Thương nhớ những buổi chiều cuối thu

Tháng mười buông những tia nắng vàng hoe, mẹ ngồi tỉ mẩn nhặt vỏ trấu sau mẻ cốm được giã lần đầu. Trên những tàu cau, gió heo may dịu dàng lướt phím lá, lao xao với những tiếng động nhẹ nhàng. Quyện trong không gian của gió thu mơn man là hương cốm tỏa ra ngọt ngào. Mẹ vẫn tỉ mẩn với mẻ cốm, còn bóng chiều cứ thế nhẹ trôi cùng với những nỗi niềm diệu vợi…

Mẹ nói, quê nhà, những buổi chiều cuối thu đẹp tựa một bức tranh. Trước mắt con, cánh đồng thẳng cánh cò bay, lúa đã gặt xong rồi, giờ chỉ còn trơ gốc rạ. Cả cánh đồng mang một gam màu nâu trầm buồn, càng thêm phụ họa cho bức tranh thu man mác, mênh mông. Xa xa, thấp thoáng là bóng mấy cây gạo khẳng khiu. Đó là nơi trú ngụ của lũ sẻ đồng, bầy chèo bẻo lắm mồm cứ toang toác sớm mai mỗi khi thấy tiếng người hoặc nghe tiếng động vang lên. Bằng một cách nào đó thật đặc biệt con thấy hình bóng của mình năm xưa, nhỏ dại chân trần rong ruổi trên cánh đồng với lũ bạn chăn trâu, chăn bò. Trong lúc trâu bò nhởn nhơ gặm cỏ, chúng con cúi tìm cọng cỏ gà hái ngọn cho vào túi áo rồi túm tụm lại chơi trò chọi cỏ. Hết chơi chọi cỏ gà thì đến chơi nhảy dây, đánh khăng, đánh đáo. Những tiếng cười nói đùa vui vang khắp cả cánh đồng làm cho bức tranh quê nhà cuối thu thêm sinh động. Chơi mệt, cả lũ nằm bệt xuống vệ cỏ, ngước mắt nhìn trời, nhìn những đám mây trắng lững lờ trôi. Bao quanh chúng con là mùi đồng ruộng, mùi bùn non ngai ngái và cả mùi mặn mòi của những giọt mồ hôi mẹ cha đã rơi xuống với bao nhiêu nhọc nhằn.

Những buổi chiều cuối thu, bà gom những cánh sen còn lại ở dưới hồ cẩn thận ướp trà. Con lon ton phụ bà nấu nước, thi thoảng xin bà chén trà sen để nhâm nhi như người lớn. Hồi ấy con còn nhỏ chưa hiểu hết về trà, cũng chưa hiểu được tình yêu của người lớn, của bà dành cho ông. Ông bà vẫn thường hay kể chuyện ngày xửa xưa, những ngày cuối thu của mấy chục năm về trước. Một tình yêu giản dị được hun đúc từ tháng ngày gian khó. Bà vẫn chiều ông ướp trà sen, còn ông thì vẫn yêu bà say đắm. Lớn lên mỗi khi nhẩn nha lại hương thơm sen thoang thoảng, giọt trà đọng lại cuống họng vị ngọt chát con thầm ngưỡng mộ tình yêu, cách vun vén hạnh phúc của ông bà rất nhiều. Ông bà là hình tượng để con nhìn vào mà soi chiếu.

Những buổi chiều cuối thu bên mâm cơm gia đình sao thấy quá đỗi bình yên. Con bỗng nhớ bếp lửa hồng chập chờn trong chiều thu hơi se lạnh với khói rơm rạ quyện mùi bùn nâu ngai ngái. Lúc đó mẹ sẽ đãi bầy con món khoai xéo bùi bùi beo béo, hay mẻ xôi sắn thơm nức mũi. Cả nhà quây quần bên nhau, xúm xít cười nói vui vẻ. Cũng đã bấy lâu, bao mùa thu đi qua, dường như con người ta gạt bỏ kỷ niệm, giấu kín trong lòng chẳng thể thổ lộ cùng ai. Vậy mà thật lạ lùng, con cứ khắc khoải khi bắt gặp hình ảnh cũ hiện về, lòng nghẹn ngào khôn xiết. 

Thoắt cái con lớn lên xa nhà, xa những buổi chiều cuối thu trong vắt. Giờ đây con một mình xa xứ, đã trưởng thành nếm mùi sương gió cuộc đời, lòng luôn đau đáu nhớ về quê hương. Con thèm được nhỏ lại bên quê nhà như thuở xưa nghe hương cốm thoang thoảng, chạy nhảy trên cánh đồng thơ ấu và hương trà sen của bà phảng phất ngọt ngào. Ôi những buổi chiều cuối thu thương nhớ!

Tản văn của TĂNG HOÀNG PHI