Vì sao cấp xã vẫn khó thu hút người giỏi?

Người tốt nghiệp loại giỏi sau khi được xét tuyển cũng chỉ được hưởng lương và các chế độ khác như các công chức cấp xã trúng tuyển theo diện thi tuyển

Hải Dương không ban hành văn bản riêng về việc thu hút người tốt nghiệp đại học loại giỏi về làm công chức cấp xã (CCCX). Việc này được thực hiện theo Luật Cán bộ, công chức năm 2008 và các văn bản hướng dẫn của Chính phủ và Bộ Nội vụ. Hiện nay, số người tốt nghiệp đại học loại giỏi được tuyển dụng vào CCCX còn khá khiêm tốn.

Cơ hội không nhiều

Năm 2014, toàn tỉnh tuyển dụng mới 700 CCCX, trong đó chỉ có 24 công chức được tiếp nhận không qua thi tuyển do có bằng đại học loại giỏi. Trước đó, cả 24 người này đều đã làm hợp đồng, công tác lâu năm tại các địa phương. Cũng tại kỳ thi này, có trường hợp tốt nghiệp đại học loại giỏi, nhưng do không nắm rõ thông tin nên không trúng tuyển.

Sau khi tuyển dụng CCCX năm 2014, toàn tỉnh hiện có 2.506 người trong tổng số 3.109 chỉ tiêu biên chế được giao, còn thiếu khoảng 600 chỉ tiêu. Tùy theo phân loại xã, đến nay, mỗi xã đều để lại từ 1-3 chỉ tiêu để thực hiện các chính sách thu hút người giỏi, điều động, luân chuyển cán bộ... Tuy nhiên, trong gần 1 năm qua, không có người tốt nghiệp đại học loại giỏi hoặc các trình độ cao hơn được tuyển dụng vào số chỉ tiêu còn trống này. Cơ hội này lại hóa thành "cánh cửa hẹp" đối với nhiều người tốt nghiệp loại giỏi do chỉ tiêu cơ cấu tuyển dụng không phù hợp với bằng cấp, trình độ chuyên môn. Tại xã Cẩm Sơn (Cẩm Giàng) trong cuộc làm việc với Đoàn giám sát của Ban Pháp chế HĐND tỉnh dịp tháng 11 vừa qua, lãnh đạo xã phản ánh, trong khi xã còn thiếu 1 chỉ tiêu văn phòng - thống kê do chức danh này đang kiêm nhiệm nhưng vẫn chưa tuyển được người. Có nhiều người đến đăng ký tuyển dụng, có trường hợp sinh viên tốt nghiệp đại học sư phạm loại giỏi, viết, biên tập, soạn thảo và làm các công tác văn phòng có thể rất phù hợp nhưng do bằng cấp không đúng chuyên ngành nên không thể tuyển.

Chính sách thu hút người tốt nghiệp đại học loại giỏi và tốt nghiệp các trình độ cao hơn về cấp xã cũng chưa có ưu đãi nào riêng biệt. Ngoài việc được ưu tiên xét tuyển không qua thi tuyển, người tốt nghiệp loại giỏi sau khi được tuyển dụng cũng vẫn phải qua thời gian tập sự và hưởng lương, các chế độ khác như các CCCX trúng tuyển theo diện thi tuyển.

Bằng giỏi chưa đủ

"Rào cản" lớn nhất hiện nay chính là nhiều xã chưa có nhu cầu tuyển dụng CCCX là người tốt nghiệp đại học loại giỏi. Phó Chủ tịch UBND một xã ở huyện Thanh Hà cho rằng xã không có nhu cầu tuyển người giỏi vì công việc ở cấp xã không quá phức tạp nên chỉ cần người am hiểu về địa phương, có kinh nghiệm công tác, là người địa phương càng tốt chứ không nhất thiết phải là người có bằng cấp loại giỏi. Thanh Hà là huyện không có người tốt nghiệp đại học loại giỏi nào được xét tuyển trong đợt thi tuyển CCCX năm 2014.

