Tổng Bí thư Trần Phú: Tấm gương sáng về chí khí cách mạng

Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ nhất họp tháng 10.1930 tại Hương Cảng (Trung Quốc), đồng chí Trần Phú được bầu làm Tổng Bí đầu tiên của Đảng

Cuộc đời hoạt động cách mạng tuy diễn ra chưa đầy 10 năm và làm Tổng Bí thư của Ðảng gần 1 năm nhưng đồng chí Trần Phú đã hoàn thành một khối lượng công việc có ý nghĩa to lớn, để lại một tấm gương sáng chói về chí khí cách mạng, tinh thần kiên trung, bất khuất của người cộng sản và những di sản vô cùng quý báu, những bài học sâu sắc cho Ðảng và dân tộc.

Chọn con đường chiến đấu vì sự nghiệp giải phóng dân tộc

Xuất thân trong một gia đình nhà Nho yêu nước được chứng kiến sự áp bức, bóc lột của thực dân, phong kiến và phong trào nổi dậy của các tầng lớp nhân dân vào thế kỷ XX, đồng chí Trần Phú đã chọn con đường hiến thân cho lý tưởng cao đẹp là chiến đấu vì sự nghiệp giải phóng dân tộc. Ngay từ khi còn là thầy giáo, bằng nhiệt huyết của mình, đồng chí đã truyền cho các lớp học sinh tinh thần yêu nước và lôi cuốn họ vào cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, với mong muốn xây dựng một xã hội tốt đẹp, không áp bức, bất công. Sau khi gặp lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, được bồi dưỡng lý luận Mác-Lênin và được kết nạp vào Cộng sản Đoàn, từ chủ nghĩa yêu nước, đồng chí Trần Phú đến với lý tưởng cộng sản và quyết tâm hiến dâng đời mình cho lý tưởng đã lựa chọn.

Đồng chí Trần Phú đã nêu cao tấm gương sáng ngời về lòng trung thành tuyệt đối với Đảng và cách mạng, về tinh thần bất khuất trước kẻ thù. Suốt gần 5 tháng bị giam cầm, từ bót Pô-lô, bót Ca-ti-na rồi Khám Lớn Sài Gòn, mọi đòn roi và thủ đoạn thâm độc của kẻ thù đều không khuất phục được người cộng sản kiên cường. Lời nhắn gửi cuối cùng của đồng chí trước lúc hy sinh: “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu” đã truyền thêm sức mạnh cho đồng đội và sẽ còn vang vọng mãi, cổ vũ chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách trên con đường cách mạng hôm nay.

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ca ngợi: “Đồng chí Trần Phú là một người con ưu tú của Đảng và của nhân dân, đã oanh liệt hy sinh cho cách mạng”. Quốc tế Cộng sản cũng đã đánh giá cao đồng chí Trần Phú: “Sự nghiệp cách mạng, niềm tin và phẩm chất cao đẹp của Tổng Bí thư Trần Phú trong nhà tù đế quốc sẽ mãi mãi là tấm gương bất diệt cho những người cộng sản trên toàn thế giới, đặc biệt là những người Cộng sản Đông Dương”.

Cống hiến của đồng chí Trần Phú trong công tác xây dựng Đảng

Dưới sự chủ trì của đồng chí Trần Phú, Hội nghị Trung ương lần thứ nhất (tháng 10.1930) đánh dấu sự trưởng thành về nhiều mặt của Đảng ta. Cùng với việc thông qua Luận cương chính trị, việc bầu ra Ban Chấp hành Trung ương chính thức (thay Ban Chấp hành Trung ương lâm thời), bộ chỉ huy cao cấp của Đảng lần đầu tiên được kiện toàn về mặt tổ chức, có đủ đại diện của cả ba miền Bắc-Trung-Nam, vai trò của Đảng ngày càng lớn mạnh và rộng khắp, uy tín của Đảng không những được nhân lên trong phạm vi cả nước mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến phong trào cách mạng trong toàn cõi Đông Dương.

Nhận thức rõ về tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, giáo dục lý luận của Đảng, tháng 12-1930, đồng chí Trần Phú và Thường vụ Trung ương Đảng quyết định xuất bản báo Cờ đỏ và Tạp chí Cộng sản, đồng thời thành lập Ban tuyên truyền do một Ủy viên Thường vụ Trung ương phụ trách. Qua thực tiễn đấu tranh, số lượng đảng viên nhanh chóng tăng lên, từ hơn 300 đảng viên trong cả nước (ngày Đảng mới thành lập ngày 03-02-1930) đã lên tới 2.400 người vào đầu năm 1931. Nhiều quần chúng yêu nước được giác ngộ, kết nạp vào Đảng qua đấu tranh thời kỳ cao trào 1930-1931; ảnh hưởng của Đảng trong phong trào quần chúng không ngừng được nâng cao. Đây là một cơ sở quan trọng để ngày 11.4.1931, trong phiên họp thứ 25 Hội nghị toàn thể Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản lần thứ XI quyết định: “Đảng Cộng sản Đông Dương trước đây là một chi bộ của Đảng Cộng sản Pháp, từ nay được công nhận là chi bộ độc lập thuộc Quốc tế Cộng sản”.

