Tiềm năng du lịch ở Hải Dương hiện vẫn còn bỏ ngỏ

Chùa Côn Sơn. Nguồn: Internet

Được đánh giá là có khá nhiều tiềm năng về phát triển du lịch như du lịch tâmlinh, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng nhưng du lịch Hải Dương hiện vẫn đang loayhoay tìm hướng phát triển, thậm chí tụt hậu so với một số tỉnh thành lân cận.

Tiềm năng lớn

Hải Dương là một tỉnh có địa hình đồi núi, trong đó có địa hình karst; có nhiềuhồ, các điểm cảnh quan đẹp (danh thắng, thác nước, khe, hẻm núi…); có điểm tậptrung đa dạng sinh học đặc trưng hệ sinh thái đồng bằng (đảo Cò); có số lượng vàmật độ di tích lịch sử văn hóa vào loại lớn nhất nước, trong đó có di tích đặcbiệt cấp quốc gia như Khu di tích, danh thắng Côn Sơn-Kiếp Bạc với một quần thểcác di tích chùa, miếu, am… được xây dựng trên địa hình núi cao, trong khu cảnhthiên nhiên hùng vĩ.

Đây cũng là điểm tài nguyên mang tính đặc trưng cao của du lịch Hải Dương vìcũng chỉ một vài địa phương trong cả nước có được những điểm du lịch có néttương đồng (Chùa Hương-Hà Nội, Yên Tử-Quảng Ninh). Hải Dương cũng có số lượng ditích danh nhân nhiều nhất nước như thờ Nguyễn Trãi, Trần Hưng Đạo, Tuệ Tĩnh, MạcĐĩnh Chi, Nguyễn Thị Duệ; có tới gần 10% trong tổng số lễ hội toàn quốc, trongđó có nhiều lễ hội dân gian. Hải Dương còn là quê hương nghệ thuật dân gian rốinước - loại hình nghệ thuật truyền thống đặc sắc của Việt Nam; có hệ thống làngnghề phát triển, đặc sản ẩm thực.

Hiện tỉnh đã hình thành nhiều khu, điểm du lịch chính: Khu Côn Sơn-Kiếp Bạc; khuAn Phụ-Kính Chủ; điểm du lịch sinh thái đảo Cò Chi Lăng Nam; khu du lịch thànhphố Hải Dương. Ngoài ra, còn một số điểm di tích, làng nghề, làng quê khác đanghình thành điểm du lịch như di tích Đền Cao, Văn miếu Mao Điền, đền Tranh, đềnKhúc Thừa Dụ, làng múa rối nước Hồng Phong, gốm Chu Đậu, chạm khắc gỗ Đông Giao,thêu Hưng Đạo…

Nằm ở vùng phụ cận trung tâm du lịch Hà Nội và mối quan hệ mang tính liênvùng du lịch với các tỉnh trong khu vực nên Hải Dương đã hình thành các tuyến dulịch liên tỉnh và nội tỉnh như Hải Dương-Quốc lộ 18-Hạ Long-cửa khẩu MóngCái-Trung Quốc; Hải Dương-Bắc Ninh-Lạng Sơn-cửa khẩu Hữu Nghị quan-Trung Quốc;Hải Dương-Hải Phòng; Hải Dương-Bắc Giang-Lạng Sơn; tuyến du lịch Côn Sơn-KiếpBạc, Kính Chủ-An Phụ; tuyến du lịch sinh thái thăm làng cò Chi Lăng Nam, đềnQuát, đền Tranh, làng Cúc Bồ; tuyến du lịch thăm làng tiến sỹ Mộ Trạch, Văn miếuMao Điền; tuyến du lịch tổng hợp thăm các di tích lịch sử, làng nghề, sinhthái...

Cần một “cú hích” cho du lịch

Mặc dù sở hữu những tiềm năng lớn như trên nhưng đến nay du lịch Hải Dương vẫnloay hoay tìm hướng phát triển và thậm chí đang tụt hậu so với một số tỉnh,thành lân cận.

Thẳng thắn nhận xét về những hạn chế của du lịch Hải Dương, bà Phạm Thu Liên,Trưởng phòng nghiệp vụ du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Dương chobiết tăng trưởng về lượng khách và thu nhập du lịch chưa tương xứng với tiềmnăng của tỉnh; chưa tạo được sự hấp dẫn đặc biệt, nổi trội đối với khách du lịchso với những địa phương khác trong cả nước; chưa hình thành rõ nét sản phẩm dulịch đặc thù, có sức hấp dẫn và cạnh tranh cao.

