Từ thồ rau trở thành chủ doanh nghiệp rau an toàn

Chị Lê Thị Duyên (thứ ba phải sang) cùng một số chuyên gia nước ngoài kiểm tra
 sản phẩm rau an toàn tại siêu thị Big C Hải Phòng

Cơ duyên

Một ngày sớm mùa đông năm 2005, hai vợ chồng anh chị Duyên Tới ở xã Hồng Lạc (Thanh Hà) chở rau xuống chợ đầu mối nông sản Hồng Bàng (Hải Phòng) bán. Trời rét căm căm lại kèm theo mưa phùn, anh chị nghĩ phải đến trưa mới bán hết hai sọt rau đầy. Vậy mà chỉ sau một giờ, rau đã bán gần hết. Đang mặc cả với cánh lái buôn thì có một thanh niên rất trẻ, giọng Sài Gòn đến hỏi anh chị về xuất xứ, nguồn gốc những mớ rau mà anh chị đang bán. Anh này tự giới thiệu là nhân viên thị trường của siêu thị Metro Hà Nội đang cùng đồng nghiệp tìm nơi cung cấp rau an toàn cho siêu thị Metro sắp được khai trương tại Hải Phòng. Lúc đó, mải bán hàng nên anh chị cho người thanh niên ấy địa chỉ rồi ậm ờ hẹn gặp lại. Không ngờ mấy ngày sau, họ tìm đến tận nhà và đặt vấn đề liên kết trồng rau cho siêu thị. Câu chuyện về cơ duyên đến với rau an toàn, anh Phạm Công Tới, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Rau củ quả an toàn Thanh Hà vẫn nhớ như in. Anh bảo: “Nếu không gặp được nhân viên thị trường của Metro ngày đó sẽ khó có thương hiệu rau an toàn Hồng Lạc hôm nay”.

Ban đầu chị Lê Thị Duyên, vợ anh Tới  đắn đo lắm, bởi sau 15 năm đi buôn bán, kinh nghiệm nhiều, mối hàng sẵn có mà bỏ dở chuyển sang trồng rau sạch thì quá uổng. “Nhưng lúc đó tôi lại nghĩ khác. Đi buôn bấp bênh, lúc được, lúc mất, còn hợp tác với siêu thị trồng rau sẽ có đầu ra ổn định, giá bán lại cao. Vì thế tôi đã thuyết phục vợ hợp tác làm ăn với Metro", anh Tới kể.

Trước khi ký hợp đồng trồng rau an toàn, đại diện Metro Hà Nội đã đưa các kỹ sư người Hà Lan về tận nơi lấy mẫu đất, nước để phân tích. Chỉ khi các tiêu chuẩn để trồng rau được đáp ứng họ mới ký hợp đồng. Hợp đồng được ký kết cũng là lúc anh Tới khăn gói lên Đông Anh (Hà Nội), Bình Xuyên (Vĩnh Phúc) để học hỏi kinh nghiệm trồng rau VietGAP. Đi một ngày đàng học một sàng khôn, anh Tới đã gom góp được khá nhiều kinh nghiệm để áp dụng vào mô hình trồng rau an toàn của gia đình.

Tháng 10.2005, đúng dịp khai trương siêu thị Metro Hải Phòng, mẻ rau an toàn đầu tiên của anh chị đã được bày bán tại đây. Chỉ sau 2 ngày lên kệ hàng, những bó rau tươi non của Hồng Lạc đã được Metro Hải Phòng bán hết. 2 năm sau, anh chị vận động thêm 5 hộ trong thôn cùng liên kết sản xuất, cung ứng rau cho hệ thống siêu thị Metro toàn miền Bắc. Chị Duyên kể ban đầu nhiều người trong làng tò mò, họ thấy lạ lắm vì xưa nay hễ cứ thấy rau có sâu hay bị bệnh là nông dân lập tức mua thuốc về phun. Trồng rau an toàn lại khác, nông dân bón phân, phun thuốc phải thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt, hằng ngày phải ghi nhật ký gieo trồng. “Họ bảo nhà Duyên Tới đang làm chuyện nực cười. Trồng rau hay cấy lúa thì lịch bón phân, phun thuốc đã sẵn có trong đầu làm gì phải ghi nhật ký cầu kỳ. Cũng chính vì thói quen này mà phải mất rất nhiều thời gian, tôi mới rèn được cho họ làm theo đúng quy trình sản xuất rau an toàn mà các kỹ sư người Hà Lan đã hướng dẫn”, chị Duyên nói.

Quả ngọt

Năm 2007, khắp các cánh đồng sông Con, Trại Đường ở thôn Bắc, xã Hồng Lạc đã trải một màu xanh tươi non của rau an toàn. Khi diện tích trồng rau an toàn đã mở rộng lên 1,7 ha cũng là lúc rau Hồng Lạc thừa khả năng cung cấp cho hệ thống siêu thị của Metro toàn miền Bắc. Không để lãng phí nguồn rau sạch, anh chị Duyên Tới tìm cách gõ cửa các siêu thị và nhà hàng trong và ngoài tỉnh. Mỗi mẫu rau đều được anh chị lựa chọn cẩn thận để giới thiệu đến khách hàng. Nhờ chất lượng tốt và nguồn cung ổn định nên rau an toàn Hồng Lạc tiếp tục được nhiều siêu thị chấp nhận. Ông Hồ Quốc Nguyên, Giám đốc Truyền thông của hệ thống siêu thị Big C Việt Nam nhận định: “Tiềm năng phát triển của rau an toàn Hồng Lạc rất lớn bởi hiện nay hầu hết người tiêu dùng đều ưu tiên sử dụng rau sạch cho bữa cơm hằng ngày. Đến thăm mô hình này, tôi thấy nông dân trồng rau khá chuyên nghiệp. Chúng tôi mong muốn bà con nông dân Hồng Lạc tiếp tục giữ chữ tín để hợp tác lâu dài với hệ thống siêu thị Big C”.

