TAND TP Hà Nội cho rằng ông Đinh La Thăng đã có hành vi cố ý làm trái trong vụ PVN góp vốn vào OceanBank khiến PVN thiệt hại 800 tỉ, tuyên phạt 18 năm tù.
Ông Đinh La Thăng tại tòa
Chiều 29.3, TAND TP Hà Nội đưa ra phán quyết với bị cáo Đinh La Thăng và 6 đồng phạm trong vụ Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nan (PVN) mất 800 tỉ đồng góp vốn vào Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank).
Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng - nguyên chủ tịch HĐQT PVN 18 năm tù về tội cố ý làm trái.
Về trách nhiệm dân sự, tòa tuyên buộc bị cáo Đinh La Thăng cùng 6 đồng phạm liên đới bồi thường 800 tỉ cho cho PVN, trong đó, bị buộc là người phải chịu trách nhiệm chính, ông Đinh La Thăng chịu trách nhiệm bồi thường 600 tỉ đồng.
Mức án với 6 đồng phạm khác trong vụ án
- Ninh Văn Quỳnh - nguyên Kế toán trưởng kiêm trưởng ban tài chính kế toán và kiểm toán PVN: 7 năm tù về tội cố ý làm trái, 16 năm tù về tội lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, tổng hợp hình phạt chung với bị cáo Quỳnh là 23 năm tù. Buộc bồi thường 100 tỉ đồng cho PVN.
- Vũ Khánh Trường - nguyên Thành viên Hội đồng thành viên PVN: 5 năm tù, buộc bồi thường 40 tỉ đồng.
- Nguyễn Xuân Sơn - nguyên Phó Tổng giám đốc PVN: 30 tháng tù
- Nguyễn Xuân Thắng - nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN: 22 tháng tù
- Nguyễn Thanh Liêm - nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN: 20 tháng cải tạo không giam giữ
- Phan Đình Đức - nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN: 15 tháng cải tạo không giam giữ
Các bị cáo Sơn, Thắng, Liêm và Đức mỗi người phải bồi thường 15 tỉ đồng cho PVN.
Đủ căn cứ buộc tội bị cáo Đinh La Thăng Thăng và đồng phạm
Theo HĐXX, đa số các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội, một số bị cáo không thừa nhận. Tuy nhiên căn cứ vào chứng cứ thu thập được, quá trình điều tra vụ án, lời khai của các bị cáo tại tòa đủ căn cứ kết luận hành vi phạm tội của ông Đinh La Thăng và các đồng phạm.
Bản án xác định ông Đinh La Thăng với chức vụ Chủ tịch HĐQT PVN thời điểm năm 2008 đã có hành vi ký Thỏa thuận hợp tác tham gia góp vốn với Hà Văn Thắm Chủ tịch HĐQT OceanBank, nhưng không thông qua HĐQT;
Quyết định việc góp vốn khi biết rõ năng lực yếu kém của OceanBank, ký ban hành Nghị quyết thực hiện các lần góp vốn, bổ sung vốn góp khi chưa được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ.
Ngoài ra, PVN không thực hiện theo yêu cầu của Bộ tài chính để đảm bảo các điều kiện về góp vốn. Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng, các bị cáo đã thực hiện 3 lần góp vốn vào PVN với số tiền 800 tì đồng.
Các bị cáo tham gia thực hiện chỉ đạo và chủ trương của ông Thăng gồm: Vũ Khánh Trường, Nguyễn Thanh Liêm, Nguyễn Xuân Thắng, Phan Đình Đức lúc ấy là thành viên HĐTV PVN cùng ông Nguyễn Xuân Sơn, Ninh Văn Quỳnh (thời điểm đó giữ chức Phó tổng giám đốc và Kế toán trưởng).
Đến thời điểm ngày 1-1-2011, Luật tổ chức tín dụng đã có hiệu lực quy định: "Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng…", với vai trò Chủ tịch HĐTV, ông Đinh La Thăng không thực hiện việc thoái vốn của PVN tại OceanBank để đảm bảo tỉ lệ sở hữu vốn điều lệ là không vượt quá 15% mà tiếp tục ký quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương là người đại diện 20% vốn của PVN tại OceanBank trái quy định.
Hậu quả, hành vi mà bị cáo Đinh La Thăng cùng đồng phạm thực hiện dẫn tới việc toàn bộ số tiền 800 tỉ đồng của PVN bị mất hoàn toàn khi OceanBank kinh doanh thua lỗ, mất vốn chủ sở hữu và Ngân hàng Nhà nước buộc phải mua lại OceanBank với giá 0 đồng.
Tại tòa bị cáo Thăng cho rằng hành vi của mình không phạm tội cố ý làm trái.
Tuy nhiên HĐXX cho rằng có đủ cơ sở xác định về việc tham gia góp vốn là chủ trương góp vốn nhưng bị cáo Đinh La Thăng ký kết thỏa thuận này không thông qua HĐQT để thống nhất chủ trương cũng như để HĐQT đánh giá về năng lực của Oceanbank.
Không có nghị quyết nào cho thấy bị cáo Thăng chỉ đạo thực hiện rà soát năng lực tài chính của Oceanbank. Sau khi ra nghị quyết bị cáo Thăng cần nhận thức rằng Thủ tướng đồng ý về chủ trương còn việc góp vốn ra ngoài của công ty mẹ thì phải thuân thủ theo pháp luật.
