Ukraine chuẩn bị cho "mùa đông khắc nghiệt" khi Nga quay lại tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng

Tong khi phần lớn Ukraine vẫn đang trải qua gian đoạn cuối mùa hè nóng nực, các cuộc không kích của Moskva vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Kiev trong tuần này đã làm nổi bật mối lo ngại về những tháng mùa đông lạnh giá khắc nghiệt sắp tới.

Bà Nataliia Shapoval, Hiệu trưởng Viện Kinh tế Kiev nhận định: “Mùa đông năm nay chắc chắn sẽ rất khắc nghiệt”.

Đài RT dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng Nga xác nhận hôm 26/8 rằng quân đội nước này đã thực hiện cuộc tấn công chính xác cao bằng thiết bị bay không người lái, vũ khí tầm xa phóng từ trên không và trên biển nhằm vào Ukraine. Mục tiêu của cuộc tấn công là các cơ sở hỗ trợ cho tổ hợp công nghiệp quốc phòng của Ukraine. Trong đó bao gồm các trạm biến áp điện ở Kiev, Vinnitsa, Zhitomir, Khmelnytsky, Dnepropetrovsk, Poltava, Nikolaev, Kirovograd, Odessa, cũng như các trạm nén khí ở Lviv, Ivano-Frankivsk và Kharkov.

“Tất cả các mục tiêu được chỉ định đều đã bị nhắm trúng. Nhiều khu vực của Ukraine đã bị mất điện. Việc vận chuyển vũ khí và đạn dược đến tiền tuyến đã bị gián đoạn”, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố.

Tổng thống Volodymyr Zelensky xác nhận nhiều cơ sở hạ tầng quan trọng ở hầu hết các khu vực đã bị tấn công. Ông gọi đây là “một trong những cuộc tấn công kết hợp lớn nhất” mà Ukraine phải hứng chịu trong nhiều tháng. Kiev ước tính quân đội Nga đã sử dụng hơn 100 tên lửa và 100 thiết bị bay không người lái.

Theo các nhà quan sát, trong khi các cuộc không kích mùa xuân thường nhắm vào công suất phát điện, các cuộc tấn công mới nhất chủ yếu tập trung vào cơ sở hạ tầng phân phối, chẳng hạn các trạm biến áp điện. Cuộc tấn công đã dẫn đến tình trạng mất điện khẩn cấp trên khắp cả nước, sau đó giảm dần thành tình trạng cắt điện luân phiên, ảnh hưởng đến cả thủ đô Kiev và nhiều thành phố khác.

Bộ trưởng Năng lượng Ukraine German Galushchenko mô tả tình hình hiện tại “rất khó khăn”.

Nhiều ước tính cho thấy ngay cả trước các cuộc không kích tuần này, Nga đã phá hủy khoảng một nửa công suất năng lượng của Ukraine. Công tác sửa chữa đã được tiến hành trong suốt mùa hè, song Kiev vẫn đối mặt với nỗi lo các cuộc không kích tiếp theo có thể biến một “tình huống khó khăn thành thảm khốc”. Trong khi đó, Ukraine đã tiếp tục kêu gọi các đồng minh phương Tây tăng cường hỗ trợ phòng không.

Ông Andrian Prokip, chuyên gia năng lượng tại Viện Kennan ở Washington DC, cho rằng không dễ để cải thiện tình hình nhưng các cuộc tấn công tiếp theo có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.

“Ngay cả trong trường hợp lạc quan nhất, vẫn sẽ có những kịch bản cắt điện theo lịch trình. Kịch bản đó diễn ra như thế nào sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ. Nếu nhiệt độ mùa đông ở mức -5 độ C, lịch cắt điện có thể là 7 giờ cắt, 2 giờ bật”, ông nói.

Tại một hội nghị hồi tháng 6 ở Berlin, Tổng thống Zelensky cáo buộc Nga đã phá hủy 80% sản lượng điện nhiệt và 1/3 sản lượng thủy điện của Ukraine. Song hôm 27/8, ông từ chối giải thích thêm về thiệt hại mà các cuộc không kích một ngày trước đó gây ra.

“Hãy giữ kín thông tin về tình trạng các cơ sở năng lượng của chúng ta và những gì chúng ta đang làm ở đó”, ông nói.

Ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Zelensky, cho hay: “Đó là một đòn tấn công lớn và cuộc đánh giá vẫn đang diễn ra. Chúng tôi biết điều gì cần thiết: công việc sửa chữa và song song đó là tăng cường hỗ trợ phòng không”.

Viện của bà Shapoval ước tính rằng kể từ khi triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt, các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraine đã gây ra thiệt hại 16 tỷ USD cũng như 40 tỷ USD la doanh thu.

Giới chuyên gia nhận định Ukraine hiện tại chắc chắn đã chuẩn bị tốt hơn cho mùa đông so với thời điểm bắt đầu xung đột. Các bệnh viện, cơ sở hạ tầng quan trọng và nhiều doanh nghiệp đều được trang bị máy phát điện. Ở Kiev, cuộc sống vẫn diễn ra gần như bình thường trong thời gian cắt điện kéo dài trong tuần này. Tại các quán cà phê, nhà hàng và các doanh nghiệp khác, những máy phát điện nhỏ được lắp đặt và vận hành ở bên ngoài.

Nhưng việc cắt điện thường xuyên dự kiến ​​diễn ra trong mùa đông có thể gây ra một loạt các hiệu ứng dây chuyền. Tình trạng mất điện liên tục cũng có thể gây ra thảm họa cho ngành công nghiệp nặng ở phía đông đất nước.

Bà Shapoval cho biết có “rất nhiều câu chuyện lớn nhỏ” xảy ra do tình trạng mất điện. Ở nhiều nơi ở phía đông, nơi mà mối đe dọa về các cuộc tấn công diễn ra thường xuyên, thiếu điện khiến việc cung cấp năng lượng cho các thiết bị và truy cập Internet trở nên khó khăn hơn. Ở một số tòa nhà cao tầng, tình trạng mất điện khiến nước không thể bơm lên các tầng cao hơn. “Kịch bản ngày tận thế” chính là các cuộc không kích của Nga gây ra tình trạng thiếu nước và điện nghiêm trọng.

Tháng 6, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết Brussels có kế hoạch tài trợ cho việc phát triển các máy phát điện quy mô nhỏ trên khắp Ukraine. Bà cho biết mục đích là giúp phân cấp hệ thống điện và do đó tăng khả năng phục hồi của Ukraine.

Các quy tắc về việc phát điện bằng tua-bin khí cũng đã được nới lỏng, dẫn đến sự gia tăng sản xuất điện quy mô nhỏ, có thể được thực hiện ở bất kỳ đâu có nguồn cung cấp khí đốt và cáp điện, với các hệ thống được xây dựng bên trong các container vận chuyển hoặc các tòa nhà nhỏ. Ông Prokip cho biết một số công ty đang làm điều đó để đáp ứng nhu cầu riêng, một số để kết nối với lưới điện và sau đó bán ra thị trường.

Nga đã quay lại tập kích các cơ sở năng lượng của Ukraine sau cuộc tấn công bất ngờ của Kiev vào khu vực Kursk hồi đầu tháng này. Kiev đã nỗ lực thay đổi động lực trên chiến trường, ngay cả khi lực lượng của nước này vẫn ở thế yếu ở khu vực Donbass phía đông.