Tháo gỡ khó khăn đấu thầu thuốc, vật tư y tế

Việc mới

"Chật vật và gặp rất nhiều lúng túng, khó khăn". "Có những gói thầu thủ tục làm đi làm lại nhiều lần mới thành công". "Đến giờ có một số mặt hàng thuốc và vật tư y tế vẫn khan hiếm dù đã được phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu nhưng không có đơn vị tham gia đấu thầu". "Có gói đã đấu thầu xong nhưng tỷ lệ trượt thầu lớn do giá kế hoạch xây dựng thấp, chưa phù hợp"... Đó là những chia sẻ của lãnh đạo một số cơ sở y tế ở Hải Dương khi nói về khó khăn trong tổ chức đấu thầu thuốc, hoá chất, vật tư y tế qua mạng theo phân cấp.

2023 là năm đầu tiên Hải Dương cũng như các địa phương trong cả nước tổ chức đấu thầu thuốc qua mạng đấu thầu quốc gia theo phân cấp. Sở Y tế do nhiều năm thực hiện công việc này nên ít nhiều cũng đã có kinh nghiệm nhưng với các bệnh viện tuyến tỉnh, Trung tâm Y tế tuyến huyện thì đây mới là lần đầu tiên nên mất nhiều thời gian rà soát, nghiên cứu quy định và lúng túng khi triển khai quy trình đấu thầu.

Đã vậy, các quy định của pháp luật về đấu thầu thuốc, hoá chất, vật tư y tế lại thay đổi. Thông tư 08 có hiệu lực thi hành từ ngày 14/4/2023 bãi bỏ Thông tư số 14/2020/TT-BYT ngày 10/7/2020 quy định một số nội dung trong đấu thầu trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập. Trong thông tư này, Bộ Y tế hướng dẫn khi lập dự toán giá gói thầu, cơ sở y tế phải tham khảo giá trang thiết bị y tế trúng thầu trong vòng 12 tháng và giá kế hoạch của trang thiết bị y tế không được cao hơn giá trúng thầu của trang thiết bị y tế đó đã thực hiện hoặc giá trúng thầu đã công bố. Đây là vướng mắc gây khó khăn cho các cơ sở y tế công lập đấu thầu, mua sắm trang thiết bị khi không lựa chọn được nhà thầu có giá trúng phù hợp với hướng dẫn. Bên cạnh đó, một số nội dung trong văn bản quy phạm pháp luật chưa rõ ràng, gây khó khăn cho các đơn vị trong quá trình thực hiện.

Đối với đấu thầu hoá chất và vật tư y tế, khó khăn lớn nhất tại các đơn vị là việc gửi giá đi thẩm định mất nhiều thời gian. Giá trị sau thẩm định của một số mặt hàng quá thấp dẫn tới không lựa chọn được nhà thầu phải hủy thầu. Một số đơn vị sau khi đã thẩm định giá nhưng không thuê được đơn vị tư vấn. Thời gian chờ thuê tư vấn kéo dài dẫn tới thời hạn chứng thư thẩm định hết hiệu lực, đơn vị phải gửi đi thẩm định giá lại, gây lãng phí ngân sách và mất nhiều thời gian.

Theo quy định, đối với những hóa chất theo máy và phụ kiện thay thế của thiết bị y tế nhiều trường hợp chỉ có 1 hãng duy nhất, khi xây dựng hồ sơ mời thầu phải loại bỏ những thông số chỉ đích danh của một sản phẩm, của một hãng cụ thể, nếu không sẽ bị vi phạm Luật Đấu thầu. Nhưng để loại bỏ được những thông số này thì chỉ có nhà sản xuất và doanh nghiệp bán hàng mới biết được...

Sớm hướng dẫn thực hiện Luật Đấu thầu 2023

Dù gặp nhiều khó khăn nhưng với sự cố gắng của các ngành, đơn vị liên quan nên Sở Y tế, các cơ sở y tế hai tuyến tỉnh và huyện ở Hải Dương đều đã cơ bản hoàn thành việc đấu thầu, mua sắm thuốc năm 2023 phục vụ hoạt động chuyên môn. Hiện vẫn còn nhiều gói thầu hoá chất, vật tư y tế tại các cơ sở y tế đang trong quá trình triển khai, chưa có kết quả.

"Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Đấu thầu 2023 có hiệu lực từ ngày 1/1/2024, thay thế Luật Đấu thầu 2013 nhưng hiện vẫn chưa có hướng dẫn thực hiện. Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương cần sớm ban hành nghị định, thông tư hướng dẫn bảo đảm đồng bộ, kịp thời nhằm tạo hành lang pháp lý an toàn cho đơn vị thực hiện công tác đấu thầu thuận lợi hơn", tiến sĩ Vũ Minh Hiệp, quyền Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương nói.

Một số nhà quản lý y tế cho rằng UBND tỉnh có thể ủy quyền phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho Sở Y tế để rút ngắn thời gian triển khai công tác đấu thầu cho các đơn vị. Sở Y tế sớm cải tiến quy trình trong việc xây dựng danh mục thầu, thẩm định. Các đơn vị y tế tiếp tục cử người đi học các lớp đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ đấu thầu. Sở Tài chính tăng cường tập huấn nghiệp vụ đấu thầu và hỗ trợ các cơ sở y tế trong công tác tư vấn lựa chọn nhà thầu...