Theo dõi sát bản tin thời tiết để canh tác hiệu quả

Chẳng hạn, tháng 1 có 2 tiết là “tiết tiểu hàn” (nghĩa là chớm rét) và "tiết đại hàn” (giá rét). Tuy nhiên, thực tế ngày 9-1 và 10-1 vẫn nằm trong tiết tiểu hàn nhưng đã xuất hiện rét đậm, rét hại, còn vào ngày “đại hàn” 20-1 thời tiết lại ấm. Nhiệt độ trung bình ngày trên 17 độ C, hay như sau tiết lập xuân (4-2), thông thường thời tiết ấm lên nhưng nhiều năm vào thời điểm này vẫn còn nhiều ngày rét đậm, rét hại như tháng 2-2014 (từ ngày 10 đến ngày 16) đã có 2 ngày rét đậm và 6 ngày rét hại.

Do đó, nếu chỉ dựa vào các tiết khí để canh tác sẽ gặp rất nhiều rủi ro. Thực tế nhiều vùng nông thôn ở đồng bằng Bắc Bộ ngày nay, trong đó có Hải Dương, người dân khi gieo cấy mạ vẫn không theo lịch chỉ dẫn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn mà vẫn giữ nếp canh tác cũ, dựa vào các tiết khí dẫn đến năng suất cây trồng kém, thậm chí mất mùa. Ngoài những kinh nghiệm dân gian thì bà con cần coi trọng việc nghe dự báo khí tượng, thủy văn.

Hải Dương nằm ở vĩ độ thấp hơn khoảng 210N thuộc vùng nhiệt đới gió mùa. Tổng lượng mưa trong các tháng mùa đông chỉ bằng 20% lượng mưa cả năm. 3 tháng chính đông là tháng 12, tháng 1 và tháng 2, lượng mưa mỗi tháng dao động từ 20 - 25 mm, chỉ bằng 1/2 đến 1/3 lượng bốc hơi cùng thời gian. Cho nên, chỉ số khô hạn trong các tháng mùa đông khá cao, lượng nước tưới cho cây lấy chủ yếu từ sông ngòi ao hồ. Vụ chiêm xuân thường xảy ra khô hạn, ít mưa nhất là những năm gần đây.

Vì vậy, những thông tin về thời tiết, thủy văn sẽ phần nào giúp ta chủ động điều chỉnh cơ cấu giống cây trồng. Ngày đầu xuân Ất Mùi năm nay đến muộn, rơi vào ngày 19-2 sau tiết lập xuân 15 ngày, thời kỳ này thường có mưa phùn, thời tiết nồm, ẩm ướt. Theo dự báo của những người trong ngành khí tượng, thủy văn, ngày mùng 1 Tết năm nay có thể trời nhiều mây, có mưa nhỏ, trời rét, nhiệt độ trung bình ngày từ 16 -17 độ C. Để thâm canh có hiệu quả, bà con cần cập nhật thường xuyên các bản tin thời tiết, thủy văn và thực hiện theo đúng hướng dẫn của ngành nông nghiệp nhằm mang lại một vụ lúa bội thu.

NGUYỄN VĂN HOẠCH, Đài Khí tượng thủy văn Hải Dương