Thảo luận dự thảo Luật Thủ đô

Luật Thủ đô gồm 4 chương, 35 điều, được xây dựngtrên quan điểm nhằm tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảngvà Nhà nước về xây dựng, phát triển, quản lý Thủ đô trong tình hìnhmới, đặc biệt là Nghị quyết số 15/TW và Nghị quyết số 15/QH. Dự thảoLuật cũng nghiên cứu, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm phù hợp của mộtsố nước, đặc biệt là các nước có một số điều kiện tương tự như Việt Namvề xây dựng pháp luật về Thủ đô và quản lý đô thị ở Thủ đô.

Dự thảo Luật Thủ đô đã được các đại biểu cho ý kiếntại tổ, và tại phiên thảo luận tại Hội trường, đa số các đại biểu đềunhất trí về sự cần thiết ban hành Luật với những cơ chế, chính sáchnhằm tạo điều kiện cho việc xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội xứngđáng là trái tim của cả nước. Tuy nhiên, với mục tiêu đặt ra như vậy,theo các đại biểu, dự thảo Luật còn quá chung chung, chưa thể hiện đượctính đặc thù của Thủ đô ngàn năm tuổi.

Xung quanh vấn đề thu phí lưu thông, quy định mứcthu 2 loại phí cao hơn và áp dụng mức xử phạt tiền cao hơn đối với mộtsố hành vi vi phạm hành chính ở nội thành, các đại biểu Nguyễn Thị Khá(đoàn Trà Vinh), Ngô Quang Minh (đoàn Quảng Nam) băn khoăn, quy địnhnhư vậy trong dự thảo Luật là không khả thi, không công bằng và chưaphù hợp thực tiễn. Đại biểu Nguyễn Thị Khá đặt vấn đến: Nếu địa phươngkhác cũng xin được áp dụng như thế có được không. Và tại sao chỉ đặt raở 6 lĩnh vực mà không mở rộng ra các lĩnh vực khác?

Đại biểu Trần Ngọc Vinh (đoàn Hải Phòng) cho rằng,việc quy định thêm những điều kiện cư trú ở nội thành và mức xử phạt viphạm hành chính ở khu vực nội thành có thể áp dụng cao hơn mức xử phạtchung của cả nước. Theo đại biểu, việc áp dụng những quy định này liệucó thể giải quyết những vấn đề bức xúc của xã hội và của Hà Nội haykhông? Trước khi có Luật cư trú, đã có một thời gian dài, chúng ta ápdụng các biện pháp hành chính nhằm hạn chế di dân tự do vào các thànhphố lớn, trong đó có Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên trên thực tế, các biệnpháp này đã không mang lại hiệu quả. Do vậy, theo đại biểu, giải phápcho vấn đề này là cần quản lý dân cư theo quy hoạch, chuyển bớt cáctrường đại học, cơ sở sản xuất ra khỏi nội thành, xây dựng hệ thống cácđô thị vệ tinh, hệ thống giao thông công cộng… chứ không nên dùng cácbiện pháp hành chính để quản lý dân cư.

Đồng ý với quan điểm này, đại biểu Nguyễn Đăng Vang(đoàn Bình Định) cũng nhấn mạnh vai trò của quy hoạch. Theo đại biểu,không có ai quản lý bằng cách cấm dân cư đến Hà Nội cả. “Đất lành chimđậu”, đó là quy luật tự nhiên. Ông Vang đưa ra ví dụ: Ở nước Mỹ, nếudân cư rời khỏi một bang, chứng tỏ bang đó không phát triển. Do vậy,theo ông Vang, nếu dân số đổ về Hà Nội đông - đó là cơ may cho Hà Nộiphát triển. Nếu chúng ta ngăn chặn dòng chảy lao động này thì sẽ khôngthể phát triển được kinh tế của Hà Nội. Do vậy, đại biểu đề nghị Bansoạn thảo nghiên cứu kỹ thêm quy định tại điều 24 của dự thảo Luật.

Đại biểu Đinh Xuân Thảo (đoàn Kiên Giang) đề nghị,Ban soạn thảo nên rà soát lại toàn bộ dự thảo Luật, nên gom lại từngcụm vấn đề chứ không để dàn trải như hiện nay.

Đại biểu Dương Trung Quốc (đoàn Đồng Nai) thì chorằng, điều bất cập nhất hiện nay trong việc quản lý những đô thị lớnnhư Hà Nội, TP HCM hiện nay là chúng ta vẫn chưa có một mô hình quản lýđô thị, nó vẫn được quản lý như các tỉnh khác. Theo đại biểu, trước khitính đến việc ban hành Luật Thủ đô, điều quan trọng hơn, là nền tảngcho sự phát triển vững chắc chính là Luật Đô thị. Hiện nay, việc quảnlý đô thị của chúng ta rất bất cập, bởi không có cơ chế thích ứng,không có những chế độ mang tính “tự trị” nhất định. Đại biểu DươngTrung Quốc cho rằng, nếu chúng ta chưa ban hành Luật Đô thị, thì việcban hành Luật Thủ đô chỉ thể hiện tình cảm, ý chí của chúng ta mongmuốn Thủ đô phát triển, nhưng nó sẽ bất cập, không đi vào được đờisống. Đôi khi những yếu tố đặc thù trong đó có thể bị biến thành nhữngđặc quyền, đặc lợi.

Nhiều đại biểu cũng nhất trí với ý kiến của Uỷ banPháp luật cho rằng, việc đặt ra các cơ chế, chính sách đặc thù cho Thủđô phải bảo đảm không trái với Hiến pháp, không tạo ra một thiết chếđộc lập, thiếu sự gắn kết về nghĩa vụ, trách nhiệm của Thủ đô với Trungương và với các địa phương khác. Vì thế, không thể quy định giao cho“Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội xây dựng, trình Hội đồng nhân dânthành phố Hà Nội ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnhnhững vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn liên quan đến các cơ chế, chínhsách đặc thù quy định tại Chương II của Luật này mà chưa được pháp luậtquy định” (khoản 1 Điều 27); hay quy định về “công dân danh dự Thủ đô”(khoản 1 Điều 7)…

Chiều 16-11, các đại biểu thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật tố tụng Dân sự.

(Nguồn: VOV)