Văn hóa giao tiếp và giao tiếp có văn hóa

Giao tiếp là điều cần thiết, là hoạt động mang tính đặc thù của con người. Thái độ thân thiện cởi mở là điều tối cần trong giao tiếp, thể hiện bước đầu qua nghi lễ bắt tay. Bắt tay là thể hiện tình cảm thân mật, tôn trọng lẫn nhau. Nhưng cũng tùy từng đối tượng để vận dụng một cách phù hợp cụ thể như: Người cao tuổi chủ động bắt tay người ít tuổi; cấp trên chủ động bắt tay cấp dưới; phụ nữ chủ động bắt tay nam giới. Trong khi bắt tay phải thể hiện tính thân mật, đằm thắm. Người cao tuổi, cấp trên… cũng không nên tỏ ra trịch thượng, kẻ cả, thờ ơ. Ngược lại người ít tuổi, cấp dưới cũng phải tỏ ra lịch sự, lễ phép, tông trọng nhưng không khúm núm. Khi bắt tay mình hơi cúi về phía trước, mắt nhìn thẳng đối tượng, tay nắm chặt, tránh lỏng quá, một điều tối kỵ khi bắt tay đó là tay thì bắt một cách hời hợt, mắt thì nhìn đi nơi khác.

Khi khách đến dự lễ cưới hỏi, dự tiệc… chủ nhà chỉ nên giới thiệu tên, ngôi thứ trong gia đình, họ hàng tránh việc giới thiệu chức vụ công tác, vì đây là công việc gia đình chứ không phải công việc xã hội. Khách được mời nên nhường lời cho chủ tránh tình trạng nhiều lời hơn chủ để thể hiện nổi bật vai trò của mình, tỏ ra mình là người quan trọng. Khi dự tiệc ngồi cùng mâm thì nên trò chuyện với nhiều người, tránh việc chỉ trò chuyện với một người còn những người khác thì coi như không biết. Khách được mời nhất thiết áo quần, đầu tóc phải tươm tất, lịch sự.

Đang nói chuyện với chủ nhà nhưng thấy chủ có khách đến cũng nên xin phép ra về nếu thấy sự hiện diện của mình không cần thiết (dĩ nhiên cũng không nên đường đột về ngay khi khách vừa vào). Khi đến nhà thấy chủ đang tiếp khách cũng lựa ý nên ngồi hay xin cáo từ. Khi người thân có bạn đi cùng thì cũng nên trò chuyện hỏi han bạn của người thân, tránh tình trạng chỉ nói chuyện với người thân mà quên bạn đi cùng. Ngược lại, có bạn đi cùng mà gặp người thân thì nên giới thiệu bạn với người thân…

Đánh giá và hiểu được con người là một quá trình nhưng qua việc giao tiếp, nói năng, ăn mặc trong lần đầu gặp mặt phần nào cũng đánh giá được trình độ văn hóa của con người đó. Sự giao tiếp cũng góp một phần vào việc thành công hay thất bại trong việc làm ăn hằng ngày của mỗi người.

Văn hóa giao tiếp là điều rất cần thiết và cũng rất quan trọng trong cuộc sống hằng ngày. Đây là hoạt động có tính văn hóa cao. Xã hội ngày càng phát triển thì hoạt động giao tiếp ngày càng phong phú, góp phần làm cho cuộc sống đẹp hơn, sinh động hơn, nhân văn hơn.

ĐỖ XUÂN THẢO(Thanh Hóa)