Thế hệ không ngại nghỉ phép

Gen Z được đánh giá là nhóm ưu tiên sức khỏe thể chất và tinh thần hơn các thế hệ trước. Không chỉ sẵn sàng xin nghỉ ốm khi cần thiết, nhóm lao động này còn chủ động tìm kiếm những khoảng nghỉ dài ngày trong giai đoạn đầu của sự nghiệp.

Dữ liệu từ nền tảng nhân sự Dayforce cho thấy số ngày nghỉ ốm tại một số công ty Mỹ trong năm 2023 đã tăng 55% so với năm 2019.

Gusto, một nền tảng nhân sự khác cũng ghi nhận kết quả tương tự khi khảo sát hơn 300.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ. Kết quả cho thấy 30% nhân viên văn phòng nghỉ ốm vào năm ngoái, tăng 42% so với năm 2019. Đặc biệt nhóm tuổi 25-34 có xu hướng nghỉ nhiều hơn các đồng nghiệp lớn tuổi.

Bên cạnh đó, những nhân viên trẻ tuổi còn dẫn đầu trong việc xin nghỉ phép dài hạn. Thống kê của Gusto cho thấy nhóm 22-26 tuổi có tỷ lệ nghỉ phép dài nhất, tiếp đến là 27-34 tuổi.

Liz Willke, chuyên gia kinh tế tại Gusto nói sự gia tăng của số đơn nghỉ phép cho thấy nhiều người trẻ muốn đặt ra ranh giới giữa công việc và cuộc sống khi nhiều báo cáo cho thấy Gen Z cảm thấy căng thẳng, lo âu trong công việc nhiều hơn thế hệ trước.

Đại dịch Covid-19 cũng tác động mạnh mẽ đến nhận thức về sức khỏe của mọi người, đặc biệt là giới trẻ. Kenneth Matos, Giám đốc nghiên cứu thị trường tại Hibob - công ty công nghệ nhân sự, nói điều này phản ánh xu hướng người trẻ ngày càng quan tâm đến sức khỏe và tránh các hoạt động tiềm ẩn rủi ro.

Các nghiên cứu gần đây cho thấy số nhân viên trẻ tuổi nghỉ việc vì sức khỏe thể chất hoặc tinh thần đã tăng gấp đôi từ năm 2023. Phân tích từ ComPsych với 5.700 công ty cũng chỉ ra số ngày nghỉ phép liên quan đến sức khỏe tâm thần đã tăng đột biến 300% từ năm 2017 đến năm 2023.

Michelle Quist Ryder, CEO của Quỹ tâm lý học Mỹ, cho biết đại dịch đã làm gia tăng đáng kể tình trạng lo âu và kiệt sức, khiến mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ đề cao sức khỏe hơn công việc.

Ngoài ra, nhóm nhân viên trẻ này đang định hình lại mối quan hệ giữa nhân viên và nhà tuyển dụng. Chứng kiến làn sóng sa thải, thế hệ này bắt đầu đặt câu hỏi về giá trị của việc cống hiến hết mình.

"Niềm tin vào việc hy sinh cho công việc sẽ được trả công xứng đáng đang giảm dần. Khi ai đó nói 'tôi sẽ không nghỉ ốm mà sẽ làm từ xa để hoàn thành công việc' họ sẽ tự hỏi bản thân nhận được gì từ sự nỗ lực này", Matos nói.

Trên thực tế, đến văn phòng có thể tăng khả năng giao lưu và học hỏi nhưng Gen Z không ngại nghỉ ốm khi cần thiết. Thậm chí những nhân viên làm việc từ xa sử dụng ngày nghỉ ốm nhiều hơn. Điều này cho thấy áp lực làm việc tại nhà và một môi trường làm việc có phần thoải mái hơn.

Brittany Schmaling, chuyên gia phân tích dữ liệu từ Dayforce, cho rằng môi trường làm việc linh hoạt có thể khuyến khích nhân viên sử dụng quyền nghỉ phép thoải mái hơn.

Nhưng không phải ai cũng nhận được đặc quyền này. Như các nhân viên làm việc trực tiếp, nhất là trong lĩnh vực bán lẻ thường không được hưởng lương khi nghỉ ốm - điều khác biệt hoàn toàn với nhân viên văn phòng.

Thực tế này cho thấy nhiều doanh nghiệp nên học hỏi Gen Z về việc coi trọng sức khỏe của nhân viên với tên gọi "chủ nghĩa hiện diện". Cụm từ này có nghĩa khi nhân viên buộc đi làm khi bị ốm không chỉ gây hại đến sức khỏe, mà còn ảnh hưởng đến năng suất lao động và hiệu quả của cả tổ chức.

Và việc dành thời gian nghỉ ngơi cần thiết đang đi ngược với một số đặc điểm độc hại của văn hóa làm việc tại Mỹ. Nơi mọi người thường chọn "kỳ nghỉ yên tĩnh" (quiet vacations) thay vì viết đơn nghỉ phép bởi sợ bị đánh giá thiếu tận tụy với công việc. Áp lực trở thành nhân viên gương mẫu khiến nhiều người hy sinh sức khỏe để đáp ứng kỳ vọng.

Mindy Shoss, giáo sư tâm lý tại Đại học Central Florida (Mỹ) nói văn hóa làm việc tại Mỹ luôn coi làm việc quá sức là biểu hiện của tận tụy. Điều này càng trở nên nghiêm trọng khi nhân viên lo bị đuổi việc và cố gắng làm ngay cả khi bị ốm.

Theo các chuyên gia, đã đến lúc người lao động hay chính cấp quản lý nên nhìn nhận lại cách làm việc và đặt sức khỏe lên vị trí ưu tiên hàng đầu.