Vấn đề bạo lực học đường và thiếu giáo viên tiếp tục làm "nóng" nghị trường Quốc hội

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân, Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Đắk Lắk trao đổi với Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) về vấn đề bạo lực học đường. Đại biểu bày tỏ sự đồng tình với trả lời của bộ trưởng về nội dung này, liên quan đến những con số bạo lực học đường, những nguyên nhân. Tuy nhiên, đại biểu cũng chia sẻ, bình quân mỗi năm học, cả nước xảy ra hơn 1.500 vụ bạo lực học đường trong và ngoài nhà trường; cứ 5.200 học sinh lại có 1 học sinh đánh nhau.

Đại biểu đề nghị, vấn đề này cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các đoàn thể, trong đó có Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ và là trách nhiệm của toàn xã hội, mỗi gia đình để góp phần chấm dứt bạo lực học đường. Đại biểu Nguyễn Thị Xuân đề nghị Chính phủ cần quan tâm hơn nữa đến vấn đề này.

Đại biểu Tô Văn Tám, Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum, tranh luận với Bộ trưởng GD&ĐT về vai trò của nhà trường và xã hội trong việc ngăn chặn bạo lực học đường.

Đại biểu Tô Văn Tám nhận thấy, mặc dù bạo lực học đường là vấn đề mà chúng ta đã có nhiều nỗ lực để xử lý, nhưng vẫn xảy ra với tính chất ngày càng phức tạp hơn.

Chia sẻ với Bộ trưởng GD&ĐT về vấn đề khách quan trong giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng văn hóa ứng xử đạo đức học đường, đại biểu Tô Văn Tám cho rằng, trong bối cảnh hiện nay có những giá trị văn hóa truyền thống đang bị cạnh tranh, còn những giá trị mới đang hình thành và chưa rõ, chưa được khẳng định. Do đó, đại biểu Tô Văn Tám cho rằng, vấn đề này không chỉ của ngành giáo dục mà còn là vấn đề của ngành văn hóa. Ngành văn hóa cần có giải pháp để duy trì, phát huy giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống, đồng thời định hướng, thúc đẩy, hình thành giá trị văn hóa mới và giải pháp đó như thế nào.

Đại biểu Leo Thị Lịch, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho biết hiện nay cả nước còn thiếu 118.253 giáo viên các cấp học, nếu vẫn tiếp tục giảm 10% viên chức theo trả lời của Bộ trưởng Nội vụ trong phiên chất vấn ngày 7/11.

Tuy nhiên, đối với các địa phương vùng sâu, vùng xa, không có điều kiện thực hiện tự chủ, thì tình trạng thiếu giáo viên càng nặng nề hơn. Đại biểu đề nghị bộ trưởng cho biết giải pháp nào để giải quyết tình trạng này trong thời gian tới.

Trả lời về vấn đề bạo lực học đường, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, đây là ý kiến đúng đắn và sẽ được tiếp thu nghiêm túc.

Liên quan đến giải pháp xử lý, ngăn chặn bạo lực học đường, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong thời gian tới, bộ sẽ tăng cường tập huấn kỹ năng sống cho học sinh khi có vấn đề nguy cơ phát sinh bạo lực với chính mình…

Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT cũng sẽ tăng cường tập huấn kỹ năng cho giáo viên phụ trách về vấn đề này; bổ sung bố trí vị trí chuyên trách tư vấn tâm lý học đường vào trong các cơ sở giáo dục; tăng cường triển các hoạt động vui chơi, giải trí tích cực, góp phần hạn chế, giảm khả năng phát sinh các vấn đề bạo lực, tiêu cực… Đồng thời, đẩy mạnh sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong việc bảo vệ con em khỏi bạo lực học đường.

Đặc biệt, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, khâu quan trọng tạo nền tảng gốc rễ để giải quyết được vấn đề này đó là triển khai thật tốt Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 với mục tiêu phát triển con người, nâng cao nhân cách đạo đức con người Việt Nam...