Và trong việc xây dựng các tổ chức cách mạng của quần chúng

Nhận rõ ý nghĩa quan trọng của phong trào công nhân và việc xây dựng tổ chức công hội, Hội nghị Trung ương lần thứ nhất (10.1930) đã ra Nghị quyết về vận động công nhân và Ðiều lệ Tổng Công hội. Sau khi về Sài Gòn, ngày 20-01-1931, đồng chí Trần Phú đã chủ trì Hội nghị Trung ương bàn triển khai công tác vận động công nhân. Hội nghị đã quyết định thành lập Ban Công vận Trung ương do đồng chí trực tiếp làm Trưởng ban. Đây là một bước tiến mới trong công tác vận động công nhân và xây dựng tổ chức Công hội. Hội nghị Trung ương lần này cũng thông qua Nghị quyết về Cộng sản thanh niên vận động, nhưng do phong trào thanh niên chưa tiến kịp với những bước phát triển chung của phong trào cách mạng, nên tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản vẫn chưa được thành lập.

Tại Hội nghị Trung ương lần thứ hai (tháng 3.1931), đồng chí Trần Phú và Trung ương Đảng nhận định: “Tổ chức ra Cộng sản Thanh niên Đoàn là một nhiệm vụ thâu phục một bộ phận quan trọng của vô sản giai cấp, là một vấn đề cần kíp mà Đảng phải giải quyết”. Từ nhận định ấy, Hội nghị đã quyết định: “Lập tức các Đảng bộ địa phương phải mau mau tổ chức những ủy viên tổ chức ra Đoàn, đốc xuất cho chi bộ tổ chức; tổ chức cơ quan báo chương về việc vận động của Đoàn và phải chỉ đạo cho các chi bộ mới thành lập của Đoàn bắt đầu hoạt động trong quần chúng thanh niên được những khẩu hiệu của thanh niên mà hiệu triệu quần chúng”. Hội nghị đã quyết định thống nhất các tổ chức Thanh niên Cộng sản thành Đoàn Thanh niên Cộng sản Đông Dương. Cũng từ đó, ngày 26-3, ngày Hội nghị kết thúc và thông qua Nghị quyết, được lấy làm ngày thành lập Đoàn thanh niên Cộng sản Đông Dương (nay là Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh).

Cùng với việc ra các nghị quyết nói trên, trong khoảng từ tháng 10.1930 đến tháng 3.1931, nhiều nghị quyết và văn kiện về xây dựng các tổ chức quần chúng cách mạng như: Nông hội, Hội liên hiệp Phụ nữ, Hội Cứu tế đỏ... đã được đồng chí Trần Phú và Trung ương Đảng soạn thảo, thông qua, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng và các tổ chức cách mạng trong những năm đầu Đảng ta vừa mới thành lập.

Đồng chí Trần Phú sinh ngày 1.5.1904, tại thành An Thổ, thôn Long Uyên, tổng Hạ, phủ Tuy An, nay là thôn An Thổ, xã An Dân, huyện Tuy An, thuộc tỉnh Phú Yên.

Mồ côi cả cha lẫn mẹ từ khi mới lên 6 tuổi, được sự giúp đỡ của bà con họ hàng, năm 1918, ông học xong bậc Tiểu học tại Trường Pháp-Việt Đông Ba, sau đó tiếp tục theo học Trường Quốc học Huế. Năm 1922, đồng chí Trần Phú làm giáo viên Trường Tiểu học Cao Xuân Dục, Vinh (Nghệ An). Năm 1925, đồng chí Trần Phú tham gia vào tổ chức yêu nước cấp tiến và từ đó tham gia vào hoạt động cách mạng.

Tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng tháng 10-1930, Luận cương chính trị được thông qua và đồng chí được bầu làm Tổng Bí thư của Đảng.

Ngày 18.4.1931, đồng chí Trần Phú bị địch bắt và giam tại Khám lớn-Sài Gòn. Mặc cho kẻ thù dùng mọi thủ đoạn dụ dỗ, mua chuộc, dọa nạt, tra tấn dã man, đồng chí Trần Phú vẫn một lòng kiên trung với Đảng, bình tĩnh, hiên ngang nhận mình là Tổng Bí thư, nhưng không hề để lộ bí mật của Đảng.

Ngày 6.9.1931, đồng chí Trần Phú trút hơi thở cuối cùng tại Nhà thương Chợ Quán (Sài Gòn), khi mới 27 tuổi.

Theo TTXVN