Việc đền bù, hỗ trợ cho các hộ dân xã Lai Vu (Kim Thành) bị thu hồi đất được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, với mức có lợi nhất cho người dân.
Bài 1: Bảo đảm quyền lợi cho người dân bị thu hồi đất
Chủ tịch UBND tỉnh đối thoại với nhân dân bị thu hồi đất tại xã Lai Vu ngày 11- 4-2013
Dự án xây dựng cụm công nghiệp (CCN) tàu thủy Hải Dương (Vinashin) thuộc địa phận xã Lai Vu (Kim Thành) với tổng diện tích đất thu hồi 212,89ha được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1420/QĐ-TTg ngày 2-11-2001 và Quyết định số 1055/QĐ-TTg ngày 11-11-2002. Liên quan đến dự án này, trong nhiều năm qua, một bộ phận người dân xã Lai Vu có đơn gửi cơ quan nhà nước khiếu nại về đơn giá đền bù, hỗ trợ đất và một số nội dung về việc làm của người dân sau thu hồi đất... Các cơ quan chức năng đã tích cực giải quyết những vấn đề khiếu nại của người dân.
Đền bù, hỗ trợ đúng quy địnhThực hiện các quyết định của Chính phủ, ngày 12-1-2004, UBND tỉnh ra Quyết định số 116/QĐ-UB thu hồi 212,89 ha đất để triển khai, kiểm đếm, lập và phê duyệt phương án đền bù, hỗ trợ, giao đất để thực hiện dự án. Việc xác định đơn giá bồi thường căn cứ vào Nghị định số 22/1994/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 145/1998/TT-BTC của Bộ Tài chính, hệ số K được xác định là 0,907. Tuy nhiên, để bảo đảm quyền lợi cho các hộ dân bị thu hồi đất và phù hợp với giá đất quy định tại Nghị định số 87/CP ngày 17-8-1994 của Chính phủ, UBND tỉnh đã áp dụng hệ số K bằng 1. Vì vậy, đơn giá đền bù đất nông nghiệp hạng 1 là 19.300 đồng/m2. Đây là đơn giá đất nông nghiệp hạng 1 cao nhất được áp dụng tại thời điểm năm 2004 cho các dự án trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, được sự đồng ý của UBND tỉnh, UBND xã Lai Vu đã trích một phần từ nguồn kinh phí bồi thường, hỗ trợ đất công điền, đất chuyên dùng để góp phần giúp các hộ tự tạo việc làm mới với số tiền 10.850 đồng/m2… Tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi 1m2 đất nông nghiệp để thực hiện dự án đối với đất nông nghiệp hạng 1 là 36.850 đồng/m2, hạng 2 là 34.350 đồng/m2. Bên cạnh đó, UBND tỉnh và chủ đầu tư còn hỗ trợ 1 triệu đồng/học viên để đào tạo nghề, miễn phí khám sức khỏe, tổ chức các lớp dạy nghề tại chỗ miễn phí cho toàn bộ lao động của xã Lai Vu.
Việc đền bù, hỗ trợ cho các hộ dân xã Lai Vu bị thu hồi đất được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành và là mức đền bù, hỗ trợ có sự vận dụng để người dân có lợi nhất. Nhưng hiện nay vẫn còn 316 hộ dân (27,39%) chưa nhận tiền bồi thường, hỗ trợ.
Nỗ lực giải quyết khiếu nại của người dânMặc dù UBND tỉnh và chủ đầu tư dự án đã vận dụng một cách linh hoạt chế độ, chính sách theo hướng bảo đảm lợi ích cao nhất của người dân bị thu hồi đất, nhưng một số công dân xã Lai Vu vẫn không đồng ý với đơn giá đền bù, hỗ trợ và một số nội dung về việc làm của người dân sau thu hồi đất. Ngày 30-9-2004, sau khi nhận được đơn khiếu nại của người dân xã Lai Vu, UBND tỉnh có Quyết định số 3789/QĐ-UB thành lập đoàn thanh tra liên ngành do Thanh tra tỉnh chủ trì để xác minh những nội dung khiếu nại. Ngày 11-10-2004, Chủ tịch UBND tỉnh đã ký Quyết định số 4078/QĐ-UB về việc giải quyết đơn khiếu nại của công dân xã Lai Vu. Theo đó, “việc thực hiện của các cấp, các ngành bảo đảm dân chủ, công khai, đúng pháp luật; đơn giá bồi thường, hỗ trợ thực hiện đúng Nghị định số 22/1998/NĐ-CP của Chính phủ…”. Sau đó, đoàn thanh tra đã tổ chức đối thoại và công bố kết luận thanh tra với nhân dân, nhưng một số công dân xã Lai Vu không đồng ý và tiếp tục khiếu nại lên Trung ương.
