Thường vụ Quốc hội giải thích luật, gỡ vướng cho bộ ngành, địa phương

Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường vừa ký thông báo Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giải thích quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật Đầu tư công (tại Phiên họp thứ 29, tháng 1/2024).

Chính phủ sẽ hướng dẫn chi tiết

Cụ thể tại phiên họp 29, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến tờ trình của Chính phủ về việc đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật Đầu tư công.

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kết luận, Điều 6 của Luật Đầu tư công quy định việc phân loại dự án đầu tư công theo tính chất của dự án (tại khoản 1) và theo mức độ quan trọng, quy mô của dự án (tại khoản 2) để làm căn cứ áp dụng các quy định pháp luật trong việc xác định trình tự, thủ tục, thẩm quyền phê duyệt chủ trương, quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, Điều 6 của Luật Đầu tư công không quy định nhiệm vụ, khoản chi nào phải dùng vốn đầu tư công. Điều luật này cũng không quy định chỉ sử dụng vốn đầu tư công để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp, mở rộng dự án đã đầu tư xây dựng; mua sắm tài sản; mua, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị, máy móc.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước và các luật có liên quan khác không có quy định nào cấm sử dụng chi thường xuyên để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp, mở rộng dự án đã đầu tư xây dựng; mua sắm tài sản; mua, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị, máy móc.

Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trên thực tế hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành văn bản quy định, hướng dẫn chi tiết các nội dung này.

Truy đến cùng, giải quyết đến cùng

Đây có thể được xem là kết quả đầu ra từ việc tranh luận đến cùng, tháo gỡ đến cùng tại diễn đàn Quốc hội.

Còn nhớ tại kỳ họp thứ 6 vào tháng 11/2023, trong phiên chất vấn liên quan đến nhóm vấn đề thứ nhất về kinh tế tổng hợp, nhiều đại biểu nêu băn khoăn về việc sử dụng ngân sách chi thường xuyên để mua sắm, sửa chữa, nâng cấp các dự án thuộc tài sản công.

Các ý kiến cho biết, Luật Đầu tư công có nội dung quy định về tính chất của dự án đầu tư công dẫn tới cách hiểu cho rằng, toàn bộ các dự án xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng, mua sắm tài sản, sửa chữa, nâng cấp… đều phải sử dụng nguồn vốn đầu tư công. Vấn đề này đã được nhiều đại biểu Quốc hội đặt ra trong các kỳ họp trước.

Trả lời sau đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, vướng mắc này cần có sự giải thích luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện chính xác và yên tâm nhất.

Theo Bộ trưởng Tài chính, Luật Đầu tư công ban hành từ năm 2014 trói hết mọi hoạt động, ví dụ sửa chữa, nâng cấp, mở rộng… Toàn bộ tài sản công, không phân biệt giá trị bao nhiêu tiền đều đưa vào thì đương nhiên khi chúng ta thực hiện tài sản đó phải được điều chỉnh bởi Luật Đầu tư công.

Ngoài ra, Luật Đầu tư công cũng quy định các khoản chi nếu không có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn thì không được chi, nếu thực hiện là vi phạm.

Vì vậy, vấn đề này phải giải quyết thế nào để bảo đảm kinh tế phát triển, bảo đảm không vướng khi triển khai, để khi cán bộ thực hiện đúng chỉ đạo thì không bị sai phạm.

Cho biết đã 3 lần trình văn bản bị trả về, Bộ trưởng Tài chính mong Quốc hội giải quyết câu chuyện ranh giới giữa chi thường xuyên với chi đầu tư công không vướng khi triển khai, cán bộ thực hiện đúng chỉ đạo thì không bị sai phạm.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thông tin thêm, qua rà soát các cơ quan Quốc hội khẳng định rằng, không có vướng mắc gì trong Luật Đầu tư công.

Để tường minh, Chủ tịch Quốc hội mời Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh báo cáo thêm.

Giải đáp sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh nhấn mạnh, việc vướng mắc khi sử dụng các khoản chi thường xuyên cho việc sửa chữa, mở rộng tài sản công bắt nguồn từ thông tư của Bộ Tài chính chứ không phải do Luật Đầu tư công hay Luật Ngân sách nhà nước.

Để giải quyết vướng mắc này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách gợi mở, có thể đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích pháp luật.

Tới đây, Chính phủ sẽ ban hành văn bản quy định, hướng dẫn chi tiết các nội dung này. Các địa phương, bộ ngành sẽ có căn cứ để mạnh dạn triển khai thực hiện. Và khi đó, cán bộ thực hiện đúng chỉ đạo thì sẽ không bị sai phạm như Bộ trưởng Hồ Đức Phớc từng lo ngại.