52 năm trước, ngày 16-3-1961, nói chuyện với cán bộ, công nhân Nhà máy cơ khí Duyên Hải (Hải Phòng), Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở:
“Phong trào ở đây đương phát triển tốt, đương thi đua phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất để bảo đảm hoàn thành vượt mức kế hoạch và sản xuất với phương châm "nhiều, nhanh, tốt, rẻ". Nhưng không nên chỉ bốc lên từng lúc, mà phải bền bỉ liên tục”.
Trong bài viết, Bác cho rằng, Nhà nước của ta là Nhà nước dân chủ, cho nên giai cấp công nhân vừa là chủ lại vừa là giai cấp lãnh đạo. Nhiệm vụ cách mạng của chúng ta hiện nay là xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc để làm cơ sở cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà. Xây dựng chủ nghĩa xã hội để cho đời sống toàn dân được ấm no, hạnh phúc. Theo Bác, muốn no thì phải sản xuất nhiều gạo. Muốn ấm thì phải sản xuất nhiều vải. Muốn có gạo, có vải thì nông nghiệp không thể để mãi như hiện nay mà phải có nhiều máy móc và máy tốt.
Muốn làm được những việc đó, Bác nêu rõ: “Các cô, các chú phải biết làm tròn nhiệm vụ làm chủ, nhiệm vụ lãnh đạo của mình; phải thực hiện phương châm "mình vì mọi người, mọi người vì mình"; đẩy mạnh tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm; tránh vương vãi lãng phí”. Theo Bác, cán bộ phải tham gia lao động, phải đi sát xuống dưới, kịp thời phát hiện và giải quyết những khó khăn trong sản xuất. Bác phê phán lối suy nghĩ cá nhân chủ nghĩa "ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau" và nhấn mạnh “đối với đảng viên, đoàn viên thì càng không thể suy tính theo lối đó, mà phải xung phong, gương mẫu trong mọi lúc, mọi công việc, phải thực hiện phương châm "khổ trước, sướng sau".
Được Bác Hồ về thăm, động viên, khuyến khích, Nhà máy cơ khí Duyên Hải ngày ấy sôi động một cao trào thi đua chưa từng có, thực sự tạo nên một khí thế cách mạng, đưa nhà máy trở thành lá cờ đầu của ngành công nghiệp miền Bắc. Từ đó, trong ngành công nghiệp miền Bắc dấy lên phong trào thi đua "Học tập Duyên Hải, đuổi kịp và vượt Duyên Hải". Sóng Duyên Hải là một hình mẫu của phong trào thi đua xã hội chủ nghĩa nổi tiếng: sóng Duyên Hải - gió Đại Phong - cờ Ba Nhất, tạo được thế và đà góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ, kế hoạch do Đại hội III của Đảng đã đề ra.
Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua nhưng âm vang của phong trào "sóng Duyên Hải" còn đọng lại, vẫn là bài học bổ ích cho công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.
BẢO CHÂU(biên soạn)