Đội ngũ công chức phường Phạm Ngũ Lão (TP Hải Dương) luôn phải nỗ lực cao để hoàn thành nhiệm vụ do phường có tốc độ phát triển nhanh

Thị xã Chí Linh đang triển khai kỳ tuyển dụng CCCX năm 2015. Đến hết thời gian nhận hồ sơ dự tuyển của các đối tượng đặc biệt (người tốt nghiệp đại học loại giỏi trở lên trong nước, tốt nghiệp loại khá ở nước ngoài, thạc sĩ, tiến sĩ...), thị xã đã tiếp nhận được 40 hồ sơ đăng ký xét tuyển vào 23 vị trí CCCX. Một số chỉ tiêu có 3-4 người tốt nghiệp đại học loại giỏi đăng ký dự xét tuyển. Như vậy, sẽ có nhiều sinh viên có bằng giỏi nhưng sẽ không trúng trong kỳ xét tuyển. Các ứng viên này sẽ tiếp tục tìm kiếm cơ hội bằng cách đăng ký thi tuyển. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là, hiện nay chưa có cơ chế nào quy định về việc xét tuyển giữa nhiều người cùng có bằng giỏi vào một vị trí. Thị xã và ngành nội vụ đang phải xin ý kiến Bộ Nội vụ.

Từ "điểm mắc" trên ở Chí Linh, một số cán bộ đang công tác trong ngành nội vụ cho rằng, việc thu hút người có bằng giỏi đồng loạt ở tất cả các xã như hiện nay là chưa phù hợp với nhu cầu của từng địa phương. Ví dụ, đối với các phường, xã, thị trấn đang phát triển, có nhiều doanh nghiệp, có khu, cụm công nghiệp... có thể rất cần người tốt nghiệp loại giỏi, có trình độ chuyên môn khá để đáp ứng yêu cầu công việc. Ngược lại, ở một số xã thuần nông, vùng xa, trong khi số người có nhu cầu về làm việc tại xã không nhiều thì cũng không cần và cũng không thể tuyển dụng được người tốt nghiệp đại học loại giỏi. Chưa kể đến việc hiện nay có rất nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi (việc xét tuyển dụng CCCX hiện không phân biệt hệ đào tạo chính quy và tại chức, không phân biệt trường) nhưng thiếu kinh nghiệm thực tiễn, thiếu am hiểu về địa phương... nên dễ dẫn đến lúng túng, kém hiệu quả trong xử lý công việc. Đó cũng là nguyên nhân khiến nhiều địa phương chưa "mặn mà" với việc tuyển người tốt nghiệp loại giỏi bằng việc tìm người thành thạo công việc.

Theo quy định hiện nay, tuyển dụng CCCX được căn cứ trên nhu cầu và kế hoạch tuyển dụng công chức của UBND cấp xã, UBND cấp huyện thẩm định và phê duyệt chỉ tiêu, cơ cấu tuyển dụng trên cơ sở biên chế được giao; UBND cấp huyện thông báo và tiếp nhận hồ sơ dự tuyển, thành lập Hội đồng tuyển dụng (trong trường hợp phải thành lập Hội đồng tuyển dụng), tổ chức thi tuyển hoặc xét tuyển theo quy định và phê duyệt kết quả tuyển dụng, ban hành quyết định tuyển dụng đối với người trúng tuyển. Để thu hút và phát huy hiệu quả năng lực của những người có bằng tốt nghiệp đại học loại giỏi làm CCCX, theo đề xuất của nhiều cán bộ chuyên môn, cán bộ lãnh đạo cấp xã thì việc thu hút người có bằng giỏi nên để cấp xã tự quyết định căn cứ vào nhu cầu thực tế của từng xã; nên ban hành chính sách riêng hỗ trợ, khuyến khích cho người có bằng giỏi về làm CCCX.    

