Nhiều năm nay, lễ hội truyền thống đền Ngư Uyên ở xã Long Xuyên (Kinh Môn) cuốn hút nhân dân địa phương và du khách thập phương với nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn.
Trò bịt mắt bắt lợn thu hút người xem
Đền Ngư Uyên xây dựng vào thế kỷ 15, thờ 7 vị danh tướng (có 1 người là nữ) cùng là anh em ruột của gia đình họ Phạm đã có công giúp Lê Lợi đánh đuổi giặc Minh. Với những công trạng hiển hách, khi 7 anh em họ Phạm mất, vua Lê Thái Tổ đã ban sắc phong cho 7 vị danh tướng và cấp tiền xây dựng đền thờ ở thôn Ngư Uyên. Từ đó đến nay, từ ngày 16 đến 18 tháng giêng hằng năm, dân làng lại mở hội để tưởng nhớ công lao của 7 vị danh tướng. Năm 1990, đền Ngư Uyên được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Lễ hội đền được tổ chức hằng năm.
Để lễ hội diễn ra đúng theo truyền thống, chính quyền xã, Ban Quản lý nhà đền và các bậc cao niên đã bổ sung, hoàn chỉnh các nghi lễ. Nhiều năm nay, lễ hội do xã Long Xuyên tổ chức. Phần lễ được thực hiện trang trọng, nghiêm túc, vui tươi. Chiều 11-2 (tức 15 tháng giêng), Ban Tổ chức lễ hội làm lễ nhập tịch, viếng nghĩa trang liệt sĩ và ngày 12-2 khai hội. Sau khi kết thúc lễ dâng hương, địa phương tổ chức lễ rước từ đền chính đi một vòng qua 6 miếu thờ và trở lại đền.
Đặc biệt, phần hội có nhiều đổi mới với các trò chơi dân gian thu hút đông đảo du khách. Trước đây, lễ hội chỉ có hoạt động thi đấu vật dân tộc, bóng đá, chọi gà. Với mong muốn mọi người dân đến lễ hội đều có thể tham gia vui chơi, lễ hội năm nay có thêm các trò chơi mới như đu quay, câu cá, nhà hơi, xúc cát... Ngoài ra, trò chơi bịt mắt bắt dê cũng được thay bằng trò bịt mắt bắt lợn.
Khắp khu vực quanh di tích đâu đâu cũng sôi động bởi tiếng hò reo, cổ vũ của nhân dân trong các trò chơi. Khu vực trước cửa đền tập trung các trò chơi dân gian như vật dân tộc, bịt mắt bắt lợn, chọi gà, đập niêu, cầu thùm... Phía trái đền là các sân chơi cờ tướng, cầu lông, bóng đá. Các hoạt động nối tiếp, đan xen nhau. Người dân về xem đông nghịt, hầu như không còn chỗ trống. Khu thi đấu vật dân tộc và trò chơi bịt mắt bắt lợn diễn ra sôi nổi và cuốn hút nhiều người xem và cổ vũ nhất. Khi tiếng trống vật bắt đầu nổi lên, người xem đã đứng quây thành vòng trong vòng ngoài ở sân đền. Cuộc so tài của các đô vật được tiếp sức bởi những tràng pháo tay của khán giả khiến trận đấu quyết liệt hơn với các đòn đánh nhanh, quyết liệt. Trò chơi bịt mắt bắt lợn tạo cảm giác tò mò, thích thú, nhất là với thanh thiếu niên. 4 người chơi bị bịt mắt lần sờ tìm bắt một chú lợn gần 20 kg được thả trong khu đất trống có lưới quây xung quanh trước sự cổ vũ của đông đảo nhân dân. Những cú vồ hụt khiến người chơi bị ngã lăn dưới đất làm người xem cười ồ lên thích thú. Chị Dương Thị Kim Anh ở xã Long Xuyên, người giành thắng lợi trong trò chơi này chia sẻ: "Trò bắt lợn khó hơn bắt dê. Lợn khỏe, di chuyển nhanh nên rất khó bắt. Năm nào đến lễ hội tôi cũng tham gia các trò chơi".
Ông Phạm Văn Biên, Phó Chủ tịch UBND xã Long Xuyên, Trưởng Ban tổ chức lễ hội đền Ngư Uyên cho biết: "Năm nay địa phương mở rộng khuôn viên tổ chức lễ hội, tìm những trò chơi phù hợp với thuần phong, mỹ tục, tạo điều kiện cơ sở vật chất để tổ chức lễ hội. Các trò chơi được phân chia khu vực cụ thể, người quản lý hợp lý. Ban tổ chức lễ hội kiểm tra, giám sát chặt chẽ để các hoạt động diễn ra lành mạnh, vui tươi".
DANH TRUNG