Theo điều lệ, ông Thăng phải biết lần góp vốn bổ sung thứ 3 nâng tổng số tiền của PVN tại Oceanbank lên 800 tỉ đồng.
Như vậy xuyên suốt từ chủ trương tới khi thực hiện, bị cáo Thăng đã có hành vi trái điều lệ của PVN, trái điều lệ quy chế quản lý kinh tế công ty mẹ. Hành vi này của bị cáo là cố ý làm trái.
Hội đồng xét xử tuyên đọc bản án - Ảnh: THÂN HOÀNG
PVN mất 800 tỉ không phải do OceanBank bị mua 0 đồng
Theo hội đồng xét xử, quan điểm cho rằng PVN không có thiệt hại trong hành vi góp vốn vì vẫn được chi cổ tức hàng năm là không có căn cứ.
Báo cáo của Thanh tra Ngân hàng Nhà nước cho thấy Oceanbank làm ăn lỗ ở thời gian PVN góp vốn. Báo cáo tài chính hàng năm của ngân hàng này là không chính xác, phản ánh không trung thực hiện trạng kinh doanh. Lợi nhuận của PVN theo báo cáo tài chính của Oceanbank là ảo.
Bản án sơ thẩm cũng bác quan điểm bào chữa của các luật sư cho rằng PVN mất 800 tỉ là do Oceanbank bị Ngân hàng Nhà nước mua bắt buộc giá 0 đồng.
HĐXX nhận định việc PVN mất vốn là do hành vi làm tái trái, không tuân thủ quy định pháp luật của các bị cáo. Trong vụ án có hậu quả xảy ra, có mối quan hệ nhân quả.
Luật sư cho rằng số tiền này không mất sau khi Oceanbank chuyển chủ sở hữu sang Ngân hàng nhà nước. HĐXX thấy rằng quan hệ mua giữa Ngân hàng nhà nước với Oceanbank là quan hệ mua bắt buộc, không phải là hoạt động huyển chủ sở hữu.
Về kiến nghị xem xét quyết định của Ngân hàng nhà nước mua lại Oceanbank với giá 0 đồng, HĐXX cho rằng "kiến nghị về việc mua 0 đồng không có nghĩa trùng quan điểm với việc tài sản Oceanbank còn và việc mua 0 đồng là sai". HĐXX không chấp nhận luận cứ của luật sư.
Trước đó, tại phiên tòa, ông Đinh La Thăng khẳng định, việc góp vốn vào Oceanbank không phải là chủ trương ban đầu của PVN mà mà là giải quyết hệ lụy của việc thí điểm kinh doanh đa ngành của PVN.
Bị cáo cũng khẳng định mình "không tư lợi, không tư túi gì, hoàn toàn trong sạch" trong vụ việc này. Do đó, ông Thăng đề nghị hội đồng xét xử xem xét bối cảnh khách quan của thời điểm đó.
Về cáo buộc ở lần góp vốn thứ 3 (100 tỉ đồng) vi phạm luật các tổ chức tín dụng, ông Đinh La Thăng nói rằng bản thân bị cáo biết rõ Luật các tổ chức tín dụng đã có hiệu lực pháp luật. Nhận thức của bị cáo là việc góp vốn này là không sai, bản thân bị cáo không chỉ đạo, không trực tiếp ký nghị quyết.
Cũng trong phần tự bào chữa của mình, ông Đinh La Thăng tiếp tục khẳng định sau khi góp vốn của Oceanbank thì ngân hàng này trở thành ngân hàng bán lẻ tốt nhất và giá cổ phiếu đã tăng lên gấp đôi so với thời điểm PVN góp vốn.
Về việc bị mất tiền, ông Thăng cho rằng doanh nghiệp làm ăn thua lỗ vì có những khoản kinh doanh không đạt hiệu quả. Cụ thể, đến năm 2014 ngân hàng Oceanbank kinh doanh khó khăn thì PVN và Oceanbank đã có trích lập dự phòng.
Ông Đinh La Thăng tự bào chữa tại tòa
Ông Thăng cũng cho rằng đồng nhất việc không thoái vốn được với việc đầu tư góp vốn là không đúng, vì khi đó PVN đã có lộ trình thoái vốn được Chính phủ đồng ý.
Việc Ngân hàng Nhà nước quyết định mua 0 đồng đã gây ra thiệt thòi cho các cổ đông, bản thân ông Thăng cho rằng chính sách mua 0 đồng này là trái pháp luật, không đúng với việc phát triển nền kinh tế.
Thực tế, sau khi mua 0 đồng với Oceanbank thì Chính phủ đã quyết định dừng việc mua ngân hàng giá 0 đồng vì việc mua này không đúng.
Khi được nói lời sau cùng, bị cáo Thăng nhắc tới người cha vừa mất mà ông không được về chịu tang. Ông Thăng xin vong linh bố tha thứ cho mình.
Cựu Chủ tịch HĐQT PVN nói hi vọng trước khi sự thật khách quan được làm rõ, căn cứ vào nguyên tắc, chủ trương của Đảng, bản án phải xuất phát từ tranh luận phiên tòa, đề ra đường lối xử lý khoan hồng khi tuyên với bị cáo.
"Hãy đối xử với bị cáo như đối xử với một con người" , ông Thăng nói tại tòa.
THÂN HOÀNG - DIỆP THANH (Tuổi trẻ)