Việc nhiều, tiền ít

Một số tuyến giao thông liên thôn ở Đồng Quang thi công dang dở do chờ tỉnh hỗ trợ xi-măng

Xây dựng nông thôn mới (NTM) từ xuất phát điểm thấp cộng với việc huy động nguồn vốn khó khăn nên đến nay xã Đồng Quang (Gia Lộc) mới đạt được 8 trong tổng số 19 tiêu chí, ít nhất trong số các xã xây dựng NTM giai đoạn 1 của tỉnh.

Nhiều tiêu chí chưa đạt

Đến nay, xã Đồng Quang mới đạt thêm 2 tiêu chí so với năm 2010 là quy hoạch và nhà ở dân cư. Riêng nhóm tiêu chí về xây dựng hạ tầng thiết yếu thì Đồng Quang mới đạt được 3 trong tổng số 8 tiêu chí là: điện, bưu điện và nhà ở dân cư; còn lại 5 tiêu chí chưa thực hiện được gồm: giao thông nông thôn, thủy lợi, trường học, cơ sở vật chất văn hóa và chợ nông thôn. Theo Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã Đồng Quang, hiện nay khó thực hiện nhất vẫn là tiêu chí thủy lợi và cơ sở vật chất văn hóa. Toàn xã có gần 40 km kênh mương (gồm cả kênh tưới và kênh tiêu) nhưng đến nay xã mới kiên cố hóa được gần 1 km, chiếm 2,5% tổng số kênh mương của toàn xã. 7 thôn đã được đầu tư xây dựng nhà văn hóa nhưng mới chỉ có 2 thôn Vĩnh Duệ và Quang Tiền được hỗ trợ mua sắm các trang thiết bị cần thiết để tổ chức các hoạt động văn hóa. Các nhà văn hóa còn lại do vẫn thiếu nhiều trang thiết bị phục vụ các hoạt động sinh hoạt cộng đồng nên chỉ làm nơi tổ chức hội họp. 2 thôn Đôn Thư và An Thư chưa xây dựng được điểm trường mầm non nên phải học nhờ ở nhà văn hóa. Hầu hết các thôn đều chưa có sân thể thao đạt chuẩn NTM. Cả 3 trường học cũng chưa trường nào đạt chuẩn quốc gia. Toàn xã mới có duy nhất thôn Đông Thượng được sử dụng nước máy và hai thôn Đôn Thư, An Thư đang triển khai lắp đặt đường ống; người dân ở các thôn còn lại chủ yếu vẫn sử dụng nước mưa và nước giếng khoan. Xã đã xóa được nhà tranh tre vách đất nhưng số hộ có nhà kiên cố cao tầng còn ít. Hiện nay, tỷ lệ hộ nghèo của xã còn gần 18%, cao nhất huyện Gia Lộc. Số lao động làm nông nghiệp chiếm gần 70%, thu nhập bình quân đầu người 11 triệu đồng/năm. Tỷ lệ lao động được đào tạo nghề còn thấp...

Bí vốn đầu tư

Đồng chí Đỗ Xuân Cộng, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Nhiều tiêu chí cần nguồn vốn lớn, thuộc nhóm hạ tầng thiết yếu chưa đạt được do Đồng Quang là xã nghèo của huyện, thu nhập bình quân đầu người thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao khiến việc huy động nguồn vốn trong dân không dễ. Bên cạnh đó, xã không có làng nghề, dịch vụ thương mại hoạt động chưa hiệu quả. Đặc biệt, nhiều năm nay do xã không chuyển đổi được mục đích sử dụng đất nên nguồn quỹ đầu tư của địa phương cho xây dựng NTM hạn hẹp. Để hoàn thành các tiêu chí hạ tầng xây dựng NTM, xã cần tới hơn 300 tỷ đồng. Nhưng trong gần 3 năm xây dựng NTM, tổng số vốn huy động được để đầu tư mới đạt hơn 12 tỷ đồng. Nguồn vốn cho xây dựng hạ tầng NTM năm 2013 đến nay chưa được phân bổ. Nếu thời gian tới xã không được cấp thêm kinh phí, việc huy động nguồn vốn trong dân khó khăn thì việc hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng NTM vào năm 2015 không thể thực hiện được. Riêng 9,2 km đường giao thông nông thôn còn chờ tỉnh hỗ trợ xi-măng. Theo dự toán, trụ sở UBND xã có tổng vốn đầu tư gần 13 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay tỉnh mới hỗ trợ được hơn 1,7 tỷ đồng, số vốn còn lại địa phương đang tìm nguồn. Sau gần nửa năm xây dựng, đến nay trụ sở UBND xã Đồng Quang mới đang làm phần thô. Ngoài ra, để đầu tư kiên cố hóa gần 40 km kênh mương đạt chỉ tiêu NTM thì xã Đồng Quang phải đầu tư gần 60 tỷ đồng, số tiền này quá lớn, hiện xã chưa biết huy động từ nguồn nào. Mặc dù đến nay xã cũng đã hoàn thành quy hoạch chi tiết trường mầm non nhưng do thiếu kinh phí nên các  cháu vẫn phải học nhờ ở các nhà văn hóa thôn. Nhiều hạng mục công trình khác do thiếu vốn nên cũng khó hoàn thành vào năm 2014. 

Đồng chí Nguyễn Đức Thăm, Bí thư Huyện ủy Gia Lộc, Trưởng ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện cho biết: "Khi triển khai xây dựng NTM, huyện Gia Lộc đã lựa chọn 3 nhóm xã gồm: 3 xã mạnh, 3 xã trung bình và 3 xã yếu để xây dựng giai đoạn 1. Đồng Quang là xã thuộc nhóm yếu. Xác định xã Đồng Quang còn  nhiều khó khăn nên huyện cũng đặc biệt quan tâm, tạo điều kiện cho địa phương chuyển đổi mục đích sử dụng đất để huy động vốn xây dựng NTM. Tuy nhiên, đến nay đất vẫn chưa bán được nên xã chưa có thêm nguồn vốn để xây dựng kết cấu hạ tầng".

Để xây dựng NTM thành công, ngoài sự hỗ trợ của các cấp, Đồng Quang cần phải phát huy nội lực của nhân dân địa phương và con em xa quê. Xã cần vận động nhân dân tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xây dựng các vùng chuyên canh rau màu, thủy sản theo hướng hàng hóa, đưa các giống mới vào sản xuất. Mạnh dạn cho nhân dân thuê đất để mở xưởng, phát triển công nghiệp, tiểu, thủ công nghiệp. Chủ động du nhập nghề mới, hình thành các làng nghề để nâng cao thu nhập cho người dân. Xã Đồng Quang cũng cần quan tâm hoàn thành các tiêu chí khác, không thể coi xây dựng cơ sở hạ tầng là xây dựng NTM.

PV