PV

Có chính sách hỗ trợ riêng cho công chức cấp xã có bằng loại giỏi Hiện nay, ngoài chính sách ưu tiên xét tuyển dụng vào công chức cấp xã (CCCX) không qua thi tuyển, người tốt nghiệp đại học loại giỏi và các trình độ cao hơn chưa nhận được chính sách hỗ trợ nào khác so với các đối tượng khác. Sau khi được tuyển dụng, người có bằng loại giỏi cũng chỉ hưởng chế độ lương, điều kiện làm việc như các CCCX khác. Điều này cũng là một khó khăn không nhỏ đối với các sinh viên tốt nghiệp loại giỏi muốn về làm việc tại quê hương. Theo tôi, kèm với chính sách ưu đãi về tuyển dụng, nên có chính sách hỗ trợ, ưu đãi nhiều hơn cho đối tượng này. Người tốt nghiệp loại giỏi, hoặc thuộc các trường hợp đặc biệt được xét tuyển vào CCCX nên được tạo điều kiện miễn thời gian tập sự, có hỗ trợ kèm theo về trang, thiết bị làm việc để tạo "sức hút" đội ngũ cán bộ giỏi về công tác tại cấp xã. PHAN CÔNG DŨNG Phó Trưởng Phòng Nội vụ huyện Thanh Hà Bằng giỏi là điều kiện cần chứ chưa đủ Hiện nay, việc tuyển dụng công chức, viên chức dựa trên rất nhiều điều kiện trong đó có vấn đề bằng cấp. Cơ quan, đơn vị nào cũng muốn tuyển dụng người có bằng giỏi, tuy nhiên theo tôi bằng giỏi chỉ là điều kiện cần chứ chưa đủ. Thực tế xã hội cho thấy, năng lực làm việc không dựa trên bằng cấp. Nhiều sinh viên ra trường với tấm bằng loại giỏi nhưng khi bắt tay vào công việc lại bộc lộ nhiều hạn chế như e ngại, lúng túng, sợ bị giao việc khó, trong khi không ít người chỉ tốt nghiệp loại trung bình, khá lại nhanh nhẹn, thích ứng công việc tốt. Vì vậy, để chuẩn bị hành trang trước khi bắt tay vào công việc, mỗi ứng viên cần tăng cường học hỏi, trau dồi kiến thức thực tế, tích lũy kinh nghiệm. Phường Phạm Ngũ Lão có khối lượng công việc lớn, nhiều việc khó, phức tạp, chúng tôi mong muốn sẽ tuyển dụng được những người có trình độ năng lực thực sự, vững về chuyên môn, có kinh nghiệm thực tiễn và đặc biệt phải có trách nhiệm với công việc được giao chứ không nhất thiết cứ phải tốt nghiệp loại giỏi. NGUYỄN THỊ SÂM Chủ tịch UBND phường Phạm Ngũ Lão, TP Hải Dương Ưu tiên người tốt nghiệp loại giỏi là chủ trương đúng Năm 2015, tôi là một trong 5 người tốt nghiệp đại học loại giỏi được xét tuyển vào làm công chức cấp xã trong đợt tuyển dụng của huyện Nam Sách.  Tôi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội, Khoa Công tác xã hội năm 2009 với tấm bằng loại giỏi nhưng sau 5 năm công tác, công việc của tôi vẫn chưa thể ổn định. Khi đó, tôi luôn nghĩ, trong quá trình học tại trường đại học thì việc cố gắng học hay không, tốt nghiệp loại gì thì ra trường cũng như nhau cả, không cần phải phấn đấu nhiều. Tuy nhiên, sau khi được xét tuyển vào công chức, suy nghĩ của tôi đã khác. Không tổ chức thi tuyển mà xét tuyển đối với những sinh viên tốt nghiệp loại giỏi là một chính sách ưu đãi phù hợp và tạo được sức hút lớn đối với sinh viên giỏi ra trường có nguyện vọng cống hiến, gắn bó với quê hương. Khi vào làm việc tại cơ quan, tôi được tạo mọi điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất, tâm lý làm việc thoải mái. Từ đó, bản thân tôi luôn có ý thức cố gắng nhiều hơn trong công tác chuyên môn. Bên cạnh đó, chính sách này cũng khuyến khích các sinh viên quyết tâm phấn đấu, nỗ lực hơn trong trường học và yên tâm sau khi ra trường. Tôi mong muốn Đảng và Nhà nước sẽ có nhiều chính sách trọng dụng, thu hút người tài về các cơ quan nhà nước làm việc hơn nữa để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc. TRẦN THỊ HOÀI THƯƠNG Thị trấn Nam Sách