60.000 đồng/lần.

Trung tâm Chẩn đoán y khoa (Medic) giá khám bệnh tổng quát với bácsĩ thông thường là 20.000 đồng/lần; giá khám chuyên khoa là 30.000đồng; giá khám với giáo sư, ngoài giờ là 50.000 đồng/lần.

BV Đa khoa Vạn Hạnh giá khám tổng quát chung là 60.000 đồng/lần; giá khám chuyên khoa là 70.000 đồng/lần.

BV An Sinh, giá một lần khám bệnh dao động từ 70.000 (trong giờ) đến 80.000 đồng/lần  (ngoài giờ).

Còn BV Triều An, tiền công khám là 40.000 đồng/lần; nếu khám với giáo sư thì 120.000 đồng/lần...

So sánh những biểu giá nói trên để thấy rằng, thực tế lâu nay, giákhám dịch vụ, khám ngoài giờ ở hệ thống BV công (Nhà nước cấp đất đai,kinh phí xây dựng, mua sắm trang thiết bị, trả lương...) đã sàn sàn, cónơi còn cao hơn cả hệ thống BV, trung tâm y tế tư nhân (ở đây, chúngtôi lấy đơn cử một số BV tư, trung tâm y tế tư thuộc loại lớn tạiTP.HCM).

Ai được hưởng mức giá “lạc hậu”?

Đành rằng, nhiều biểu giá của Nhà nước ban hành từ 15 năm trước giờđã quá lạc hậu, nhưng vào BV công sẽ thấy, người bệnh bình thường đâucó được hưởng cái giá “lạc hậu” ấy. Để không phải áp dụng giá theo quyđịnh, để gọi là “sống được”, từ lâu nay, phần lớn trong các BV côngngười ta đã lập ra một “ma trận” để đan xen giá công, tư lẫn lộn; vàcuối cùng cái giá thực mà người bệnh phải chi trả trong khám chữa bệnhkhông phải như những gì ngành y tế “khóc than”.

Đơn cử, người nhà của anh T.Q (Q.Gò Vấp, TP.HCM) có thẻ BHYT vừaphẫu thuật tại một BV đa khoa công lập của TP.HCM, sau mổ nằm phòngdịch vụ giá 310.000 đồng/ngày (phòng này có 3 giường bệnh), người bệnhphải trả 300.000 đồng tiền giường/ngày, vì BHYT chỉ thanh toán 10.000đồng! Muốn được hưởng các mức giá khung của Nhà nước quy định, ngườibệnh rất khổ sở (như không có giường nằm, phục vụ không tận tình...),buộc người bệnh phải chọn cho mình điều kiện “dễ thở” hơn, đó là bướcqua khâu khám chữa bệnh theo yêu cầu, ngoài giờ, với mức giá bằng hoặchơn mức giá mà Bộ Y tế đang dự kiến điều chỉnh.