Đến nay, cả tỉnh chưa có khu du lịch tổng hợp đạt tiêu chuẩn quốc gia. Hệthống các khu du lịch chuyên đề cũng chưa được hình thành một cách rõ ràng. Tiềmnăng ở Côn Sơn-Kiếp Bạc, sông Hương-Thanh Hà, đảo Cò-Chi Lăng Nam và các làngnghề truyền thống chưa được quan tâm đúng mức nên hạn chế trong phát triển dulịch. Hệ thống hạ tầng bên trong các khu du lịch còn chưa đáp ứng được yêu cầu.Hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch chưa có chiến lược dài hạn, thiếu tínhchuyên nghiệp, quy mô hoạt động hạn chế. Tình trạng chồng chéo trong quản lý,khai thác tài nguyên du lịch, ảnh hưởng đến phát triển du lịch bền vững.

Nhận thấy tiềm năng sẵn có, Hải Dương cũng đã tập trung đầu tư nhằm phát triểndu lịch. Trong 5 năm qua, các cơ sở lưu trú du lịch ở Hải Dương phát triển cả vềsố lượng và chất lượng, đáp ứng phần nào nhu cầu của khách du lịch. Nếu như năm2006, toàn tỉnh chỉ có 73 khách sạn, nhà nghỉ, với tổng số 1.540 phòng nghỉ thìđến năm 2010 đã tăng lên 133 cơ sở lưu trú với tổng số 2.637 phòng, tốc độ tăngtrưởng phòng khách sạn giai đoạn 2006-2010 đạt 14,4%.

Về nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực du lịch cũng có những thay đổiđáng khích lệ. Năm 2006, Hải Dương có 2.400 lao động làm việc trực tiếp trong cơquan quản lý Nhà nước về du lịch và các cơ sở kinh doanh du lịch, đến năm 2010đã tăng lên 3.745 người, tăng trưởng trung bình 15,6%. Ngoài ra, hàng năm cònhàng chục ngàn lao động xã hội khác phục vụ du lịch thông qua cung ứng hàng hóa,dịch vụ vận tải, ăn uống, vui chơi giải trí tại các điểm du lịch...

Tuy nhiên, những bước phát triển trên chưa thực sự làm cho ngành du lịch HảiDương vươn lên tương xứng với tiềm năng, thế mạnh sẵn có. Hải Dương đã phê duyệtquy hoạch từ nay đến nă m 2015, để phát triển du lịch, theo đó tập trung vào mộtsố mục tiêu chính như đầu tư xây dựng khu Côn Sơn-Kiếp Bạc thành khu du lịchquốc gia với hình ảnh điểm đến rõ nét, có sức cạnh tranh trong khu vực Bắc Bộ;tiếp tục thu hút đầu tư để phát triển các sản phẩm du lịch đặc thù của tỉnh đãđược xác định trong Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch đến năm 2020; hìnhthành và đưa vào khai thác các tour du lịch văn hóa lịch sử, du lịch sinh thái,du lịch làng nghề; gắn việc quản lý, khai thác du lịch với việc bảo vệ và tôntạo cảnh quan, bảo vệ môi trường, đảm bảo phát triển du lịch bền vững.

Tỉnh Hải Dương tập trung vào các dự án xây dựng khu du lịch nghỉ dưỡng-chữabệnh-dưỡng sinh Côn Sơn, khu du lịch nghỉ dưỡng Làng quê Việt, khu vui chơi giảitrí Đảo Ngọc; xây dựng tour du khảo đồng quê, du lịch đường sông; các dự án cảitạo và xây mới hệ thống cơ sở lưu trú du lịch.

Hải Dương cũng sẽ tiến hành quy hoạch hệ thống du lịch làng nghề tiêu biểusau đó xây dựng mô hình du lịch cộng đồng làng nghề; tổ chức tập huấn nâng caonăng lực cộng đồng tham gia du lịch; lựa chọn một làng nghề truyền thống nôngthôn phù hợp để xây dựng khu bảo tàng nông nghiệp phục vụ khách du lịch... Vớinhững nỗ lực trên, ngành du lịch Hải Dương sẽ có được những đột phá, biến dulịch trở thành một trong những mũi nhọn phát triển kinh tế của tỉnh trong thờigian tới.