Ngày 27.3.1947, tại đình Giải, thôn Phù Tải, xã Thanh Giang (Thanh Miện), Tỉnh đội Hải Dương được thành lập.
Ban Chỉ huy quân sự xã Thanh Giang chuẩn bị mô hình học cụ phục vụ công tác huấn luyện năm 2022
Từ đó ngày 27.3 hằng năm trở thành ngày truyền thống của lực lượng vũ trang tỉnh.
Trên cơ sở đó, cuối năm 1947, Ban Chỉ huy xã đội Thanh Giang được thành lập. Sau khi thành lập, Ban Chỉ huy xã đội Thanh Giang đã tập trung phát triển lực lượng du kích cùng với nhân dân trong xã đoàn kết một lòng đứng lên giữ làng, giữ nước, kiên quyết chống tề, chống càn, diệt giặc, phá bốt với tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Thanh Giang xây dựng mỗi thôn có ít nhất một trung đội; xã thành lập 1 trung đội du kích bán thoát ly. Thời điểm này, ngoài 4 súng trường, 1 súng lục có từ trước, Thanh Giang còn được Đại đội Lý Thường Kiệt (bộ đội huyện), Tiểu đoàn 126 (Trần Quốc Tuấn - bộ đội tỉnh), Trung đoàn 42 (Quân khu 3) giúp thêm vũ khí. Địa phương còn được công binh xưởng của Quân khu 3 tặng gần 100 quả mìn, lựu đạn. Nhờ đó, du kích Thanh Giang có hàng chục khẩu súng trường, hàng trăm quả lựu đạn, mìn và thường xuyên được các đơn vị bộ đội trực tiếp huấn luyện chiến thuật, kỹ thuật.
Ban Chỉ huy xã đội Thanh Giang còn là lực lượng nòng cốt tham gia rào làng chiến đấu. Xung quanh các làng trong xã đều được trồng tre gai bao bọc, đào hào, đắp lũy. Thực hiện chủ trương tiêu thổ kháng chiến, nhân dân trong xã tiến hành phá hủy bằng đào hào chữ “chi”, đắp ụ... Tiếng mìn Đồng Mét của du kích xã Thanh Giang ngày 4.1.1950 là trận đánh mở màn, tiêu biểu cho cách đánh du kích được cấp trên biểu dương, khen thưởng. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, quân và dân xã Thanh Giang đã phối hợp bộ đội chủ lực, các lực lượng vũ trang của huyện đánh trên 20 trận lớn nhỏ khác và giành nhiều thắng lợi quan trọng. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ xã, nhân dân Thanh Giang "vừa sản xuất, vừa chiến đấu", đồng thời động viên hàng trăm con em lên đường "xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước". Qua các cuộc kháng chiến, chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc, xã Thanh Giang có 299 liệt sĩ, 38 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 132 thương binh, bệnh binh... Đảng bộ và nhân dân xã Thanh Giang được phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” năm 2003 và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Từ cái nôi cách mạng, những năm qua, Ban Chỉ huy quân sự (CHQS) xã Thanh Giang luôn là đơn vị tiêu biểu của huyện Thanh Miện trong xây dựng lực lượng. Hiện nay, lực lượng dân quân xã được xây dựng đủ cơ cấu, đúng thành phần quy định, đáp ứng yêu cầu động viên khi có tình huống xảy ra. Biên chế lực lượng dân quân của địa phương luôn bảo đảm đạt 1,4% số dân. 5 năm trở lại đây, quân số tham gia huấn luyện hằng năm của xã luôn đạt từ 80 - 90%; 100% đạt yêu cầu khi kiểm tra, trong đó có 75% trở lên đạt khá, giỏi. Thanh Giang cũng luôn quan tâm đến chính sách hậu phương quân đội. Ngoài thăm hỏi, tặng quà động viên các thanh niên trúng tuyển nghĩa vụ quân sự, hằng năm vào dịp lễ, Tết, xã cũng tổ chức đoàn đi thăm gia đình có con em đang tại ngũ; thành lập đoàn đi thăm, động viên thanh niên đang làm nhiệm vụ tại các đơn vị đóng quân... Năm 2022, Thanh Giang đã giao đủ chỉ tiêu 20 thanh niên cho các đơn vị nhận quân, trong đó có 3 thanh niên tình nguyện viết đơn nhập ngũ.
Trung tá Trần Phương Nam, Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Ban CHQS huyện Thanh Miện nhận xét: “Là địa chỉ đỏ của lực lượng vũ trang tỉnh, nhiều năm qua, xã Thanh Giang luôn dẫn đầu các địa phương trong huyện về thực hiện nhiệm vụ quốc phòng - quân sự địa phương, nhất là công tác tuyển quân, xây dựng lực lượng, nhiều năm liền được Ban CHQS huyện, UBND huyện khen thưởng. Năm 2021, Ban CHQS xã Thanh Giang được Bộ CHQS tỉnh tặng danh hiệu “Đơn vị tiên tiến”.
Tỉnh đội Hải Dương khi mới thành lập có: Ban Quân sự, Ban Chính trị, Ban Cung cấp, Quân báo, Liên lạc, Văn thư, Quân y, các đại đội bộ binh và hỏa lực, trung đội nữ Mê Linh. Tỉnh đội được thành lập đã thống nhất lãnh đạo trong toàn tỉnh tiến hành thành lập các Ban chỉ huy huyện đội, xã đội, từ đó góp phần hoàn thiện cơ quan tham mưu cho cấp ủy về nhiệm vụ quân sự địa phương, là cơ quan chỉ huy các lực lượng vũ trang địa phương thực hiện xây dựng và chiến đấu chống lại các cuộc càn quét lấn chiếm của địch. |