Để có được thành quả như ngày hôm nay, anh chị Duyên Tới cũng phải nếm trải không ít thất bại. Bởi sản xuất nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thời tiết, trong khi đó, mấy năm gần đây, biến đổi khí hậu đã làm thời tiết thay đổi bất thường, sâu bệnh gia tăng. Người trồng rau khó lường trước được những biến đổi đó để đối phó. Không ít lần rau của anh chị đã bị siêu thị trả lại vì mẫu mã quá xấu do mưa làm rau dập nát, hoặc một vài mẫu rau không đạt chuẩn an toàn. Những lúc thời tiết khắc nghiệt, giá rau lên cao vùn vụt, nông dân bán rau cho thương lái nên anh chị không đủ sản lượng cung cấp cho siêu thị nên bị phạt vì vi phạm hợp đồng... Song những cái khó đó không làm anh chị Duyên Tới nản lòng. Họ quyết tâm cùng nhau bám đồng bám ruộng để chăm bẵm cho rau phát triển xanh tốt, tươi ngon, bảo đảm an toàn đến tay người dùng.

Đến nay, Công ty TNHH một thành viên Rau củ quả an toàn Thanh Hà đã cung cấp hơn 20 loại rau củ quả, chủ yếu là rau ăn lá, rau đùi gà Hàn Quốc, cải bó xôi, măng tây… cho 15 siêu thị lớn nhỏ và hàng trăm nhà hàng của các tỉnh phía Bắc. Từ mô hình thu mua nông sản an toàn, anh chị đã thành lập doanh nghiệp để dễ dàng giao dịch và mở rộng sản xuất. Hiện mỗi ngày công ty cung cấp cho thị trường khoảng 10 tấn rau quả an toàn, tăng gấp đôi cùng kỳ năm trước. Doanh nghiệp vừa ký được hợp đồng cung cấp rau cho hệ thống siêu thị Vinmart miền Bắc và nhiều bếp ăn của khu công nghiệp. Từ 5 hộ tham gia liên kết trồng rau ban đầu, đến nay toàn xã đã có hơn 40 hộ tham gia cung ứng với diện tích mở rộng lên 15 ha. Thương hiệu rau an toàn Hồng Lạc đã được nhiều nơi biết đến. Vừa qua, công ty chính thức được Bộ Công thương lựa chọn là một trong 300 “địa chỉ xanh” cung cấp sản phẩm nông nghiệp sạch để giới thiệu đến người tiêu dùng.

Mơ ước xuất khẩu

Có đầu ra ổn định, thương hiệu rau an toàn Hồng Lạc được khẳng định nhưng anh Tới vẫn chưa muốn dừng lại ở đó. Ý tưởng xây dựng vùng chuyên canh rau củ quả an toàn công nghệ cao để xuất khẩu được anh ấp ủ từ lâu đã có cơ hội thực hiện. Anh Tới bảo: "5 năm trước, xem phóng sự về huyền thoại nông nghiệp Israel tôi cứ suy nghĩ mãi. Trên vùng sa mạc khô cằn chỉ có gió và nắng mà người nông dân Israel vẫn trồng được rau xanh xuất khẩu. Họ đã biến những vùng đất khô khát trở thành những vựa rau xanh tốt và trở thành quốc gia xuất khẩu nông sản lớn trên thế giới. Họ khó khăn là vậy mà còn làm được thì chẳng có lý gì đất Hồng Lạc trù phú là thế lại bó tay”.

Thực hiện mơ ước đó, cuối năm 2016, trên tổng diện tích 8 ha ruộng của gia đình anh và thuê lại của bà con ở cánh đồng Bãi Ngoài, anh chị Duyên Tới gấp rút bắt tay vào quy hoạch lại sản xuất để xây dựng khu đồng hiện đại và khoa học theo hướng công nghệ cao. Dẫn tôi ra thăm đồng, chị Duyên giới thiệu: “Chúng tôi sẽ đổ bê tông đoạn đường nối từ làng ra đồng để ô tô, xe máy có thể ra vào nơi sản xuất thuận tiện. Trên 8 ha này tôi sẽ phân thành các khu sản xuất riêng biệt. Trong đó sẽ dành từ 1-2 ha xây dựng khu trồng rau trong nhà lưới có hệ thống tưới tự động. Một khu khác chuyên để trồng rau trái vụ”. Hiện nay, công ty đang được Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản hỗ trợ kỹ thuật thực hiện mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Đây là hướng đi mới mà anh chị Duyên Tới đang quyết tâm thực hiện để đưa rau Hồng Lạc ngày càng vươn xa.

Hiện nay Công ty TNHH một thành viên rau củ qủa Thanh Hà vẫn duy trì liên kết với hơn 40 nông dân trong xã để chuyên trồng rau an toàn cung cấp cho siêu thị và doanh nghiệp. Chị Lương Thị Kiểm, Trưởng Phòng Trồng trọt (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) khẳng định: “Sản xuất nông nghiệp theo chuỗi gắn với bao tiêu sản phẩm là một hướng đi đúng mà Công ty TNHH một thành viên Rau củ quả an toàn Thanh Hà đã làm được. Đây là một mô hình nông nghiệp hiệu quả mà chúng tôi đang khuyến khích nhiều địa phương trong tỉnh thực hiện”.

Hy vọng với niềm đam mê với nông nghiệp, anh chị Duyên Tới sẽ tiếp tục đưa rau an toàn Hồng Lạc vươn xa.

LAN ANH