Trước đó, chiều 7/11, đại biểu Vương Quốc Thắng (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) nêu, trong Báo cáo số 508 ngày 3/10/2023 của Chính phủ gửi đến các đại biểu Quốc hội đánh giá việc triển khai các nghị quyết của Quốc hội về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tại trang 54 có tự đánh giá tình trạng bạo lực học đường diễn ra phức tạp. "Vậy theo bộ trưởng, có những nguyên nhân nào gây ra tình trạng này và hướng khắc phục thật căn cơ của bộ trong thời gian tới như thế nào?", đại biểu Thắng đặt câu hỏi.

Trả lời chất vấn về vấn đề bạo lực học đường, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, theo thống kê, từ ngày 1/9/2021 đến 5/11/2023, cả nước xảy ra 699 vụ bạo lực học đường, liên quan hơn 2.016 học sinh, trong đó có 854 học sinh nữ, bình quân cứ 50 cơ sở giáo dục xảy ra 1 vụ bạo lực học đường.

Theo Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn, có nhiều nguyên nhân gây ra bạo lực học đường. Trường học có trách nhiệm phát hiện, xử lý những tình huống bạo lực, nhưng giáo viên, hiệu trưởng khi phát hiện vụ việc còn lúng túng về kỹ năng xử lý. Thêm đó, qua quá trình dịch bệnh kéo dài, học sinh học online lâu, dẫn đến vấn đề tâm lý. Tâm sinh lý của tuổi đang trưởng thành cũng là yếu tố góp phần gây ra tình trạng này.

Một nguyên nhân khác, Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn dẫn thống kê của Tòa án nhân dân tối cao về việc hằng năm có 220.000 vụ ly hôn, trong đó 70 - 80% có liên quan bạo lực gia đình. Học sinh trong các gia đình này có thể vừa chứng kiến bạo lực gia đình, vừa bị bạo lực, bỏ rơi. Môi trường như vậy dẫn đến tỉ lệ học sinh liên quan bạo lực học đường rất lớn. Việc ngăn chặn bạo lực gia đình, do đó theo bộ trưởng, là rất quan trọng.

Bên cạnh đó, mạng xã hội, phim ảnh liên quan bạo lực tập thể, cũng là nguyên dẫn đến vấn đề bạo lực học đường. Bộ trưởng GD&ĐT mong các ngành liên quan phối hợp để giải quyết vấn đề này.

Đối với việc thiếu giáo viên, trả lời đại biểu Leo Thị Lịch, bộ trưởng cho biết, để giải quyết được vấn đề này, cần có giải pháp đồng bộ. Việc thiếu giáo viên thường xảy ra ở bậc mầm non và tiểu học, ở vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Bộ trưởng cho rằng, dù 5 năm qua, chúng ta đã sắp xếp, dồn dịch được nhiều điểm trường, tuy nhiên, công tác dồn dịch điểm trường này cần được tiếp tục thực hiện ở nhiều khu vực.

Với việc giảm biên chế 10%, qua trao đổi với các tỉnh, đặc biệt là các tỉnh Tây Bắc và Tây Nguyên, bộ trưởng đề nghị tỷ lệ này không nên đặt ra một cách cào bằng, máy móc, giống nhau ở các địa phương. Theo đó, đối với các nơi tỷ lệ biên chế viên chức giáo dục lớn hơn, thì cần cân nhắc việc giảm này để đảm bảo đủ giáo viên. Đối với những vùng có điều kiện kinh tế khá hơn, có khả năng xã hội hóa tốt hơn, cần có giải pháp chia sẻ với các tỉnh miền núi và khó khăn. Ngoài ra, cần có những giải pháp về nguồn tuyển, chuẩn bị nguồn tuyển, đầu vào, để khi các tỉnh miền núi, các vùng đồng bào dân tộc thiểu số khó khăn tiến hành tuyển thì sẽ sẵn có nguồn ứng tuyển.