Hỏi: Tôi là vợ liệt sĩ, sống một mình. Đất ở của gia đình tôi được cấp sổ đỏ từ năm 1992. Trên phần đất ở không có ngôi mộ nào.
Tháng 1 vừa qua, lợi dụng thời gian tôi đi vắng, anh Phạm Xuân Thanh là cháu rể dòng họ Nguyễn Viết đã tự ý xây mộ trên phần đất ở của gia đình tôi mà không xin phép. Tôi đã làm đơn đề nghị chính quyền yêu cầu anh Thanh tháo dỡ ngôi mộ trước ngày 15.3, nhưng đến nay anh vẫn chưa tháo dỡ. Xin hỏi anh Thanh lợi dụng mê tín chiếm đoạt đất thờ cúng liệt sĩ có vi phạm Luật Đất đai không? Nếu anh Thanh cố tình không tháo dỡ, gia đình tôi đập phá ngôi mộ đó thì có vi phạm pháp luật không?
Bà PHẠM THỊ XÁ, thôn Tháng, xã Đoàn Thượng (Gia Lộc)
Trả lời: Tại khoản 16 điều 3 Luật Đất đai năm 2013 quy định: “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất”.
Gia đình bà đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 1992 thì bà có đầy đủ các quyền lợi và được Nhà nước bảo vệ. Việc anh Phạm Xuân Thanh không xin phép mà tự ý xây dựng là vi phạm quyền lợi hợp pháp của gia đình bà và sẽ bị xử lý theo điều 206 Luật Đất đai 2013 quy định về xử lý đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai. Tùy theo mức độ vi phạm mà gia đình anh Thanh có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Đồng thời phải bồi thường theo mức thiệt hại cho gia đình bà.
Nếu anh Thanh không di dời ngôi mộ ra khỏi phần đất ở của bà thì gia đình bà hoàn toàn có thể tháo dỡ ngôi mộ mà không vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, việc xây dựng mồ mả liên quan đến tâm linh, tín ngưỡng, hai gia đình nên thỏa thuận với nhau để giải quyết vấn đề.