Ngày 9-3-2005, Thanh tra Chính phủ đã ra Quyết định số 995/QĐ-TTr thành lập đoàn thanh tra liên ngành để làm rõ. Ngày 27-3-2006, Thanh tra Chính phủ có báo cáo về kết quả thanh tra giải quyết đơn khiếu tố của một số công dân xã Lai Vu gửi Thủ tướng Chính phủ. Ngày 31-3-2006, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương tập trung chỉ đạo, giải quyết dứt điểm vụ việc khiếu tố như đề xuất của Thanh tra Chính phủ. Ngày 4-8-2006, Thanh tra Chính phủ cùng UBND tỉnh đã tổ chức đối thoại công khai, minh bạch, rõ ràng và công bố kết luận thanh tra theo đúng quy định của pháp luật. Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, việc thu hồi, cho thuê đất, cách tính hệ số K và mức hỗ trợ đào tạo nghề cho những lao động nông nghiệp bị mất đất đã được UBND tỉnh Hải Dương thực hiện theo đúng trình tự và các quy định của pháp luật hiện hành. Đặc biệt, kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ: "Theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai năm 1993 ban hành năm 2001, UBND tỉnh Hải Dương có quyền ra Quyết định số 116/QĐ-UB ngày 12-1-2004 về việc cho Ban Quản lý dự án CCN tàu thủy Hải Dương thuê đất, trong đó tại điều 1 có ghi: Thu hồi 2.128.956 m2 đất do các hộ gia đình và UBND xã Lai Vu, huyện Kim Thành đang quản lý, chuyển mục đích sử dụng, để dùng vào các mục đích sau đây: Cho Ban Quản lý dự án CCN tàu thủy Hải Dương thuê đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng CCN tàu thủy Hải Dương theo dự án đầu tư đã được UBND tỉnh chấp thuận tại văn bản số 911/CV-UB ngày 27-10-2003 là: 1.923.174 m2; diện tích còn lại gồm 22.275 m2 đất hành lang đường 5A và 183.507 m2 hành lang bảo vệ đê, tạm giao cho đơn vị quản lý, sử dụng theo quy định". Do vậy, Quyết định 116/QĐ-UB ngày 12-1-2004 của UBND tỉnh Hải Dương là quyết định "thu hồi" và "cho thuê đất".
Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng khẳng định: "Luật Đất đai năm 1993 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai ban hành năm 2001 và Nghị định số 22/1998/NĐ-CP không quy định khi Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích lợi ích công cộng phải có quyết định thu hồi đất từng thửa, từng hộ; nên Quyết định 116/QĐ-UB ngày 12-1-2004 của UBND tỉnh không ghi chi tiết thu hồi đất đến từng hộ, từng thửa đất. Vì vậy, UBND huyện Kim Thành khi tiến hành giải phóng mặt bằng (GPMB) không ra quyết định thu hồi đất đến từng hộ, từng thửa. Việc ra quyết định thu hồi đất đến từng hộ, từng thửa được quy định tại Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-7-2004".
UBND tỉnh đã tổ chức 5 buổi đối thoại trực tiếp với một số công dân xã Lai Vu về việc thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ, trong đó Chủ tịch UBND tỉnh đối thoại 3 buổi, kết hợp với Thanh tra Chính phủ và Tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam đối thoại 2 buổi. Uỷ ban MTTQ tỉnh cũng đã chỉ đạo và tổ chức hội nghị gặp gỡ, đối thoại với cán bộ chủ chốt của các tổ chức chính trị là thành viên của Ủy ban MTTQ ở xã Lai Vu để giải thích các chính sách pháp luật liên quan đến đền bù, GPMB và tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân xã Lai Vu hiểu, đồng thuận với chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến dự án. UBND tỉnh cũng giao cho các cơ quan chuyên môn như: Thanh tra tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, Tài chính... về xã Lai Vu trực tiếp gặp gỡ, giải thích chính sách pháp luật có liên quan đến đền bù, GPMB và trả lời những nội dung nhân dân còn băn khoăn.
Tích cực hỗ trợ địa phươngSong song với việc trả lời những nội dung khiếu nại của người dân, UBND tỉnh cũng quan tâm, chỉ đạo các ngành, địa phương tập trung kinh phí, đầu tư, hỗ trợ xã Lai Vu phát triển kinh tế - xã hội. UBND xã Lai Vu làm chủ đầu tư hàng loạt công trình như: dự án phát triển chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và trồng dâu nuôi tằm với tổng kinh phí tỉnh đã cấp hỗ trợ 1 tỷ 660 triệu đồng; các dự án xây dựng trường mầm non, trường THCS, trường tiểu học, trụ sở làm việc UBND xã với tổng kinh phí do UBND tỉnh cấp hỗ trợ 4 tỷ 608 triệu đồng; công trình trạm y tế xã do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam hỗ trợ 3 tỷ đồng. Huyện Kim Thành cũng đã đầu tư trên 9,8 tỷ đồng xây dựng hệ thống thoát nước xã Lai Vu. Đặc biệt, các ngành của tỉnh đã làm chủ đầu tư nhiều dự án như: xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật tổng hợp xử lý môi trường làng nghề và khu vực gần khu công nghiệp (KCN) tại xã Lai Vu do Sở Khoa học và Công nghệ làm chủ đầu tư với tổng kinh phí 1 tỷ 416 triệu đồng; xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn xã Lai Vu do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư với kinh phí 3 tỷ 827 triệu đồng; xây dựng 2 tuyến đường giao thông gồm tuyến đường 5B đoạn từ đường 389 đến tiếp giáp KCN (đã thi công xong) và đường gom phía bắc quốc lộ 5 đoạn từ KCN đến ngã ba giao với đường 389 (đang triển khai) với tổng kinh phí 43 tỷ 958 triệu đồng.
Lớp học của Trường Mầm non xã Lai Vu được xây dựng khang trang, sạch đẹp
UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, UBND huyện Kim Thành, UBND xã Lai Vu lập quy hoạch sử dụng đất đến năm 2015 trình UBND tỉnh phê duyệt, trong đó quy hoạch 50 ha đất nông nghiệp của xã Cộng Hòa cho nhân dân xã Lai Vu sản xuất nông nghiệp. UBND tỉnh cũng chỉ đạo UBND huyện Kim Thành, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cải tạo 20 ha đất bãi ngoài đê giao cho nhân dân sản xuất.
PV
>> Sớm triển khai 2 dự án dệt - may ở KCN Lai Vu: Chung sức tháo gỡ vướng mắc
